| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 2,829 |
| تعداد مقالات | 32,098 |
| تعداد مشاهده مقاله | 40,864,087 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 18,113,706 |
استخراج و شناسایی ترکیبهای معطر اسانس توده‌های ژنتیکی مرزه سهندی (Satureja sahendica Bornm.) در شرایط کشت شده و عرصه‌های طبیعی | ||
| تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران | ||
| مقاله 9، دوره 25، شماره 3 - شماره پیاپی 45، آبان 1388، صفحه 376-385 اصل مقاله (240.44 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijmapr.2009.7175 | ||
| نویسندگان | ||
| احمد اکبری‌نیا* 1؛ فاطمه سفیدکن2؛ سیدرضا رزاز هاشمی3 | ||
| 1استادیار، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قزوین | ||
| 2استاد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور | ||
| 3مربی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قزوین | ||
| چکیده | ||
| مرزه سهندی (Satureja sahendica Bornm.) گیاهی از خانواده Lamiaceaeو انحصاری ایران می‌باشد. این گیاه علاوه بر استفاده سنتی از نظر کاربرد در صنایع غذایی، دارویی، آرایشی و بهداشتی نیز حائز اهمیت است. سه توده ژنتیکیاین گونه جمع‌آوری شده از استان قزوین در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه کشت شد. سرشاخه‌های گلدار آنها از پایه‌های سه ساله در چین‌های مختلف برداشت شده و مورد مقایسه آماری قرار گرفتند. از سرشاخه‌های خشک شده به روش تقطیر با آب به مدت 3 ساعت اسانس‌گیری بعمل آمد و میزان اسانس براساس درصد ماده خشک محاسبه شد. در عرصه طبیعت شنین با 3/3% بالاترین میزان اسانس و پس از آن آبگرم با 3% و آروچان با 21/2% در مرتبه‌های بعدی قرار گرفتند. در مزرعه میزان اسانس توده‌های ژنتیکی در چین‌های مختلف روند یکسانی نشان نداد. در چین‌های اول و دوم آبگرم و در چین سوم آروچان بیشترین اسانس را دارا بودند. بیشترین کاهش اسانس در مقایسه بین گیاهان کشت شده و عرصه طبیعت مربوط به شنین بود. از لحاظ میزان تیمول بین توده‌ها در نمونه‌های جمع‌آوری شده از طبیعت در دامنه 35% تا 36% بود. اما در شرایط کشت شده بیشترین میزان تیمول مربوط به چین سوم آبگرم (6/49%) و بعد چین دوم آروچان (3/38%) و چین اول شنین (1/38%) بود. کارواکرول در نمونه‌های طبیعت حدود 1% و بیشتر از نمونه‌های کشت شده بود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مرزه سهندی (Satureja sahendica Bornm.)؛ اسانس؛ تیمول؛ گاما-ترپینن؛ پارا-سیمن | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Essential oil components of cultivated and wild accessions of Satureja sahendica Bornm. | ||
| نویسندگان [English] | ||
| A. Akbarinia1؛ F. Sefikon2؛ S.R. Razaz Hashemi3 | ||
| 1Agriculture and Natural Resources Research Center of Qazvin, Iran | ||
| 2Research Institute of Forest and Rangelands, Tehran, Iran | ||
| 3Agriculture and Natural Resources Research Center of Qazvin, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Satureja sahendica Bornm.is an endemic aromatic species in Iran. It isused very extensively in folk medicine of southern parts ofIran. In this study, chemicalcomposition of cultivated S. sahendica was investigated for the first time. Three accessions of S. sahendica collected from natural sites in Qazvin province and cultivated in research farm of Qazvin Research Station in 2005. An experiment was undertaken to determine the oil production of S. sahendica in complete randomized block design with three replications. Accessions consisted of Arochan, Abgarm and Shenein. Aerial parts of wild and cultivated plants harvested at flowering stage in 2007. Essential oils of dried aerial parts were distilled with water for 3 hours. Statistical analysis showed significant difference between cultivated and wild plants of accessions. In natural site, Shenien had the highest essential oil content (3.3%) and then Abgarm (3.0%) and Arochan with 2.21% was the least. In cultivated plants accessions had not similar trend in different harvests. Abgarm samples at first and second cuttings and Arochan samples in third cutting showed the highest essential oil contents. There was high difference between cultivated and wild accessions of Shenien. Thymol was 35 to 36% at cultivated and wild samples, while among cultivated plants, Abgarm sample in third cutting showed the highest amount of thymol (49.6%). Second cutting of Arochan sample and first harvest of Shenien sample had 38.8 and 38.1 % thymol respectively. Carvacrol in wild plants was nearly 1% and was higher than cultivated plants. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Satureja sahendica Bornm, essential oil, Thymol, γ-terpinene, P-cymene | ||
