روش تجزیه گیاه بهطور موفقیتآمیزی برای ارزیابی تغذیه آن، توصیه کودی و افزایش کارایی کودها در زراعت چغندرقند استفاده میشود. روش تلفیقی تشخیص و توصیه (DRIS) سیستم جامع تفسیر نتایج تجزیه گیاه است و تا حدود زیادی نارساییهای روش حد بحرانی و دامنه کفایت را مرتفع ساخته است. مصرف بیش از حد کودها باعث افزایش عملکردریشه میشود ولی کیفیت محصول را کاهش میدهد. لذا ضروری است کودهای شیمیایی به صورت بهینه در زراعت چغندرقند استفاده شود. در تحقیق حاضر از 383 مزرعه پراکنده در استان خوزستان طی مدت سه سال نمونهبرداری گیاه انجام و بانک اطلاعاتی حاوی 5500 داده شامل ترکیبات شیمیایی گیاه، عملکردریشه و قند ایجاد گردید. براساس روش دریس مزارع به ترتیب برمبنای 53 و 3/6 تن در هکتار عملکردریشه و قند به دو جامعه عملکرد کم و زیاد تقسیم شد. سپس کلیه فرمهای بیان متشکل از نسبت و حاصلضرب دو عنصری غلظت عناصر در دو جامعه مذکور تعیین گردید. واریانس کلیه فرمهای بیان در دو جامعه برآورد شد و متعاقب آن نسبت واریانس فرمهای بیان جامعه عملکرد کم به زیاد تعیین گردید (SB/SA). در نهایت دو سری 55تایی فرم بیان برای عملکردریشه و قند به عنوان مناسبترین نرمهای استاندارد دریس گزینش شد. میانگین غلظت عناصر غذایی پرنیاز و کمنیاز در گیاه چغندرقند به عنوان ارقام مرجع برای عناصر NO3-N، N، P، K و S، 891/0، 980/3، 270/0، 165/3 و 52/0 درصد در ماده خشک و برای عناصر Mn، Zn، Fe، Cu و B 109، 34، 361، 5/16 و 40 میلیگرم بر کیلوگرم بهدست آمد. همچنین شاخص دریس برای عناصر غذایی-N NO3، N، P، K، Mn، Zn، Fe، Cu، B و S محاسبه گردید. بهمنظور صحت، دقت و ارزشمندی نرمها و شاخصها نتایج دو سری آزمایش کودی مورد آزمون قرار گرفت نتایج آزمونها نشان داد نرمها و شاخصها دارای دقت کافی برای ارزیابی و تشخیص اختلالات تغذیهای چغندرقند هستند.
Determination of DRIS reference norms for autumn sugar beet in Khuzestan province
نویسندگان [English]
A. M. Daryashenas1؛ H. Rezaei2
1Instructor of Scientific Staff Soil and Water Research Institute
2Instructor of Scientific Staff Soil and Water Research Institute), Karaj, Iran.
چکیده [English]
Plant analysis is successfully used in monitoring nutritional status, recommending fertilizer rates and types, and maximizing fertilizer efficiency in sugar beet. Diagnosis and recommendation integrated system (DRIS) is a comprehensive approach which does not have limitations of the critical value approach (CVA) and sufficiency range approach (SRA). Over- dose application of fertilizer increases root yield but decreases crop quality. In this investigation, the amount of nutrients in leaf samples and yields from 383 fields throughout Khuzestan province were determined for three years. Then, database containing 5500 data including yields and concentration of nutrients was made. According to the DRIS method, the whole sampled fields were divided into two low and high yielding populations based on root yield of 53 tha-1 and white sugar yield 6.3 tha1. Then, all forms of expression were determined in each sub-population and the variance was calculated. In order to select the best reference norms, the largest variance ratio (SB/SA) was taken into account. Finally, 55 reference norms were selected. DRIS indices were calculated using Excel software. Mean concentration of NO3-N, N, P, K, S was 0.891, 3.98, 0.27, 3.16, 0.52 percentage and for Mn, Zn, Fe, Cu and B was 109, 34, 361, 16.5 and 40 mgkg-1. In order to check the precision, accuracy and usefulness of the norms and indices, the results of two fertilizer experiment were evaluated. The results showed that these reference norms as well as the DRIS indices seems to be useful in determining nutritional status of sugar beet.
کلیدواژهها [English]
Concentration of nutrients, DRIS, Reference norms, Sugar beet (Beta vulgaris L.)