1استاد، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
2دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
کرچک (Ricinus communis L.) یکی از گیاهان دارویی مورد استفاده در صنایع داروسازی، آرایشی و بهداشتی کشورهای توسعهیافته است. روغن بدست آمده از دانههای این گیاه جزو باارزشترین مواد با اثر مسهل و ملین در پزشکی میباشد. هدف از انجام پژوهش حاضر،بررسی اثر هفت ناحیه مختلف کشت بر میزان روغن و ترکیب اسیدهای چرب آن و امکان افزایش کمّیت و کیفیت روغن کرچک بود. نتایج نشان داد که تغییر ناحیه کاشت، اثر معنیداری بر میزان روغن و ترکیب اسیدهای چرب کرچک داشته و بین اقلیمهای مختلف نیز تفاوت معنیداری در سطح احتمال 1% وجود دارد. بیشترین میزان روغن از غرب تهران (52%) و مرند (51%) گزارش شدند. براساس نتایج حاصل از تجزیه اسیدهای چرب در دستگاه کروماتوگرافی گازی (GC)، هشت اسید چرب عمده در بذر گیاه کرچک مشاهده شد. ریسینولئیک اسید (18:1Δ9c-12OH) عمدهترین اسید چرب (72/85% تا 94/88%) در روغن کرچک بود. بیشترین میزان ریسینولئیک اسید از منطقه ارومیه (94/88%) و کمترین آن از منطقه شبستر (72/85%) گزارش شد. سایر اسیدهای چرب شناسایی شده در مناطق مختلف، شامل لینولئیک اسید (25/2% تا 73/4%)، پالمتیک اسید (9/0% تا 13/2%)، اولئیک اسید (05/3% تا 22/4%)، استئاریک اسید (55/0% تا 54/1%)، لینولنیک اسید (35/1% تا 88/2%)، دیهیدروکسی استئاریک اسید (51/0% تا 85/0%) و ایکوزانوئیک اسید (86/0%) بودند. بنابراین نتایج این مطالعه نشان داد که میزان روغن و ترکیب اسیدهای چرب روغن کرچک تحت تأثیر آب و هوای محل کشت قرار داشت.
Effect of sowing location on oil content and fatty acids composition of medicinal Castor bean plant (Ricinus communis L.)
نویسندگان [English]
R. Omidbaigi1؛ A. Alirezalu2
1Department of Horticulture, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
2Msc. Student, Department of Horticulture, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
چکیده [English]
Castor bean (Ricinus communis L.) is one of the most important medicinal plants used in pharmaceutical, cosmetics and hygienic industries in many developed countries. Oil obtained from plant's seeds is of the most valuable aperients in medicine. The purpose of this research was determining the effects of climatic factors (seven different locations) on oil content and fatty acids composition of castor bean plant and increasing quantity and quality of oil. The results showed that climatic factors had significant effects on oil content and fatty acids composition and there were significant differences among the different climates (P<0.01). The highest oil content was reported from West of Tehran (52%) and Marand (51%) regions. Based on the results of fatty acid analysis by Gas Chromatography (GC), eight major fatty acids were observed in castor oil. Ricinoleic acid (18:1 Δ9c-12OH) was known as the major oil fatty acid in Castor bean. The highest Ricinoleic acid was reported from Urmia region (88.94 percent) and the lowest Ricinoleic acid was recorded from Shabestar region (85.72 percent). Other fatty acids identified from various regions including linoleic acid (2.25 to 4.73 percent), palmitic acid (0.9 to 2.13 percent), oleic acid (3.05 to 4.22 percent), stearic acid (0.55 to 1.54 percent), linolenic acid (1.35 to 2.88 percent), dihydroxystearic acid (0.51 to 0.85 percent) and eicosanoic acid (0.86 percent).