1استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
2کارشناس ارشد زراعت و عضو باشگاه پژوهشگران جوان، دانشگاه آزاد اردبیل
چکیده
بهمنظور تعیین اثر پیشتیمار بذر و محلولپاشی تنظیمکنندههای رشد بر عملکرد و صفات بیوفیزیکوشیمیایی دانه کدوی دارویی (Cucurbita pepo L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل و براساس طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی اجرا شد. تیمارها شامل پیشتیمار بذر (شاهد، جیبرلین و اکسین) و محلولپاشی تنظیمکنندههای رشد (شاهد، اکسین، جیبرلین و مخلوط اکسین با جیبرلین) بود. پیشتیمار بذر با اکسین همراه با محلولپاشی آن موجب بیش از دوبرابر شدن تعداد دانه در میوه نسبت به شاهد شد. تعداد دانههای نارس در همین تیمار به حداقل کاهش یافت و به یکپنجم تیمار شاهد رسید. وزن تر میوه در بوته نیز در همین تیمار حداکثر بود و نزدیک به دوبرابر شاهد افزایش نشان داد. اثر ساده پیشتیمارها بر عملکرد دانه و وزن تر میوه معنیدار بود و حداکثر عملکرد دانه در پیشتیمار اکسین دیده شد. اثر ساده تنظیمکنندههای رشد نیز بر روی برخی صفات معنیدار بود، بهطوری که حداکثر تعداد دانه در میوه، قطر میوه، وزن تر میوه، عملکرد دانه و حداقل تعداد و درصد دانههای نارس در محلولپاشی با اکسین مشاهده شد. محلولپاشی با جیبرلین درصد روغن را افزایش و درصد پروتئین دانه را کاهش داد، درحالیکه محلولپاشی با اکسین موجب کاهش درصد روغن و افزایش پروتئین دانه شد. هیچیک از تیمارهای آزمایش بر طول و عرض دانه اثر معنیداری نداشت، ولی محلولپاشی با جیبرلین موجب افزایش ضخامت دانه شد. بهطور کلی، به نظر میرسد که محلولپاشی با اکسین میتواند موجب افزایش عملکرد دانه در کدوی دارویی شود، ولی این امر اثر منفی بر عملکرد ماده مؤثره محلول در روغن دانه خواهد داشت. همچنین، نتایج این بررسی حکایت از آن دارد که محلولپاشی با جیبرلین موجب تولید دانههای درشتتر و با درصد روغن بیشتری میشود.
The effect of growth regulators on grain biophysicochemical characteristics and yield in medicinal pumpkin (Cucurbita pepo L.)
نویسندگان [English]
M. Sedghi1؛ A. Nemati2؛ T. Khandan Bejandi2؛ A. Namvar2
1, Faculty of Agronomy and Plant Breeding, College of Agriculture, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
2Member of Young researchers club, Ardabil branch, Ardabil branch, Ardabil, Iran
چکیده [English]
In order to determine the effects of seed priming and foliar application of growth regulators on pumpkin (Cucurbita pepo L.) yield and biophysicochemical traits of its grain, a factorial experiment based on randomized complete block design was carried out at University of Mohaghegh Ardabili Research Station with three replications. Treatments were seed priming (control, GA3 and NAA) and growth regulators, spraying (control, NAA, GA3 and NAA + GA3). Seed priming with NAA and spraying of NAA increased grain number per fruit more than two folds. In this treatment, number of immature grains decreased to minimum and reached to one-fifth of control. Fresh fruit yield per plant was higher in the same treatment and increased about two folds. Simple effects of priming on grain yield and fresh fruit yield was significant and maximum grain yield was achieved with NAA priming. Simple effects of growth regulators were significant on some traits, and maximum number of grains per fruit, fruit diameter, fresh fruit weight, grain yield and minimum number and percentage of immature grains have been achieved by NAA spraying. Grain oil and protein content respectively increased and decreased by GA3 foliar application, while NAA spraying had reverse order and decreased oil content and raised protein content. No treatment had significant effect on grain length and width, but GA3 spraying increased grain thickness. Consequently, it seems that foliar spraying of NAA could increase the grain yield in medicinal pumpkin, but it also has negative effect on active ingredients of grains which are soluble in oil. Furthermore, results of this study showed that spraying with GA3 produced greater grains containing more oil.