| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,045 |
| تعداد مقالات | 34,064 |
| تعداد مشاهده مقاله | 46,477,672 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 77,532,879 |
واکنش مورفوفیزیولوژیک پونه‌سای خوشه‌ای (Nepeta racemosa Lam.) به تنش خشکی | ||
| تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران | ||
| مقاله 4، دوره 31، شماره 4 - شماره پیاپی 72، مهر 1394، صفحه 587-597 اصل مقاله (269.78 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijmapr.2015.102677 | ||
| نویسندگان | ||
| معصومه لایق حقیقی1؛ بهلول عباس‌زاده* 2؛ سیدرضا طبایی عقدایی3؛ وحیده صمدیان ساربانقلی4 | ||
| 1کارشناس ارشد، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| 2استادیار، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| 3استاد، گروه تحقیقات زیست فناوری و منابع طبیعی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| 4کارشناس ارشد، گروه علوم باغبانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، کرج، ایران | ||
| چکیده | ||
| جنس Nepeta 250 گونه در دنیا دارد. این گونه در ایران دارای 67 گونه است که 39 گونه آن بومی ایران می‌باشد. به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی بر صفات کمّی و کیفی گیاه دارویی پونه‌سای خوشه‌ای (Nepeta racemosa Lam.) آزمایشی در شرایط مزرعه در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تیمار و سه تکرار در ایستگاه تحقیقات البرز، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در سال 1390 اجرا شد. سطوح مختلف تنش خشکی شامل 100% (شاهد یا بدون تنش)،80% (تنش ملایم)، 60% (تنش متوسط) و 40% (تنش شدید) ظرفیت مزرعه‌ای بود. در مرحله گلدهی ارتفاع گیاه، تعداد پنجه، تعداد ساقه جانبی، وزن ریشه، طول ریشه، قطر ساقه اصلی، تعداد ساقه گل‌دار، طول گل‌آذین‌ها، طول برگ و عرض برگ، عملکرد برگ، گل‌آذین، ساقه و سرشاخه، درصد و عملکرد اسانس برگ، گل‌آذین، ساقه و سرشاخه اندازه‌گیری شدند. نتایج تجزیه آماری نشان داد که تنش خشکی اثر معنی‌دار بر ارتفاع گیاه، وزن ریشه، طول گل‌آذین‌ها، طول برگ، عرض برگ (1%≥α)، طول ریشه و قطر ساقه اصلی (5%≥α) داشت. همچنین تنش خشکی اثر معنی‌دار بر درصد اسانس برگ، درصد اسانس سرشاخه، عملکرد برگ، ساقه، گل‌آذین و سرشاخه، عملکرد اسانس برگ و گل‌آذین (1%≥α) داشت. بیشترین درصد اسانس برگ (72/1%)، گل‌آذین (93/1%) و درصد اسانس سرشاخه (27/1%) مربوط به تنش ملایم (60% ظرفیت مزرعه) بود. نتایج نشان داد که پونه‌سای خوشه‌ای گیاهی مقاوم به خشکی بوده و با اعمال 60% تنش خشکی می‌توان بیشینه اسانس را بدست آورد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تنش خشکی؛ گیاهان دارویی؛ پونه‌سای خوشه‌ای (Nepeta racemosa Lam.)؛ اسانس | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Morphophysiological response of Nepeta racemosa Lam. to drought stress | ||
| نویسندگان [English] | ||
| M. Layeghhaghighi1؛ B. Abbaszadeh2؛ S.R. Tabaei Aghdaei3؛ V. Samadiyan Sarbangholi4 | ||
| 1Department Of Medicinal Plants and Byproducts Research, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| 2Department of Medicinal Plants and Byproducts Research, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| 3Biotechnology Research Group, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| 4M.Sc., Department of Horticulture, Islamic Azad University, Karaj Branch, Karaj, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Nepeta, belonging to Lamiaceae family, includes 250 species in the world and 67 species in Iran, 39 of which are native to Iran. In order to investigate the effects of drought stress on yield quantity and quality of Nepeta racemosa Lam., this experiment was conducted in 2011, at the Alborz Research Station, Karaj, Iran. Drought levels were 100% (control), 80% (low stress), 60% (medium stress), and 40% (severe stress) field capacity (FC). Different traits including plant height, number of tillers, number of lateral branches, root weight, root length, main stem diameter, number of inflourcences, inflorescence length, leaf length, leaf width, yield of leaf, inflorescences, stem and shoot, and essential oil percentage and yield of leaf, inflorescence, stem and shoot were measured at flowering stage. Variance analysis revealed significant effect of drought stress on plant height, root weight, inflorescence length, leaf length, leaf width, yield of leaf, stem, inflorescence, and essential oil percentage of leaf, stem, inflorescence, and essential oil yield of the leaf, stem, inflorescence (P≤0.01), root length, and main stem diameter (P≤0.05). Mean comparison showed that the highest essential oil percentage was observed in leaves (1.72%), shoot (1.27%) and inflorescences (1.93%) at medium stress (60% field capacity). It could be concluded that Nepeta is a drought tolerant plant, and the maximum essential oil percentage could be achieved under medium stress with 60% field capacity. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Drought Stress, Medical plants, Nepeta racemosa Lam, essential oil | ||
| مراجع | ||
|
