این تحقیق به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی50 ژنوتیپ انتخابی از گونه فسکیوی بلند arundinacea Schreb.) Festuca) در پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی منطقه مرکزی کشور انجام گرفت. ژنوتیپهای انتخاب شده از طریق تقسیم بوته کلن شدند و در یک طرح آزمایشی بلوکهای کامل تصادفی در 4 تکرار کشت گردیدند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس اختلاف ژنوتیپ های مورد مطالعه برای همه صفات در سطح یک درصد معنیدار شد. نتایج بر آورد اجزای واریانس، ضریب تنوع و قابلیت توارث نشان داد که ضریب تنوع ژنتیکی برای صفات عملکرد بذر، عملکرد علوفه تر و خشک در سه چین و تعداد ساقه بالا و بین 27/41- 30/27 بود که نشاندهنده وجود تنوع بالا در بین نمونههای مورد مطالعه برای این صفات میباشد. تعداد روز تا ظهور خوشه، تعداد روز تا گرده افشانی و ارتفاع بوته جزء واریانس ژنتیکی مطلوبی داشتند و از قابلیت توارث عمومی بالایی بین 89 تا 94 درصد برخوردار بودند. بررسی ضرایب همبستگی بین صفات نشان داد که عملکرد علوفه خشک سالیانه با صفات عملکرد علوفه در سه چین، تعداد ساقه در چین اول و قطر یقه در هر سه چین همبستگی مثبت و معنیداری دارد. با تجزیه به مولفههای اصلی سه مولفه اول در مجموع 83 درصد از کل واریانس متغیرها را توجیه کردند. صفات عملکرد علوفه در هر سه چین و قطر یقه عمده ترین نقش را در تبیین مولفه اول داشتند. در مولفه دوم صفات تعداد روز تا ظهور خوشه، تعداد روز تا گرده افشانی، ارتفاع بوته و طول خوشه دارای اهمیت بیشتری بودند. بر اساس تجزیه خوشهای 50 ژنوتیپ در 3 گروه ژنوتیپی مختلف قرار گرفتند. نتایج مربوط به تجزیه واریانس و مقایسه میانگین صفات در گروههای حاصل از تجزیه خوشهای نشان داد که میانگین مربعات بین گروهها از نظر کلیه صفات به جز تعداد روز تا ظهور خوشه، تعداد روز تا گرده افشانی و ارتفاع بوته معنی دار میباشد. نتایج این مطالعه نشان داد که تنوع ژنتیکی قابل توجهی از نظر صفات مهم زراعی در بین ژنوتیپهای مورد بررسی وجود دارد. لذا بسته به هدف برنامههای اصلاحی، گیاهان مورد مطالعه زمینه ژنتیکی مناسبی را جهت انتخاب ژنوتیپهای برتر به منظور تولید ارقام ساختگی فراهم میکند.
The objectives of this study were to assess genetic variation and characterize 50 selected genotypes of tall fescue. The experiment was conducted according to a randomized complete block design with 4 replications. Analysis of variance showed significant differences among genotypes for the studied traits. High genotypic coefficients of variation were obtained on the seed yield, number of stems per plant and forage yield. The genotypic coefficients of variation for days to heading, peduncle length, crown diameter, and plant height were high. Broad-sense heritability was very high (89-94%) for days to heading, days to pollination and plant height. For peduncle length, seed yield, yearly forage fresh yield, number of stems, yearly forage dry yield, and crown diameter, broad-sense heritability ranged between 68-84%. Using principal components analysis, the first five components determined 83% of the total variance. Yearly forage yield and crown diameter were the most important traits in the first component. Day to heading, days to pollination, plant height and peduncle length were the most important traits in second component. Cluster analysis grouped the 50 genotypes into 3 clusters with cluster 1 containing 25 genotypes with low forage yield and low values for other traits. Cluster 2 contained 20 genotypes with medium values for all traits including forage yield. Cluster 3 had 5 genotypes characterized by higher forage yield, high seed yield, high stem number and higher values for other traits. Our results indicated a broad genetic base in this germplasm for selection and synthetic variety development.