| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 2,873 |
| تعداد مقالات | 32,558 |
| تعداد مشاهده مقاله | 42,482,570 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 19,247,535 |
استخراج و تجزیه کمّی و کیفی اسانس گونه‌های مختلف آویشن (Thymus spp) کشت شده در یزد | ||
| تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران | ||
| مقاله 13، دوره 30، شماره 4 - شماره پیاپی 66، مهر 1393، صفحه 634-649 اصل مقاله (383.82 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijmapr.2014.9845 | ||
| نویسندگان | ||
| عباس زارع‌زاده* 1؛ علی میرحسینی1؛ مهدی میرزا2؛ محمدرضا عربزاده3 | ||
| 1مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد | ||
| 2دانشیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور | ||
| 3کارشناس پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد | ||
| چکیده | ||
| اسانس آویشن (Thymus spp) با دارا بودن ترکیب‌های باارزشی همانند تیمول و کارواکرول از جایگاه ویژه‌ای برخوردار می‌باشد. در این تحقیق سرشاخه‌های گلدار اکسشن‌های گونه‌های مختلف آویشن کشت شده در ایستگاه تحقیقات گیاهان دارویی استان یزد واقع در گردفرامرز شهر شاهدیه، برداشت و پس از خشک کردن در سایه به روش تقطیر با آب اسانس‌گیری شد. بازدهی اسانس براساس وزن خشک گیاه تعیین شد و بعد به‌وسیله کروماتوگرافی گازی و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف‌سنجی جرمی تجزیه و شناسایی ترکیب‌ها انجام شد. از 74 اکسشن کشت شده در سال دوم (1389) از نظر بازده اسانس بیشترین درصد اسانس گیاه مربوط به اکسشن‌های CFTNJI (17/4%)، ZSELP (4%)، Q (72/3%)، NJICFT (71/3%) و XDRMKO (54/3%) و کمترین آن مربوط به اکسشن BHUZSE با 66/0% اسانس بود. از نظر میزان تولید اسانس در هکتار اکسشن‌های XDRVGY (kg/ha5/87)، NJICFT (kg/ha42/45)، ZSECFT (kg/ha86/40) و BHUMKO (kg/ha31/38) به‌ترتیب بیشترین میزان اسانس و کمترین مقدار آن به اکسشن CFTMKO با 9/0 کیلوگرم در هکتار تعلق داشت. پاراسیمن، 1،8-سینئول، گاما-ترپینن، بورنئول، تیمول، کارواکرول، ژرانیول، لیمونن، ژرانیل استات، ترپینول، لینالول و کاریوفیلن به‌ترتیب 4/28%، 7/31%، 4/20%، 3/29%، 1/71%، 4/81%، 77%، 4/28%، 6/38%، 6/55%، 81% و20% مربوط به اکسشن‌های NJIBHU، VGYCFT، MKOMKO، CFTCFT، ZSEQ، NJICFT، CFTQ، MKOQ، CFTZSE، NJIBHU، ZSELP، VGYMKO و CFTCFT می‌باشد. در سال سوم (1390) از نظر بازده اسانس بیشترین درصد اسانس گیاه مربوط به اکسشن‌های Q (07/4%)، CFTVGY (7/3 %)، MKOVGY (63/3%)، ZSEQ (45/3%) و ZSELP (43/3%) و کمترین آن مربوط به اکسشن VGYMKO با 62/0 درصد اسانس بود. از نظر میزان تولید اسانس در هکتار اکسشن‌های BHUVGY (kg/ha9/74)، XDRVGY (kg/ha9/60)، XDRLP (kg/ha78/51)، CFT (kg/ha21/49) و Q (kg/ha11/46) به‌ترتیب بیشترین میزان اسانس و کمترین مقدار آن به اکسشن BHUZSE با 36/2 کیلوگرم در هکتار تعلق داشت. به‌طور کلی با در نظر گرفتن بازده اسانس، میزان تولید و ترکیب‌های اسانس اکسشن NJICFT (T. transcaspicus) با منشأ استان یزد و با 71/3% اسانس و عملکرد 42/45 کیلوگرم اسانس در هر هکتار و با 5/81% کارواکرول و اکسشن ZSEQ (T. daenensis) با منشأ استان مرکزی و با 45/3% اسانس و عملکرد 15/37 کیلوگرم در هر هکتار و با 73% تیمول و اکسشن XDRVGY (T. vulgaris) با منشأ استان مرکزی و با بازده اسانس 75/2% و میزان تولید 5/78 کیلوگرم در هکتار و میزان 8/45% تیمول به‌عنوان اکسشن‌های برتر معرفی می‌شوند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آویشن (Thymus spp)؛ اسانس؛ تیمول؛ کارواکرول؛ یزد | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Extraction and qualitative and quantitative analysis of the essential oil of Thymus species cultivated in Yazd | ||