- صفرنژاد، ع.، 1382. مروری بر روش‌های مختلف به‌گزینی گیاهان برای مقاومت به خشکی. خشکی و خشکسالی، 7: 13-7. - عباس‌زاده، ب.، 1384. اثر مقادیر مختلف کود نیتروژن و روش مصرف آن بر میزان اسانس گیاه دارویی بادرنجبویه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد واحد کرج، 137 صفحه. - عباس‌زاده، ب.، 1390. بررسی اکوفیزیولوژیکی تحمل شوری در دو گونه گیاه دارویی شورپسند کافوری (Camphorosma monspliaca L.) و درمنه دشتی (Artemisia sieberi Besser subsp.). رساله دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج. - فخر طباطبایی، م.، 1372. گیاهان دارویی و اثر عوامل تنشی بر زندگی آنها. منابع طبیعی ایران، 47: 39-34. - کارگر حاجی‌آبادی، ا.، 1391. بررسی اثر کودهای مایکوریزا برای زنده‌مانی نشاء، کمّیت و کیفیت آویشن کرک‌آلود (Thymus pubescens). دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، 126 صفحه. - Alkire, B.H. and Simon, J.E., 1993. Water management for Midwestern peppermint (Mentha piperita L.) growing in highly organic soil. ActaHorticulture, 344: 544-556. - Ardakani, M.R., Abbaszadeh, B., Sharifi Ashourabadi, E., Lebaschi, M.H. and Packnejad, F., 2007. The effect of water deficit on quantitative and qualitative characters of balm (Melissa officinalis L.). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 23(2): 251-261. - Aydin, S., Beis, R., Ozturk, Y. and Baser, K.H., 1998. Nepetalactone: a new opioid analgestic from Nepeta caesarea Boiss. Journal of Pharmacy and Pharmacology, 50(7): 813-817. - Baser, K.H.C., Ozek, T., Yildiz, B., Bahcecioglu, Z. and Tumen, G., 2000. Composition of the essential oil of Nepeta fissa C. A. Meyer. Journal of essential Oil Research, 12(1): 27-28. - Bettaieb, I., Zakhama, N., Aidi Wannes, W., Kchouk, M.E. and Marzouk, B., 2009. Water deficit effects on Salvia officinalis fatty acids and essential oils composition. Scientia Horticulturae, 120: 271-275. - Dabiri, M. and Sefidkon, F., 2003. Chemical composition of the essential oil of Nepeta racemosa Lam., from Iran. Flavour and Fragrance Journal, 18(2): 157-158. - Hassani, A., 2006. Effect of water deficit stress on growth, yield and essential oil content of Dracocephalum moldavica. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 22(3): 256-261. - Hsiao, T.C., 1973. Plant responses to water stress. Annual Review of Plant Physiology, 24: 519-570. - Lebaschy, M.H. and Sharifi Ashoorabadi, E., 2004. Growth indices of some medicinal plants under different water stresses. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 20(3): 249-261. - Letchamo, W., Marquard, R., Holzl, J. and Gosselin, A., 1994. Effects of water supply and light intensity on growth and essential oil of two Thymus valgaris selections. Angewandte Botanik, 68: 83-88. - Misra, A. and Srivastava, N.K., 2000. Influence of water stress on Japanese mint. Journal of Herbs, Spices and Medicinal Plants, 7: 51-58. - Munns, R., 2002. Comparative physiology of salt and water stress. Plant, Cell and Environment, 25: 239-250. - Muni Ram, D. and Singh, S., 1995. Irrigation and nitrogen requirments of Bergamot min on a sandy loam soil under subtropical conditions. Agricultural water management, 27: 45-54. - Oghbonnaya, C.L., Nwlozie, M.C., Roy-Macauley, H. and Annerose, D.J.M., 1998. Growth and water relations of Kenaf (Hibiscus cannabinus L.) under water deficit on a sandy soil. Industrial Crops and Products, 8: 65-76. - Refaat, A.M. and Saleh, M.M., 1997. The combined effect of irrigation internal and foliar nutrition on sweet basil plants. Bulletin of Faculty of Agricultural University of Cairo, 48: 515-527. - Safikhani, F., Heydarye sharifabadi, H., Syadat, S.A., Sharifi ashorabadi, E., Syednedjad, S.M. and Abbaszadeh, B., 2007. The effect of drought on yield and morphologic characteristics of Deracocephalum moldavica L. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 22(3): 183-194. - Sajjadi, E. and Eskandari, B., 2005. Chemical constituents of the essential oil of Nepeta oxyodonta Bioss. Chemistry of Natural Compounds, 41(2): 175-177. - Shabih, F., Abad Farooki, A.H., Ansari, S.R. and Sharama, S., 1999. Effect of water stress on growth an essential oil metabolism in Cymbopogon martinii (Palmarosa) cultivars. Journal of Essential Oil Research, 1: 151-157. - Simon, J.E., Reiss-Bubenheim, D., Joly, R.J. and Chrles, D.J., 1992. Water stress induced alterations in essential oil content and composition of Sweet basil. Journal of Essential Oil Research, 14: 71-75. - Skaltsa, H.D., Lazari, D.M., Mavromati, A.S., Tiligada, E.A. and Constantinidis, T.A., 2000. Composition and antimicrobial activity of the essential oil of Scutellaria albida L. ssp. Albida from Greece. Planta Medica, 66: 672-674. - Solinas, V., Deiana, S., Gessa, C., Bazzoni, A., Loddo, M.A. and Satta, D., 1996. Effect of water and nutritional conditions on the Rosmarinus officinalis L., phenolic fraction and essential oil yields. Rivista Italiana. EPPOS, 19: 189-198. - Sreevalli, Y., Baskaran, K., Chandrashekara, R.S. and Kuikkarni, R.N., 2000. Preliminary observations on the effect of irrigation frequency and genotype on yield and alkaloid concentration in periwinkle. Medicinal and Aromatic Plant Scievces, 22(4): - Tzakou, O., Harvala, C., Galati, E.M. and Saogo, R., 2000. Essential oil composition of Nepeta argolica Bory et Chaub. subsp. argolica. Flavour and Fragrance Journal, 15(2): 115-118. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,960 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,084 |
||