1استادیار پژوهشی مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج
2استاد گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد،ایران
3استاد گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران
4استاد پژوهشی مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
5دانشیار پژوهشی مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
6دانشیار مؤسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی، شعبه شمال شرق کشور، مشهد، ایران
چکیده
این آزمایش به منظور بررسی اثرات افزودن سطوح مختلف مکمل ال- گلوتامین به جیره غذایی بر صفات تولیدی و پاسخهای ایمنی جوجههای گوشتی انجام شد. تعداد 192 جوجه خروس گوشتی یک روزه از سویه راس 308 در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تیمار، 4 تکرار و 12 قطعه جوجه در هر واحد آزمایشی مورد استفاده قرار گرفت. تیمارهای آزمایشی از نظر مقدار انرژی و پروتئین مشابه و دارای سطوح مختلف مکمل ال- گلوتامین (صفر، 5/0، 1 و 5/1 درصد) به ترتیب در گروه شاهد و سه گروه دیگر آزمایشی بود که در دوره آغازین (0 تا 21 روزگی) در اختیار جوجههای گوشتی قرار گرفت. نتایج نشان داد میانگین افزایش وزن روزانه جوجههای گوشتی در اثر مصرف جیره دارای 1 درصد مکمل گلوتامین در مقایسه با تیمار شاهد به طور معنی داری بهبود یافت. افزودن مکمل گلوتامین به جیره تا سطح 1 درصد، سبب بهبود معنی دار وزن نسبی طحال و تیموس، تقویت واکنش ازدیاد حساسیت پوستی، افزایش تکثیر لنفوسیتها و کاهش نسبت هتروفیل به لنفوسیت پس از تنش وزنکشی شد. در جوجههایی که 1 درصد مکمل گلوتامین دریافت کردند، تیتر اولیه و ثانویه آنتیبادی تام در پاسخ به تزریق گلبول قرمز گوسفندی و نیز تیتر آنتیبادی علیه ویروس بیماریهای نیوکاسل و برونشیت عفونی به طور معنی داری افزایش یافت. بر اساس نتایج این آزمایش، افزودن حداکثر 1 درصد مکمل گلوتامین به جیره سبب بهبود عملکرد و تقویت پاسخهای ایمنی سلولی و هومورال جوجههای گوشتی شد.
Effects of L-glutamine supplementation on performance and immune responses of broiler chickens
نویسندگان [English]
Amir Hossein Alizadeh-Ghamsari1؛ Hassan Nassiri Moghaddam2؛ Ahmad Hassanabadi3؛ Akbar Yaghobfar4؛ Seyyed Abdullah Hosseini5؛ Reza Toroghi6
1Assistant Professor, Animal Science Research Institute of Iran, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj
2Professor, Department of Animal Science, College of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Iran
3Professor, Department of Animal Science, College of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Iran
4Professor, Animal Science Research Institute of Iran, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran
5Associate Professor, Animal Science Research Institute of Iran, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran
6Reza Toroghi, Associate Professor, Razi Vaccine and Serum Research Institute, Northeastern branch, Mashhad, Iran
چکیده [English]
This experiment was conducted to evaluate the effects of dietary L-glutamine (Gln) supplementation on performance and immune responses of broiler chickens. One hundred-ninety two day-old male broilers (Ross strain) were used in a completely randomized design with 4 treatments and 4 replicates of 12 birds each. Experimental treatments were included different levels of supplemental Gln (0, 0.5, 1.0 and 1.5%) in control and treatment groups, respectively and were fed in the starter period (day 1-21). The results showed birds received 1% Gln showed significant higher average daily weight gain (ADWG) in comparison with control. Dietary Gln inclusion up to level of 1% significantly improved relative weight of spleen and thymus, cutaneous hypersensitivity reaction, lymphocyte percentage, and decreased heterophile to lymphocyte ratio after weighing stress. Antibody titers against Sheep Red Blood Cell (SRBC), Newcastle (ND) and infectious bronchitis disease (IBD) viruses were significantly increased in birds received 1% of Gln. Based on the results of this experiment, dietary Gln inclusion up to level of 1% improved performance and cellular and humoral immune responses of broiler chickens.