| مراجع | ||
|
- اکبری‌نیا، ا.، سفیدکن، ف. و رزاز هاشمی، ر.، 1387. بررسی عملکرد کمی و کیفی اکسشن‌های مرزه سهندی (Satureja sahendica Bornm.) در شرایط مرزعه. چکیده مقالات دهمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران، کرج، 30-28 مرداد: 223. - سفیدکن، ف.، جمزاد، ز. و برازنده، م.م.، 1383. اسانس Satureja bachtiarica Bunge به‌عنوان منبعی غنی از کارواکرول. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 20(4): 439-425.- طباطبائی رئیسی، ع.، خلیقی، ا.، کاشی، ع.، اثنی‌عشری، س.، بامداد مقدم، ص. و دل‌آذر، ع.، 1386. فعالیت آنتی‌اکسیدانی و ترکیبات شیمایی اسانس بخشهای هوایی گیاه Satureja sahendica Bornm.. فصلنامه علوم دارویی، 3: 6-1.- علیزاده سهزابی، ع.، شریفی‌عاشورآبادی، ا.، شیرانی راد ، ا.ح. و عباس زاده ، ب.، 1386.تأثیر مقادیر و روشهای مختلف مصرف نیتروژن بر تعدادی از ویژگیهای کمی و کیفی گیاه دارویی مرزه (Satureja hortensis L). تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 23(3): 431-416. - Akgül, A., Bayrak, A. and Dogan, A., 1998. Research into Satureja (Baklakekik) used as oregano in Turkey (Baharat olarak kekik yerine kullanilan Satureja (Baklakekik) türleri uzerinde bir arastirma). Gida, 11(5): 273-277. - Baher, Z.F., Mirza, M., Ghorbanli, M. and Rezaii, M.B., 2002. The influence of water stress on plant height, herbal and essential oil yield and composition in Satureja hortensis L. Flavour and Fragrance Journal, 17(4): 275-277. - Baser, K.H.C., Ozek, T., Kirimer, R. and Tumen, G., 2004. A comparative study of the essential oils of wild and cultivated Satureja hortensis L., Journal of Essential oil Research, 16(5): 422-424. - Farsam, H., Amanlou, M., Radpour, M.R., Salehinia, A.N. and Shafiee, A., 2004. Composition of the essential oils of wild and cultivated Satureja khuzistanica Jamzad from Iran. Flavour and Fragrance Journal, 19(4): 308-310. - Gora, J., Lis, A. and Lewandowski, A., 1996. Chemical composition of the essential oil of cultivated summer savory (Satureja hortensis L. cv. Saturn). Journal of Essential oil Research, 8: 427-428. - Kurcuoglu, M., Tumen, G. and Baser, K.H.C., 2001. Essential oil constituents of Satureja Biossieri from Turkey. Khimiya Prirodnykh Soedinenii, Chemistry of Natural Compounds, 374: 280-281. - Misharina, T.A., Golovnya R.V. and Beletskii, I.V., 1999. Determination of volatile compounds in the essential oil of summer savory by capillary gas chromatography. Journal of Analytical Chemistry, 54: 198-201. - Sefidkon, F., Abbasi, Kh., Jamzad, Z. and Ahmadi, Sh., 2007. The effect of distillation methods and stage of plant growth on the essential oil content and composition of Satureja rechingeri Jamzad. Food Chemistry, 100: 1054-1058. - Sefidkon, F. and Jamzad, Z., 2004. Essential oil composition of Satureja spicigera (koch) Boiss. from Iran. Flavour and Fragrance Journal, 19(6): 571-573. - Sefidkon, F. and Jamzad, Z., 2005. Chemical composition of the essential oils of three Iranian Satureja species (S. mutica, S. macrantha and S. intermedia). Food Chemistry, 91: 1-4. - Sefidkon, F. and Jamzad, Z., 2006a. Essential oil analysis of two Iranian Satureja species (S. edmondi and S. isophylla). Flavour and Fragrance Journal, 21: 230-233. - Sefidkon, F. and Jamzad, Z., 2006b. Essential oil composition of Satureja boissieri. Journal of Essential Oil, Bearing Plants, 9(3): 198-202. - Sefidkon, F., Jamzad, Z. and Mirza, M., 2004. Chemical variation in the essential oil of Satureja sahendica from Iran, Food Chemistry, 88: 325-328. - Rechinger, K.H., 1982. Satureja in Flora Iranica. Akademische Druck-u, Verlagsanstalt, Graz, 150p. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,549 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 868 |
||