| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 2,829 |
| تعداد مقالات | 32,098 |
| تعداد مشاهده مقاله | 40,864,074 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 18,113,690 |
تعیین جایگاه حفاظتی Phlomis herba-venti subsp. urmiensis Jamzad زیرگونه انحصاری از تیره نعنا | ||
| طبیعت ایران | ||
| مقاله 16، دوره 6، شماره 3 - شماره پیاپی 28، مرداد و شهریور 1400، صفحه 159-164 اصل مقاله (605.6 K) | ||
| نوع مقاله: معرفی گونه‌های گیاهی نادر و در معرض انقراض ایران | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/irn.2021.354252.1353 | ||
| نویسندگان | ||
| مهناز حیدری ریکان* 1؛ مژگان لارتی2؛ زیبا جم زاد3؛ عادل جلیلی3 | ||
| 1مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی ارومیه | ||
| 2پژوهشگر، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران. | ||
| 3استاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| زیرگونه Phlomis herba-venti subsp. urmiensis Jamzad، گیاهی چند‌ساله از تیره نعنا و انحصاری ایران است که در استان آذربایجانغربی، غرب دریاچه ارومیه در مناطق کوهستانی میان بند، در محدوده ارتفاعی1470 تا 1793 متر از سطح دریا می‌روید. جایگاه حفاظتی این تاگزون بر اساس شیوه نامه اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) مورد بررسی قرار‌گرفت. سطح تحت اشغال زیرگونه Ph. herba-venti subsp. urmiensis در اندازه‌گیری‌های میدانی در رویشگاه-های آن 24 کیلومتر‌مربع و میزان حضور در محدوده انتشار آن، 145/1927 کیلومتر‌مربع برآورده شد. این زیرگونه با توجه به سطح اشغال، منفک بودن جمعیت‌ها، تجدید حیات و کیفیت رویشگاه، در طبقه در خطر انقراض (Endangered/EN) قرار‌می‌گیرد. مشاهدات صحرایی نشان‌داد که شیب‌های ملایم با خاک نسبتاً عمیق در رویشگاه‌های این گیاه، به علت عدم مدیریت صحیح منابع‌طبیعی به شدت در حال تبدیل شدن به دیم‌زارهای کم‌بازده می‌باشند و طرفی خشک‌سالی‌های متوالی، زاد-آوری این گیاه را کاهش‌داده‌است. جمع‌آوری بذر و نگهداری آن در بانک ژن و فراهم‌آوردن امکان احیای آن به عنوان گیاه‌دارویی و زینتی برای حفاظت از این تاگزون انحصاری، ضروری می‌باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| جایگاه حفاظتی؛ گونه انحصاری؛ تیره نعنا؛ Phlomis herba-venti subsp. urmiensis | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The conservation status of Phlomis herba-venti subsp. urmiensis, an endemic subspecies of Iran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mahnaz Heidari Rikan1؛ Mozhgan Larti2؛ Ziba Jamzad3؛ Adel Jalili3 | ||
| 1Agricultural and Natural Resources Research Center Of West Azerbaijan | ||
| چکیده [English] | ||
| Phlomis herba-venti subsp. urmiensis Jamzad is an endemic, perennial plant of the mint family (Lamiaceae) in Iran, which is distributed in the mountainous areas of Urmia lake, in the altitude range of 1470 to 1793 m.s.l, in the West Azerbaijan. The conservation status of this taxon was assessed in accordance with the guidelines of the International Union for Conservation of Nature (IUCN). Ph. herba-venti subsp. urmiensis occupies an area of 24 km2, and the extent of occupace is estimated to be 1927.145 sq. km. This taxon is endangered (Endangered / EN) due to its occupancy level, extent of occurrence, population isolation, regeneration and habitat quality. Field observations showed that the habitats of the populations of this taxon due to low slope and relatively deep soil are considered as dryland and due to lack of management, their area is increased every year. On the other hand, consecutive droughts have reduced the reproduction of this plant. Collecting the seed and storing it in the gene bank and providing the possibility of its regeneration as a medicinal and ornamental plant is essential to protect this endemic taxon. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Conservation status, endemic subspecies, Lamiaceae, Phlomis herba-venti subsp. urmiensis | ||
| مراجع | ||
|
جمزاد، ز. 1391. فلور ایران، شماره 76، تیره نعنا (Lamiaceae). مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 1065صفحه. جمزاد، ز. و معین، ف. 1396. جایگاه حفاطتی گونه نادر از جنس سلوی. طبیعت ایران، 2(3): 95-92. جمزاد، ز. و جلیلی، ع. 1395. طرح تعیین جایگاه حفاظتی گیاهان و اکوسیستمهای ایران. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران. حاتمی، ا.، صادقیان، س.، جعفری، ع.، جمزاد، ز. و جلیلی، ع. 1397. جایگاه حفاطتی سلوی اقلیدی. طبیعت ایران، 2(5): 103-98. حیدری ریکان، م.، لارتی، م.، شانکی، پ. و قاسمپور، ص. 1395. شناسایی نمونه‌های هرباریومی موجود در هرباریوم‌های استانی (آذربایجانغربی)، گزارش نهایی طرح پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 150صفحه. محبی، ج.، جمزاد، ز. و بخشی خانیکی، غ. 1395. جایگاه حفاطتی شش گونه انحصاری مرزه در ایران. طبیعت ایران، 1(1): 74-79. مهرنیا، م.، جمزاد، ز. و جلیلی، ع. 1399. جایگاه حفاظتی Phlomis lurestanica. طبیعت ایران، 5(5): 141-135. مهرنیا، م.، جمزاد، ز. و جلیلی، ع. 1399. جایگاه حفاظتی Salvia sclareopsis. طبیعت ایران، 5(6): 125-119. مهندسین مشاور طرح آبریز. 1388. مطالعه پوشش گیاهی حوزه آبخیز قوشچی ارومیه. اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجانغربی. 87 صفحه. میرحسینی، ع.، جمزاد، ز. و جلیلی، ع. 1398. جایگاه حفاطتی گونه انحصاری ارونه یزدی در ایران. طبیعت ایران، 4(3): 108-103. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 334 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 299 |
||