به منظور بررسی پاسخ گندم سرداری به تغییرات فاصله ردیف و میزان بذر و تعیین تراکم مطلوب در شرایط دیم مناطق سردسیر یک بررسی دو ساله (1388 و 1389) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم قاملو واقع در استان کردستان انجام شد. در این بررسی از یک طرح کرتهای نواری با سه تکرار استفاده شد. چهار فاصله ردیف 15، 5/17، 20 و 25 سانتیمتری و چهار میزان بذر 350، 400، 450 و 500 دانه در مترمربعی به ترتیب فاکتورهای افقی و عمودی آزمایش را تشکیل دادند. برخلاف میزانهای بذر نتایج بیانگر اثر معنیدار فاصله ردیف بر عملکرد دانه و اجزای آن شامل تعداد سنبله در متر مربع، وزن هزار دانه و دانه در سنبله بود. بیشترین میزان عملکرد دانه در فاصله ردیف 15 سانتیمتر به مقدار 3993 کیلوگرم در هکتار و کمترین آن در فاصله ردیف 25 سانتیمتر به میزان 2695 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد. فاصله ردیف 15 سانتیمتر با تولید 821 سنبله در مترمربع و وزن هزار دانه 40 گرم نسبت به فواصل ردیف دیگر از برتری معنیدار برخوردار بود. بر خلاف این کمترین و بیشترین میزان دانه در سنبله (13 و 16دانه در هر سنبله) به ترتیب در فواصل ردیف 15 و 25 سانتیمتری مشاهده شد. به دلیل عدم تفاوت معنیدار بین مقادیر بذر بهترین توصیه برای الگوی کاشت رقم سرداری در مناطق سرد و مرتفع دیم فاصله ردیف 15 سانتیمتر و میزان بذر 350 تا 400 دانه در مترمربع یا 140تا160 کیلوگرم در هکتار میباشد.
Proposed Seeding Pattern of Bread Wheat cv. Sardari in Cold Regions of Iran
نویسندگان [English]
Ebrahim Roohi
Agricultural and Natural Resources Research Center of Kurdistan, Sanandaj, Iran.
چکیده [English]
To study response of bread wheat cv. Sardari to row spacing and seeding rate and to determine the desirable seed density under cold rain-fed conditions a two-year study (2008 and 2009) was carried out in Qamloo research station located in Kurdistan. A strip plot design with three replications was used. Four rows spacing including 15, 17.5, 20 and 25 cm as horizontal factor and four seeding rates including 350, 400, 450 and 500 seed per square meter as vertical factor were assigned. Regardless of seeding rates results it was shown that the row spacing had significant effect on grain yield and its components including spike per square meter, thousand kernel weight and grain per spike. The highest and the lowest grain yield values, 3993 and 2695 kg/ha, were observed in rows spacing of 15 cm and 25 cm, respectively. Row spacing of 15 cm with 821 spike/m2 and 40 g TGW was located over the others. Conversely, the lowest and the highest grain per spike (13 and 16 grain) were observed in rows spacing of 15 and 25 cm, respectively. With respect to the results obtained (non-significance of seeding rate effect), the best recommendation of Sardari cultivation practices in cold high elevation rain-fed areas are row spacing of 15 cm and seeding rates of 350-400 grain /m2 or 140-160 kg/ha.
کلیدواژهها [English]
Grain yield, Rain-fed conditions, Row spacing, Seeding rate, Sardari, Yield of its components