| نویسندگان [English] | ||
| A. Zarezadeh1؛ A. Mirhossaini1؛ M. Mirza2؛ M.R. Arabzadeh3 | ||
| 1Research Center for Agriculture and Natural Resources, Yazd, Iran | ||
| 2Research Center for Agriculture and Natural Resources, Yazd, Iran | ||
| 3Research Center for Agriculture and Natural Resources, Ya | ||
| چکیده [English] | ||
| The essential oil of Thymus spp has valuable components such as thymol and carvacrol. The aerial parts of different thymus accessions, cultivated in Shahedied research station of medicinal plants, were collected at flowering stage and then dried in shadow and hydro-distilled for obtaining their essential oils. Analysis and identification of chemical composition of the oil were performed by GC and GC/MS. Among 74 cultivated accessions in 2011, the highest amount of oil yield was related to the accessions CFTNJI (4.17%), ZELP (4%), Q (3.72%), NJICFT (3.71%), XDRMKO (3.54%), respectively and the lowest was related to BHUZSE (0.66%). The highest amount of oil production per hectare was related to the accesstions XDRVGY (87.5kg/ha), NJICFT(45.42kg/ha), ZSECFT(40.86kg/ha), BHUMKO (38.31kg/ha), respectively and the lowest was related to CFTMKO (0.9kg/ha). Para-cymene, 1,8-cineol, gamma terpinene, borneol, thymol, carvacrol, geraniol, limonene, acetate geranil, terpineol, linalool, caryophyllene, respectively with values of 28.41%, 31.66%, 20.44%, 29.35%, 71.1%, 81.45%, 76.99%, 43%, 28%, 38.6%, 55.56%, 81%, 20%, were related to the accessions VGYCFT, NJIBHU, MKOMKO, CFTCFT, ZSEQ, NJICFT, CFTQ, MKOQ, CFTZSE, NJIBHU, ZSEQ, NJICFT, CFTQ, MKOQ, CFTZSE, NJIBHU, ZSELP, VGYMKO. In (2012), the highest amount of oil yield was recorded for the accessions Q (4.07%), CFTVGY (3.7%), MKOVGY (3.63%), ZSEQ (3.45%), ZSELP (%3.43), respectively and the lowest was found in VGYMKO (62.0%). The highest amount of oil production per hectare was related to the accessions BHUVGY (74.9kg/ha), XDRVGY (60.9kg/ha), XDRLP (51.78kg/ha), CFT (49.21kg/ha), Q (46.11kg/ha), respectively and the lowest was found in BHUZSE(2.36kg/ha). Generally, in terms of oil yield , oil production and main composition of essential oil, three accessions including NJICFT (Thymus Transcaspicus) with 3.71% essential oil and 45.42kg per hectare oil production and 81.5 % carvacrol, ZSEQ (T. daenensis) with 3.45% essential oil and 37.15 kg/h oil production and 73% thymol, and XDRVGY (T. vulgaris) with 2.75% essential oil and 78.5kg/h oil production and 45.8% thymol were selected as superior accessions. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Thymus, essential oil, Thymol, Carvacrol, Yazd | ||
| مراجع | ||
|
