1استادیار آموزشی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی- ساری- ایران
2دانشیار پژوهشی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشا.رزی، تهران، ایران
3- کارشناس ارشد ترویج و آموزش کشاورزی، سازمان جهاد کشاورزی مازندران
چکیده
هدف این پژوهش مطالعه ی وضعیت نظام نوین ترویج کشاورزی و نقش مولفه های نظام نوین ترویج کشاورزی در ایجاد چالش های آن است. دیدمان تحقیق، کمی و روش آن علی-ارتباطی است. از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با انتساب متناسب استفاده شد. حجم نمونه بر مبنای فرمول کوکران 157 تن تعیین شد که با احتساب مدیران و روسای ادارات تخصصی مرتبط با ترویج و نظام نوین ترویج جهاد کشاورزی شهرستان های منتخب، حجم کل نمونه برابر با 217 تن تعیین شد. ابزار اصلی برای گرد آوری داده ها، پرسشنامه ای است که شامل سه بخش ویژگی های فردی، ویژگی ها و چالش های نظام نوین ترویج کشاورزی در مازندران بودند. مقدار تتـای ترتیبـی، بـرای متغیرهـای پژوهـش، 88/0 بـود (88/0ϴ=). برای پردازش داده ها از نرم افزارهای SPSS22 و LISREL8.7 استفاده شد. بیشترین و کمترین میزان موفقیت به ترتیب مربوط به کاربست فعالیت های ترویجی و امکانات آموزشی (تعمیر و تجهیز) مرکز های جهاد کشاورزی بود. بر اساس تحلیل عاملی اکتشافی، چالش های نظام نوین ترویج کشاورزی در استان مازندان به شش دسته: آموزشی و پژوهشی، توسعه ای و حمایتی، برنامه ریزی و سیاست گذاری، ارتباطی، سازماندهی و مدیریتی تقسیم شدند که در جمع این شش عامل حدود 2/73 درصد از کل واریانس چالش ها را تبیین کردند. به منظور آزمون درستی ساختار عاملی متغیرهای مشاهده شده؛ از تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. شاخص های، 2/dfχ، RMSEA، به ترتیب برابر با 49/2 و 043/0 بود که برازش خوب مدل را تایید نمودند. برای آزمون مدل علی میزان تاثیر مولفه ها در ایجاد چالش های نظام نوین ترویج کشاورزی، از روش تحلیل مسیر استفاده شد. در نتیجه حدود 94 درصد از واریانس متغیر چالش ها توسط متغیرهای مولفه نظام نوین ترویج کشاورزی تبیین گردید.
1Assistant Professor of Education, Mazandaran Agricultural and Natural
Resources Research and Education Center- Agricultural research Education and Extension organization, Sari-Iran.
2Associate Professor of Research, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Tehran, Iran
3Master of Agricultural Extension and Education.Mazandaran Agricultural Jihad Organization.
چکیده [English]
The purpose of this study was to analyze the status of the New System of Agricultural Extension (NSAE) and the role of components in the challenges ahead. The research method was quantitative and Causal-comparative. The sample size based on Cochran's formula for extension's workers was 157 people with Including 60 people of managers in selected cities the total sample size was 217. Stratified random sampling method with proportional assignment was used. The main tool for data collection was a questionnaire.The value of ordinal theta for research variables was 0.88 . The SPSS22 and Lisrel8.7 software were used for data analysis. The highest and lowest success rates were related to extension activities and repair and equipping of agricultural jihad centers, respectively. By using of Factor Analysis the challenges of NSAE were divided into six categories, which include: education and research, development and support, planning and policy-making, communication, organization and management. In total, these six factors explained about 73.2% of the total variance of the challenges of NSAE. In order to test the accuracy of the factor structure of the observed variables; Confirmatory factor analysis was used and the indices of χ2/df and RMSEA were equal to 2.49 and 0.043 respectively which confirmed the good fit of the model. Path analysis method was used to test the causal model of the impact of the components in creating the challenges. As a result, about 94% of the variance of the challenges variable was explained by the variables of the component of AENA.
کلیدواژهها [English]
"Zoning", " Knowledge Management", "Repair and Equipment", " NSAE "
مراجع
اسداله پور، ع. و اسدپور، ح.(1399). ضرورت تحول در مولفه های نظام نوین ترویج کشاورزی ایران. تهران: هشتمین کنگره ملی علوم ترویج و آموزش کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست پایدار. 6 – 8 آبان ماه.
