1دانشیار بخش تحقیقات علوم جوب و فرآوردههای آن، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، کرج- ایران
2بخش تحقیقات علوم چوب و فرآوردههای آن، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
3مربی پژوهشی ، بخش تحقیقات علوم چوب و فرآوردههای آن، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
چکیده
در ایران، توسعه سریع کشت کلزا با توجه به سیاست وزارت جهاد کشاورزی برای تأمین روغن خوراکی کشور در حال انجام است. کمبود شدید مواد لیگنوسلولزی از یک طرف و میزان رو به افزایش پسماند سلولزی کلزا در کشور از طرف دیگر، لزوم این بررسی را ایجاب نموده است. با توجه به آزمایشهای اولیه سازگاری و بازده تولید بذر ارقام مختلف کلزا در استان مازندران، دو رقم هایولا 401 وPF برای این بررسی انتخاب شده و ابعاد الیاف شامل طول و قطر فیبر، قطر حفره سلولی و ضخامت دیواره سلولی، جرم مخصوص خشک و بحرانی و نیز مقادیر ترکیب شیمیایی تشکیل دهنده الیاف اندازهگیری شدند. نتایج بدست آمده حکایت از این است که از هر هکتار زمین کشت شده کلزا، حداقل 4 تن ساقه خشک برجای میماند. دو رقم مورد بررسی از نظر قطر الیاف، قطر حفره سلولی، خاکستر و مواد استخراجی با هم اختلاف معنیداری دارند. ساقه کلزا به عنوان یک ماده لیگنوسلولزی مورد استفاده برای کاغذسازی از نظر پنج ویژگی شامل ارزیابی گیاه شناختی، ابعاد الیاف، بازده جداسازی الیاف، ترکیب شیمیایی و ویژگیهای ظاهری، ارزش 10 را کسب میکند که این امر انجام مطالعات بیشتر را برای اظهارنظر قطعی ضروری می سازد.
Comparative Study On Fiber Dimension, Density And Chemical
Components Of Two Varieties Of Rapeseed Straw
نویسندگان [English]
saeed mahdavi1؛ masoudreza habibi2؛ Abbas Fakhryan roghani3؛ Kamyar Salehi3
12Associate professor, Wood and Forests Products Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Karaj, Iran
2Wood and Paper Science Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands , Iran,
3MSc., Wood and Paper Science Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands , Iran,
چکیده [English]
Oil seed rape (Brassica napus) planting is increasing as the Iranian Ministry of Agriculture Jehad policy to provide supply of oil food in Iran. The objective of this study is utilization of rapeseed straw as a considerable raw material for paper industry whereas there is shortage of lignocellulosic material in Iran. Sampling was carried out from two varieties of oil seed rape, Hiola 401 and PF, based on initial compatibility experiments and yield in Mazandaran province from Baye-colla research station. The results show that at least 4 ton/hect. oven dry rapeseed straws are available. There were significant differences between fiber width, lumen diameter, ash and extractive contents in two varieties. Rapeseed straw as a lignocellulosic material was achieved at 10 score according to the five characteristics consisting of phytology, fiber dimension, fiber yield, chemical components and appearance feature. This means more studies are necessary to make a final assessment.
کلیدواژهها [English]
Rapeseed straw, FIBER DIMENSION, Density, Chemical components
مراجع
دفتر طرح دانه های روغنی، 1384. برنامه ده ساله توسعه کشت کلزا در ایران، وزارت جهاد کشاورزی
رودی، د.، رحمان پور، س. و جاویدفر، ف.، 1382. زراعت کلزا، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، معاونت ترویج و نظام بهره برداری، وزارت جهاد کشاورزی
سفیدگران، ر.، رسالتی، ح. و کاظمی نجفی، س. 1385. بررسی قابلیت تولید خمیرکاغذ سودا از ساقه کلزا برای ساخت کاغذ فلوتینگ، مجله منابع طبیعی ایران، 59 (2): 447-433.
کاویان، ع.، 1386. گزارش نهایی پروژه تحقیقاتی تعیین قابلیت هضم بقایای محصولات کشاورزی و صنایع غذایی استان گلستان، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی و امور دام استان گلستان.
مهدوی، س.، 1373. بررسی تولید خمیرکاغذ از کاه گندم به روش حلال آلی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه گرگان.
Atchison, J.E., 1994. Present status and future prospects for use of non-wood plant fibers for paper grade pulps, Presentation at American Forest & Paper Association (AF&PA) 1994 Pulp and Fiber Fall Seminar, Tucson, AZ, 1994.
Fengel , D., and Wegener,G.,1989. Wood, Chemistry, Ultrastructure, Reactions, Walter de Gruyter & Co., Berlin.
Rice, T., 1995. Briefing sheet, Out of the woods, Reducing Wood Consumption to Save the World's Forests, Friends of the Earth Ltd.
Rowell, R.M., Young, R.A. and Judith, K.Rowell, 1997. Paper and composites from Agro- based resources, lewis publishers.
Tappi test methods, 2001. Technical association of the pulp and paper industry, Tappi press.