احمدزاده اراجی, حمیدرضا, عبدالهیان نوقابی, محمد, کمالی, غلامعلی, واحدی, سعید. (1390). تأثیر عوامل اقلیمی بر افزایش عیار چغندرقند در سال 1386 در ایران، مطالعه موردی: حوزه کارخانهقند چناران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 27(1), 101-115. doi: 10.22092/jsb.2011.687
حمیدرضا احمدزاده اراجی; محمد عبدالهیان نوقابی; غلامعلی کمالی; سعید واحدی. "تأثیر عوامل اقلیمی بر افزایش عیار چغندرقند در سال 1386 در ایران، مطالعه موردی: حوزه کارخانهقند چناران". سامانه مدیریت نشریات علمی, 27, 1, 1390, 101-115. doi: 10.22092/jsb.2011.687
احمدزاده اراجی, حمیدرضا, عبدالهیان نوقابی, محمد, کمالی, غلامعلی, واحدی, سعید. (1390). 'تأثیر عوامل اقلیمی بر افزایش عیار چغندرقند در سال 1386 در ایران، مطالعه موردی: حوزه کارخانهقند چناران', سامانه مدیریت نشریات علمی, 27(1), pp. 101-115. doi: 10.22092/jsb.2011.687
احمدزاده اراجی, حمیدرضا, عبدالهیان نوقابی, محمد, کمالی, غلامعلی, واحدی, سعید. تأثیر عوامل اقلیمی بر افزایش عیار چغندرقند در سال 1386 در ایران، مطالعه موردی: حوزه کارخانهقند چناران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1390; 27(1): 101-115. doi: 10.22092/jsb.2011.687
تأثیر عوامل اقلیمی بر افزایش عیار چغندرقند در سال 1386 در ایران، مطالعه موردی: حوزه کارخانهقند چناران
1دانشجوی کارشناسیارشد هواشناسی کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات -
2دانشیار مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
3دانشیار دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات- تهران
4مربی پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
چکیده
بهمنظور بررسی علل افزایش چشمگیر میانگین عیارقند چغندرقند تولیدی کشور در سال 1386 و ارتباط آن با پارامترهای اقلیمی، حوزههای چغندرکاری کارخانهقند چناران انتخاب شد. علت این انتخاب نزدیکی به ایستگاه هواشناسی سینوپتیک گلمکان و آمار مطمئن هواشناسی و همچنین دسترسی به آمار و اطلاعات دقیق مربوط به بهرهبرداری کارخانهقند مذکور بود. مهمترین پارامترهای اقلیمی مؤثر بر عیارقند چغندرقند (دما، بارش، رطوبت نسبی، ساعت آفتابی و سرعت باد) و تغییرات آنها در سال 1386 در مقایسه با سالهای قبل مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه رگرسیونی بر روی عدد نهائی عیارقند چغندرقند این کارخانه طی سالهای 1380 تا 1386 بهعنوان متغیر وابسته و پارامترهای اقلیمی ماهانه بهعنوان متغیر مستقل انجام شد. همچنین اثر پارامترهای اقلیمی بر تغییرات میزان اُفت و عیار چغندرقند طی دوره بهرهبرداری بررسی گردید. اطلاعات روزانه تغییرات اُفت و عیار چغندرقند در سال 1386 بر پارامترهای اقلیمی منطقه برازش داده شد و ضرایب همبستگی خطی محاسبه گردید. با استفاده از روش گام به گام پیشرونده مهمترین پارامتر از بین عوامل مؤثر بر عیار و اُفت چغندرقند تعیین شد. نتایج نشان داد که از بین متغییرهای اقلیمی، مهمترین عامل مؤثر بر عیار چغندرقند در هر سال دمای کمینه در مردادماه (معادل ماه اوت) میباشد. از لحاظ تأثیر عوامل اقلیمی بر تغییرات اُفت و عیار چغندرقند طی دوره برداشت و تحویل چغندرقند، نتایج نشان داد که تعداد روزهای با دمای چهار درجه سانتیگراد زیر صفر و کمتر از آن (یخبندان) و رطوبت نسبی بهترتیب بیشترین همبستگی را با میزان افت و عیار چغندرقند در سال 1386 داشتهاند. بنابراین، توجه به پارامترهای اقلیمی مخصوصاً کمینه دما در مردادماه و در صورت گرم شدن شدید هوا آبیاری مناسب و بهموقع ممکن است در افزایش عیار چغندرقند تأثیر قابلتوجهی داشته باشد. برنامهریزی صحیح برداشت و تحویل چغندرقند طی فصل پاییز با توجه به پیشبینیهای هواشناسی میتواند در کاهش افت و ضایعات چغندرقند و افزایش عیار آن نقش مهمی داشته باشد.
Effect of climatic parameters on the increase of sugar content of sugar beet in 2007 in Iran, Case study: Chenaran sugar factory
نویسندگان [English]
H. R. Ahmadzadeh-Araji1؛ M. Abdollahian-Noghabi2؛ G. A. Kamali3؛ S. Vahedi4
1Former graduate student of Agrometeorology, Department of Meteorology, Faculty of Basic Sciences, Science and Research Branch, Islamic Azad University
2Associate Professor of Sugar Beet Seed Institute (SBSI) - Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
3Associate Professor of Department of Meteorology, Faculty of Basic Sciences, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
4Instructor of Sugar Beet Seed Institute (SBSI) - Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
چکیده [English]
In order to study the reason for the prominent increase of the average of sugar content in sugar beet produced in Iran in 2007 and finding the relation of this increase with climatic parameters, Chenaran sugar factory district was chosen. Due to precise and reliable statistical data of sugar factory during the campaign and weather data, Chenaran sugar factory was chosen for this investigation. The most important climatic parameters affecting the sugar content of sugar beet (temperature, precipitation, relative humidity, sunshine hours and wind speed) as well as their changes in 2007 in comparison with the previous years were investigated. Regression analysis on the final number representing the sugar content of sugar beet produced in the factory during 2001- 2007 as dependent variable and monthly climatic parameters as the independent variables was conducted. Furthermore, the effect of climatic parameters on soil tare and sugar content of sugar beet during the campaign was analyzed. The daily data of soil tare and sugar content in Darzab district during the campaign of the sugar factory in 2007 were arranged in the form of 10-day averages which were fitted against the 10-day averages of sugar beet soil tare and sugar content and subsequently linear correlation coefficients were calculated. By using the stepwise method, the most important factors were determined. The results showed that among the climatic parameters, the most significant factor affecting sugar content was the minimum temperature in August. The decrease of minimum temperature on August is justifiable by considering the plant physiological changes. The number of days with a temperature of -4°C or less (freezing days) and relative humidity, respectively, had the highest correlation with the soil tare and sugar content in 2007. Therefore, the climatic parameters, especially the minimum temperature in August and in case of the severe increase of temperature, proper and well-timed irrigation has significant effect on sugar content. Proper planning of harvesting and delivering the sugar beet during Autumn regarding to meteorological forecasting in each zone can play a substantial role in decreasing the soil tare and increasing the sugar content of sugar beet.
کلیدواژهها [English]
Maximum Temperature, Minimum temperature, precipitation, Relative humidity, sugar beet, sugar content, Sun shine hour, Temperature amplitude, wind speed