اسدی، ع.، شریف زاده، ا.، اکبری، م.، و علم بیگی، ا. 1388 . درآمدی بر رویکرد سیستمی در ترویج و توسعه کشاورزی با تأکید بر نظام دانش و اطلاعات کشاورز ی. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی واحد تهران. پناهی،ف. و ضیائی مهر، م. (1396). شناسایی عامل های موثر بر نگرش کارشناسان بخش دولتی نسبت به خصوصی سازی خدمات ترویج و آموزش کشاورزی: مطالعه موردی استان خوزستان. مجله پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 9(40)، صص 31-15.
پور فاتح،ن.، خسروی پور، ب. و غنیان، م.(1399). عامل های مؤثر بر اجرای مدیریت دانش در ترویج کشاورزی. مجله پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 12(52)، صص 50-27.
دین پناه و همکاران، 1388. بررسی پیآمدها، موانع و امکان سنجی خصوصی سازی ترویج کشاورزی در استان اصفهان از دیدگاه کارشناسان. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، (۳) 40 ، صص ۶۱‐۷۰.
رضائی مقدم، ک. و اسداله پور، ع.1396 .بازاندیشی مفهومی ترویج کشاورزی ایران. تهران: معاونت ترویج، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ایران، وزارت جهاد کشاورزی.
رضائی مقدم، ک. و فاطمی، م. 1398. راهبردهای بهبود نظام نوین ترویج کشاورزی ایران. فصلنامه علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، 15(2): 251-223.
رعنایی، ح. و مرتضوی، م. 1395. اصلاحات ساختاری در نظام ترویج کشاورزی ایران تهران: نشر آموزش کشاورزی. زمانی پور، الف. (1380). ترویج کشاورزی در فرآیند توسعه مشهد: انتشارات فردوسی. چاپ دوم.
سوان سون، ب.، بنتز، ر.پ. و ساتنانکو، الف.ج. (1381). بهبود ترویج کشاورزی. ترجمه: غلامرضا صالح نسب، رضا موحد و اسماعیل کرمی دهکردی. تهران: وزارت جهاد کشاورزی. چاپ اول.
کلانتری، خلیل. 1388. مدل معادلات ساختاری در تحقیقات اجتماعی- اقتصادی، تهران: انتشارات مهندسین مشاور طرح و منظر، چاپ اول، 243 ص.
شعبانعلی فمی، ح.، رضائی، م. و رستمی، ف. 1383. چالش ها و راهبرد بهسامانی نظام های ترویج کشاورزی در آسیا. مجله ماهنامه جهاد، 262: 8-3.
شعبانعلی فمی، ح.، کلانتری، خ. و اسدی، ع. 1387. مباحث نوین در ترویج و آموزش کشاورزی . تهران: انتشارات خوشبین.
فلکی، م.؛ شعبانعلی فمی، ح.؛ ایروانی، ه.؛ موحد محمدی، ح. 1387. بررسی نگرش کارشناسان ترو یج کشاورزی در زمینه به کارگیری فناوری اطلاعات در نظام ترویج کشاورزی ایران، علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، (40)12، صص 265-253.
علیزاده، ن.، علیپور، ح.، میرترابی، م. و موذن، ز. 1397. مؤلفه های تاثیرگذار بر تحول نظام ترویج کشاورزی ایران. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران. (2)49: 331-345 .
علیزاده، ن.، علیپور، ح.، نیکویی، ع.، حاجی میررحیمی، د.، بخشی جهرمی، ا.، و حسن پور، ب..1397 شناسایی چالشها و الزامات ترویج کشاورزی و آسیب شناسی وضع موجود نظام نوین ترویج کشاورزی ایران. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی، جلد (2) 14: 35-21.
ملک محمدی، الف. 1380. بررسی ماهیت فعالیت ها، ویژگی های ساختی نظام و میزان تاثیر ترویج در توسعه کشاورزی از دیدگاه خبرگان ترویج. نشریه مزرعه شماره 45. 18-12.
ملک محمدی، ا. 1383. ترویج و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی: مبانی (جلد 2). انتشارات مرکز نشر دانشگاهی. منصورفر، ک. 1396. روشهای پیشرفته آماری: همراه با برنامههای کامپیوتری. تهران: موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران، چاپ پنجم، 480 ص.
میرزایی، ر.، صدیقی، ح. و فلسفی، پ. 1386. ارزیابی نظام ترویج کشاورزی ایران. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی، جلد(2)3 : 68-57.