با توجه به وسعت مناطق کشت چغندرقند در ایران و خسارت ناشی از بیماری سفیدک سطحی، تهیه ارقام مقاوم به این بیماری ضروری به نظر میﺭسد. بدین منظور، طی سالﻫای گذشته در منطقه کرمانشاه تعداد زیادی از ژنوتیپﻫای موجود برای این بیماری غربال گردیدند، که منجر به شناسائی و گزینش یک ژنوتیپ دیپلوئید مولتیﮊرم و مقاوم به بیماری سفیدک سطحی با صفات نسبتاً مطلوب زراعی (ژنوتیپ 14442) گردید. در این ارزیابیﻫا مشخص گردید که رگه منوژرم نرعقیم MS261 حساس و رگه منوژرم نرعقیم MS231 نیمه مقاوم به بیماری سفیدک سطحی است. به منظور تعیین تعداد ژنﻫای کنترلکننده بیماری سفیدک سطحی و نحوه توارث این ژنﻫا بین ژنوتیپ مقاوم 14442 و دو رگه نرعقیم MS231 نیمهمقاوم و نر عقیم MS261 حساس تلاقیﻫای لازم انجام گرفت. نسلﻫای F1, F2 , BC1 و BC2 از هر تلاقی تهیه گردید. والدین و نسلﻫای حاصل از هر تلاقی در مزرعه برای بیماری سفیدک سطحی بررسی شدند. نتایج نشان داد که نسل F2 حاصل از تلاقی والد مقاوم و حساس (14442*261) و تلاقی والد مقاوم و نیمهﺣساس (14442*231) به دو کلاس فنوتیپی با نسبت 1 : 3 تفکیک شد. الگوی تفکیک در بکﻛراسها نیز نتایج به دست آمده در نسل F2 را تائید نموده و نشان داد که بیماری سفیدک سطحی با یک ژن اصلی کنترل میﮔردد. اثر ژن کنترلکننده بیماری به صورت غالب میﺑاشد.
Analysis of genetic resistance to powdery mildew disease in sugar beet
نویسندگان [English]
J.Sh. Basati1؛ M. Mesbah2؛ Gh. Karimzadeh3؛ S.Y. Sadeghian2
1Agricultural and Natural Resources Resarch Center of Kermanshah, Iran
2Sugar Beet Seed Institute, Iran
3Tarbiat Modares University
چکیده [English]
Development of resistant variety to powdery mildew (PM) is necessary. Therefore, during past years some of the sugar beet genotypes were screened to this disease in Kermanshah. One of the genotypes named 14442 showed resistance to PM disease. This genotype with two male sterile lines (MS261 and MS231) was used to determine the number of genes responsible for resistance to disease. Crosses between 14442, MS261 and MS231 were done and segregating generations were evaluated. Based on results, F2 plants in both crosses (14442*MS261 and 14442*MS231) could be divided in two phenotypic classes with ratio of 3:1. In back crosses two phenotypic classes with ratio of 1:1 were obtained. These results showed that PM disease was controlled with a single dominant gene.
کلیدواژهها [English]
sugar beet, Powdery mildew, Genetic analysis of resistance