لولیوم به دلیل رشد و ایجاد پوشش سریع، خوشخوراکی، عملکرد علوفه زیاد، مقاومت در برابر سرما و ایجاد پوشش مناسب در ماههای سرد سال از اهمیت ویژهای برخوردار است. به منظور برآورد تنوع ژنتیکی و ارتباط بین عملکرد علوفه و صفات مورفولوژیک، شش جمعیت از سه گونه لولیوم در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار مطالعه شده و صفات تعداد پنجه، طول برگ، عرض برگ، ارتفاع و عملکرد علوفه خشک از چهار بوته در هر کرت آزمایشی اندازهگیری شد. پس از انجام تجزیه واریانس یک متغیره و تجزیه کوواریانس ترکیبهای دوگانه صفات، همبستگی ژنتیکی محاسبه گردید. همچنین با هدف تعیین اثرات مستقیم و غیرمستقیم صفات بر عملکرد علوفه خشک بوته تجزیه علیت انجام شد. نتایج تجزیه واریانس صفات نشان داد که بین جمعیتهای مورد بررسی از نظر تمامی صفات تنوع ژنتیکی وجود داشت. همبستگی ژنتیکی بین عملکرد علوفه خشک بوته با تعداد پنجه (84/0=r) در سطح 5% معنیدار بود. تجزیه علیت نشان داد اثر مستقیم صفت ارتفاع بوته بیشترین مقدار را در بین اثرات مستقیم متغیرهای مستقل بر عملکرد خشک بوته داشت. به نظر میرسد طول برگ با اثر مستقیم مثبت و زیاد به دلیل عدم همبستگی معنیدار با صفات دارای اثر مستقیم منفی (تعداد پنجه و عرض برگ)، مناسبترین صفت جهت اصلاح عملکرد جمعیتهای مورد بررسی باشد. این صفت میتواند بهعنوان معیار انتخاب در برنامههای اصلاحی برای بهبود عملکرد خشک بوته استفاده گردد.
Path analysis of mrphological traits and forage yield on several populations
of Lolium species.
نویسندگان [English]
sadegh pourmoradi؛ hossein mirzaei-nuodooshan
چکیده [English]
Lolium is an important genus because of its rapid growth, palatability, high yield potential, cold resistance, and ground covering during cold seasons. The research was carried out to study genetic variation and relationship between the traits on six populations of three Lolium species during 2003. Morphological traits such as tiller number, leaf length, leaf width, stem length and dry matter yield were measured from 4 single plants on each experimental plot. The data were analyzed using RCBD with three replications. Correlation coefficients were estimated between all paired combinations of the traits. Path coefficient analysis was also applied on the morphological traits. Results revealed significant variation among the populations for the traits. Genetic correlation coefficient between dry matter yield and tiller number was significant. Path coefficient analysis revealed that stem length had the highest direct effect on dry matter yield. Leaf length had high direct effect and non significant genetic correlation with tiller number and leaf width. Therefore, leaf length is a good selection criterion to be used for improving Lolium cultivars with higher dry matter yield.
کلیدواژهها [English]
Lolium perenne L, L. multiflorum Lam, L. rigidum Gaudin, morphological traits, path analysis, Correlation