حسام زاده حجازی, سید محسن, ضیایی نسب, مهدی. (1387). بررسی سیتوژنتیکی برخی از جمعیتهای گونههای دیپلوئید جنسOnobrychis موجود در بانک ژن منابع طبیعی ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 16(2), 158-171.
سید محسن حسام زاده حجازی; مهدی ضیایی نسب. "بررسی سیتوژنتیکی برخی از جمعیتهای گونههای دیپلوئید جنسOnobrychis موجود در بانک ژن منابع طبیعی ایران". سامانه مدیریت نشریات علمی, 16, 2, 1387, 158-171.
حسام زاده حجازی, سید محسن, ضیایی نسب, مهدی. (1387). 'بررسی سیتوژنتیکی برخی از جمعیتهای گونههای دیپلوئید جنسOnobrychis موجود در بانک ژن منابع طبیعی ایران', سامانه مدیریت نشریات علمی, 16(2), pp. 158-171.
حسام زاده حجازی, سید محسن, ضیایی نسب, مهدی. بررسی سیتوژنتیکی برخی از جمعیتهای گونههای دیپلوئید جنسOnobrychis موجود در بانک ژن منابع طبیعی ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1387; 16(2): 158-171.
بررسی سیتوژنتیکی برخی از جمعیتهای گونههای دیپلوئید جنسOnobrychis موجود در بانک ژن منابع طبیعی ایران
جنس اسپرس با نام علمی Onobrychis از خانواده Fabaceae، دارای بیش از 342 گونه یک ساله و چند ساله است. بین گونههای آن از نظر مورفولوژی و کاریولوژی تنوع زیادی وجود دارد. برای بررسی تنوع کاریوتیپی با استفاده از سیستم آنالیز تصویری, بذور 21 جمعیت متعلق به 14 گونه مختلف کشت و پس از جوانه زنی, از مریستم انتهایی ریشه استفاده شد. تعداد کروموزوم پایه در جمعیتها بین 7=x و8=x متغیر بود. دو نمونه از گونههای O.amoena وO.crista-galli بترتیب دارای بیشترین و کمترین ارزش نسبی کروماتین بودند و دونمونه از گونههای O.crista-galli با فرمول کاریوتیپی sm6+m2 و گونه O.aucheri با فرمول کاریوتیپی m8 نیز بترتیب نامتقارنترین و متقارنترین کاریوتیپ (از لحاظ تقارن درون کروموزومی) را نشان دادند. نمونهای ازگونهO.hohenackeriana با داشتن بیشترین تغییرات بین کروموزومی از نامتقارنترین کاریوتیپ برخوردار بود. گونه مذکور به همراه جمعیتی از گونه O. gypsicola برخلاف سایر جمعیتها که در کلاس A قرار گرفته بودند کلاس B را بخود اختصاص داد که این امر مؤید عدم تقارن بین کروموزومی در آنها میباشد. تجزیه واریانس براساس صفات کروموزومی در قالب طرح کاملا تصادفی نامتعادل با حداقل 3 تکرار, بیانگر اختلاف معنی دار بین جمعیتها از لحاظ کلیه صفات کروموزومی در سطح 1% بود. با توجه به تنوع موجود در جمعیتها, در تجزیه به مولفههای اصلی, دو مولفه اول و دوم, در مجموع بیش از 98 درصد از این تنوع را توجیه نمودند بطوریکه در مولفه اول صفات طول کل کروموزوم، طول بازوی بلند و طول بازوی کوتاه و در مولفه دوم صفات, نسبت بازوها و شاخص سانترومری دارای بیشترین اهمیت بودند. در تجزیه خوشهای (Ward ) با ضریب کوفنتیک (78/0=r) براساس صفات کاریوتیپی, جمعیتها در چهار گروه متمایز قرار گرفتند بطوریکه کمترین فاصله بین دو جمعیت (4384) O.sintenisii و (1183) O.sintenisii و بیشترین فاصله بین دو جمعیت (5786) O. amoena و (2863) O. melanotricha مشاهده شد.
Cytogenetic study on several populations of diploid species of Onobrychis in natural gene bank of Iran
نویسندگان [English]
seyed mohsen hesam zadeh hejazi؛ mehdi ziyaee-nasab
چکیده [English]
The genus Onobrychis Adans. (Fabaceae) is an important forage crop, containing approximately 342 annual and perennial species. Video Analysis System was used for karyotype analysis on 21 populations of 14 onobrychis species. The basic chromosome number varied between x=7 and x=8 but their chromosomal variation was very high. According to Stebbins' classification, populations O.hohenackeriana (6013) and O.gypsicola (1111) classified as symmetric class of B and others as A. The highest VRC was obtained for O.amoena (5786) and the lowest was obtained for O.crista-galli (2520) populations. Based on inter chromosomal symmetric, O. crista-galli (2543) had the most asymmetrical and evolutionary karyotype and O.aucheri (2900) had the most symmetrical karyotype. Based on intra chromosomal symmetric, O.hohenackeriana (6013) had the most asymmetrical karyotype. The results of analysis of variance based on unbalanced completely randomized design showed significant differences among the populations for all the studied traits (P<%1). Using principal components analysis, the first two components justified %98.36 of total variance. In the first component, chromosome total length, long arm length and short arm length which had the highest coefficients of eigen vectors also, had the most significant role in total variance. In the second component arm ratio and centromer index had the most important role in the total variance. By cutting dendrogram resulted from cluster analysis (Ward) with cophenetic value equal to r=0.78 based on the 5 parameters (TL, LA, SA, AR, CI,) the populations were classified to four classes. The highest distance was obtained between O.amoena(5786) and O.melanotricha (2863). The lowest metric distance value was obtained between two populations of O.sintenisii (4384) and (1183).
کلیدواژهها [English]
cluster analysis, diploid, principal components analysis, Karyotype, Onobrychis