1دانشجوی دکتری اکولوژی گیاهان زراعی، دانشگاه تبریز
2استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شوشتر
3کارشناس، پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، تهران
چکیده
امروزه بدنبال پیامدهای حاصل از مصرف علفکشها و کاهش تدریجی محصولات زراعی، روشهای بیولوژیکی قابل قبولی در رابطه با کنترل علفهای هرز شناسایی شده است. در این زمینه آللوپاتی میتواند پتانسیل ارزشمندی برای کنترل اقتصادی- بیولوژیکی از طریق آزادسازی مواد آللوشیمیایی از گیاهان زنده و یا مواد گیاهی در حال تجزیه نشان دهد. لذا این تحقیق با هدف بررسی اثر آللوپاتیک عصاره هیدروالکلی گیاه دارویی اسفند (Peganum harmala L.) بر جوانهزنی و رشد علفهای هرز سلمهتره (Chenopodiumalbum)، تاجخروس (Amaranthus retroflexus) و یولاف وحشی (Avena fatua)، بهصورت آزمایشگاهی و گلخانهای انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل عصاره گیاه اسفند در 6 غلظت 1/0، 25/0، 5/0، 1، 5/2 و 5 درصد و آب مقطر (شاهد) بود. نتایج نشان داد که غلظتهای مختلف عصاره گیاه اسفند کاهش معنیداری بر درصد جوانهزنی و طول ریشهچه و ساقهچه بذر علفهای هرز در آزمایشگاه ایجاد میکند. همچنین نتایج نشان میدهد که غلظتهای مختلف این عصاره، کاهش معنیداری بر درصد سبز شدن، وزن تر و خشک بوته و ارتفاع بوته در گلخانه ایجاد میکند. غلظت 1% عصاره گیاه اسفند در گلخانه درصد سبز شدن بذرهای سلمهتره، تاجخروس و یولاف وحشی را بهترتیب میزان 60، 50 و 40 درصد نسبت به شاهد کاهش میدهد و غلظت 5% عصاره تقریباً باعث توقف سبز شدن بذرهای سلمهتره و تاجخروس میشود. نتایج نشان میدهد که عصاره گیاه اسفند دارای اثرهای آللوپاتیکی قوی بوده و از جوانهزنی بذر علفهای هرز جلوگیری مینماید که این امر میتواند در تولید علفکشهایی با منشأ طبیعی مورد استفاده قرار گیرد.
Allelopathic effect of harmel (Peganum Harmala L.) on germination and growth of three weeds
نویسندگان [English]
M. Makkizadeh Tafti1؛ R. Farhoudi2؛ M. Rabiee3؛ M. Rasifar3
1PhD student, Tabriz University, Iran
2Islamic Azad University, Shushtar, Iran
3Iranian Institute of Medicinal Plants, ACERC, Tehran, Iran
چکیده [English]
Nowadays, in response to the consequences of herbicide application and gradual reduction of farm crops, suitable biological methods have been identified to control the weeds. This research was conducted to evaluate the allelopathic effect of harmel (Peganum Harmala L.) on seed germination of oat (Avena fatua L.), fat hen (Chenopodium album L.) and pig weed (Amaranthus retroflexus L.) in laboratory and greenhouse conditions using hydroalcoholic extracts of harmel dried fruit powder. The treatments were 0.1, 0.25, 0.5, 1, 2.5 and 5% extract of harmel and distilled water (control). Laboratory results indicated that germination percentage and radicle and plumule lengths of weed species were significantly reduced by different harmel extracts in comparison with control. According to the results of greenhouse experiments, germination percentage, fresh and dry weight and height of weed species were significantly reduced by using hydroalcoholic extracts. Greenhouse results also showed that seed germination percentage of Chenopodium album, Amaranthus retroflexus and Avena fatua at concentration of 1% was reduced 60%, 50% and 40% respectively in comparison with control. Our results showed that harmel extract had strong allelopathic effects and inhibited seed germination of weeds recommended in production of natural herbicides.