- برازنده، م.م. و باقرزاده، ک.، 1386. بررسی ترکیبات شیمیایی روغن فرار آویشن دنایی (Thymus daenensis) جمع‌آوری شده از چهار منطقه مختلف اصفهان. گیاهان دارویی، 6(23): 19-15. - زارع‌زاده، ع.، میرحسینی، ع. و عربزاده م.ر.، 1389. مقایسه کمی و کیفی اسانس چهار گونه آویشن کشت شده در مرحله گلدهی. همایش ملی گیاهان دارویی، جهاد دانشگاهی دانشگاه مازندران، 13-11 اسفند: 444. - زارع‌زاده، ع.، میرزا، م.، مداح عارفی، ح.، میرحسینی، ع. و عربزاده، م.ر.، 1390. تأثیر برداشت بر کمیت و کیفیت اسانس چهارده اکسشن آویشن کشت شده در شرایط مزرعه‌ای. - زرگری، ع.، 1377. گیاهان دارویی (جلد 2). انتشارات امیرکبیر، 976 صفحه. - سفیدکن، ف.، بیری. م. و میرمصطفی، ا.، 1379. بررسی اسانس آویشن ایرانی. هشتمین سمینار تخصصی آلی ایران، دانشگاه کاشان، 27- 29 اردیبشهت ماه، 259. - سفیدکن، ف.، عسگری، ف. و میرزا، م.، 1382. مقایسه کمی و کیفی اسانس Thymus pubescens در رویشگاه‌های مختلف استان تهران. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 19(2): 136-125. - سفیدکن، ف. و عسگری، ف.، 1381. مقایسه کمی و کیفی اسانس پنج گونه آویشن (آویشن). تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 12: 52-29. - شمسی، ح.، زارع‌زاده، ع. و سروی، ز.، 1389. تأثیر تراکم‌های مختلف بر عملکرد و میزان اسانس گیاه آویشن باغی (Thymus vulgaris)در مرحله قبل از گلدهی در استان یزد. همایش ملی گیاهان دارویی و شناخت پتانسیل‌های اقتصادی و اشتغال‌زایی آن، دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند، 12-11 خرداد: 143. - شهنازی، س.، خلیقی سیگارودی، ف.، اجنی، ی.، یزدانی، د.، اهوازی، م. و تقی‌زادفرید، ر.، 1386. بررسی ترکیب‌های شیمیایی و خواص ضدمیکروبی اسانس حاصل از گیاه آویشن تالشی Thymus trautvetteri. گیاهان دارویی، 6(23): 88-80. - گشسبی، ف.، شمسی محموآبادی، ح.، و زارع‌زاده، ع.، 1389. روشهای تکثیر رویشی گونه های مختلف جنس آویشن. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی میبد یزد،73 صفحه. - گشسبی، ف.، شمسی محمودآبادی، ح.، و زارع‌زاده، ع.، 1390. بررسی میزان و درصد سه گونه آویشن دنایی (Thymus daenensis)، آویشن آناتولی (T. Falax) و آویشن باغی (Thymus carmanicus Jalas) در ایران. گیاهان دارویی، 9(36): 65-57. - مکی‌زاده تفتی، م.، نقدی‌بادی، ح.، رضازاده، ش.ع.، اجنی، ی. و کدخدا، ز.، 1389. ارزیابی خصوصیات گیاهشناسی و بازده اجزا اسانس اکوتیپ‌های آویشن کرمانی (Thymus carmanicus Jalas) در ایران. گیاهان دارویی، 9(36): 65-57. - میرزا، م.، سفیدکن، ف. و احمدی، ل.، 1378الف. T. vulgaris در زمان گلدهی در استان یزد. اولین همایش ملی مباحث نوین در کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه، 11 آبان، 137. - میرزا، م.، سفیدکن، ف. و احمدی، ل.، 1378ب. کارایی دو ستون DB-5 و DB-1 در شناسایی ترکیب‌های اسانس Thymus fedschenkoi. پژوهش و سازندگی، شماره 42-40: 68-71. - Adams, R.P., 1989. Identification of Essential Oil by Ion Trap Mass Spectroscopy. Academic press, New York, 310p. - Akbarinia, A. and Mirza, M., 2008. Identification of essential oil components of Thymus daenesis Celak. in field condition in Qazvin. The Journal of Qazvin University of Medical Sciences, 12(3): 58-62. - Akbarinia, A., Sharifi Ashoorabadi, E. and Mirza., 2010. Study on drug yield and essential oil content and composition of Thymus daenensis Celak. under cultivated condition. The Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 26(2): 205-212. - Amiri, H., 2012. Essential oil composition and antioxidant properties of three Thymus species. