1دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد
2استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد
چکیده
به منظور بررسی و تأثیر نوع و مقدار نیتروژن بر رشد، عملکرد و تولید متابولیتهای ثانویه گیاه دارویی انیسون (Pimpinella anisum L.) یک آزمایش مزرعهای در شهرستان مهاباد در سال 1388 اجرا شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل با 2 عامل نیتروژن شیمیایی (اوره 46%) در 3 سطح (صفر، 60 و 120 کیلوگرم در هکتار) و نیتروژن زیستی ازتوباکتر (نیتروکسین) در 3 سطح (صفر، 3 و 6 لیتر در هکتار) بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر نیتروژن زیستی و شیمیایی بر تعداد چترک بارور در هر چتر، عملکرد دانه، عملکرد اسانس، عملکرد زیستتوده، شاخص برداشت دانه و شاخص برداشت اسانس معنیدار شد. مقایسه میانگینها نشان داد که بیشترین چترک به تعداد 1/13 و کمترین آن به تعداد 2/12 با چترکهای بارور در هر چتر بهترتیب با تیمار 3 لیتر در هکتار نیتروکسین و تیمار شاهد (بدون کود) بدست آمد. بالاترین عملکرد دانه به میزان 8/872 کیلوگرم در هکتار از تیمار 3 لیتر در هکتار نیتروکسین و 60 کیلوگرم نیتروژن شیمیایی در هکتار و پایینترین عملکرد دانه به میزان 3/478 کیلوگرم در هکتار از تیمار شاهد حاصل شد. با توجه به روند عملکرد دانه و محتوای اسانس، بیشترین عملکرد اسانس (14/115 کیلوگرم در هکتار) با کاربرد 3 لیتر در هکتار نیتروکسین و با 60 کیلوگرم در هکتار نیتروژن شیمیایی حاصل شد و پایینترین عملکرد اسانس (35/55 کیلوگرم در هکتار) از تیمار شاهد (بدون کاربرد کود نیتروکسین و نیتروژن شیمیایی) بدست آمد.
Effect of chemical and biological nitrogen on quality and quantity of anise
(Pimpinella anisum L.)
نویسندگان [English]
M. Hosseinpour1؛ H. Habibi2؛ M.H. Fotokian2
چکیده [English]
In order to evaluate the effect of chemical and biological nitrogen on growth and secondary metabolites production of Pimpinella anisum L., a factorial experiment was conducted based on randomized complete block design with three replications. Chemical nitrogen in three levels of 0, 60 and 120 kg/ha and biological nitrogen (nitroxin) in three levels of 0, 3 and 6 L/ha were applied as treatments. Results showed that the effect of chemical nitrogen and nitroxin on fertile ombellete/umble, seed yield, essential oil content and essential oil yield, biologic yield, harvest index seed and harvest index essential oil was significant. Means comparisons showed that the maximum (13.1) and minimum (12.2) number of ombellete/umble were respectively recorded for the treatment with 3 l/ha nitroxin and control treatment (without chemical and biological nitrogen). The highest seed yield (872.8 kg/ha) was obtained from 3 L/ha nitroxin and 60 kg/ha chemical nitrogen while the lowest seed yield (478.3 kg/ha) was obtained from control treatment. According to the results, maximum essential oil yield (115.14 kg/ha) was recorded for the treatment of 3 L/ha nitroxin and 60 kg/ha chemical nitrogen, and the minimum oil yield (55.35 kg/ha) was obtained from control treatment.
کلیدواژهها [English]
Pimpinella anisum L, chemical nitrogen, harvest index, nitroxin, yield