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 1-8. - Askari, F., Sefidkon, F. and Rezaei, M.B., 2003. Quantitative and qualitative analyses of the Thymus pubescens Boiss. et kotschy ex Celak oil from different locality of Lar valley. Pajouhesh and Sazandegi, 57: 20-27. - Brazandeh, M.M., 2004. Essential oil composition of Thymus fallax from Iran. Journal of Essentiol oil Research, 16: 101-102. - Davis, N.W., 1990. Gas chromatographic retention indices of monoterpenes and sesquiterpenes on methyl silicone and Carbowax 20M phases. Journal of Chromatography A, 503: 1-24. - Haam, A.B.D., 1991. Supercritical fluid extraction of liquid HydroCarbon mixtures. Thesis Delft, Dissertation, Delft University of Technolog, Faculty of cheimcal Technology and materials Science, 148p. - Letchamo,W. and Gasselin, A., 1996. Transpiration, essential oil glands, epicuticular wax and morphology of thymus vulgaris are influenced by light intensity and water supply. Journal of Horticultural science, 71(1): 123-134. - Mazandarani, M. and Rezaei, M.B., 2002. Chemical constituents of essential oil from Thymus caremanmicus Jalas. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 18: 111-122. - Nazari, F, Shaabani. S. and Khiry, H., 2011. Analysis of the essential oil of Thymus kotschyanus from Iran. Journal of Planta Medica, 77-PE22. - Nickavar, B., Farza, F. and Dolat-Abadi, R., 2004. Analysis of the essential oil of two Thymus species from Iran. Food chemistry, 90(4): 609-611. - Nikkhah, F., Sefidkon, F. and Sharifi Ashoorabadi, E., 2009. The effect of distillation methods and plant growth stages on the essential oil content and composition of Thymus vulgaris L. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 25(3): 309-320. - Özcan, M. and Chalchat, J.C., 2004. Aroma profile of Thymus vulgaris L. growing wild Turkey. Bulgarian Journal of Plant Physiology, 30(3-4): 68-73. - Pirigharnaei, M., Zare, S., Heidary, R., Khara, J. and Emamali Sabzi, R., 2012. Determination and comparing of essential oil components in wild and cultivated population of Thymus kotschyanus Boiss. & Hohen. African Journal of Plant Science, 6(2): 89-95. - Rustiaiyan, A., Masoudi, S., Monfared, A., Kamalinejad, M., Lajevardi, T., Sedaghat, S. and Yari, M., 2000. Volatile constituent of three Thymus species grown wild in Iran. Planta Medica, 66(2): 197-198 . - Sajjadi, S.E. and Khatamsaz, M., 2003. Composition of the essential oil of Thymus daenensis Celak ssp. lancifolius (Celak) Jalas. Journal of Essential Oil Research, 15: 34-35. - Shibamoto, T., 1987. Retention indices in essential oil analysis: 259-274. Sandra, P. and Bicchi, C., (Eds.). Capillary Gas Chromatography in Essential Oil Analysis. Alferd Huethig Verlag, New York, 435p. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,456 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,467 |
||