عباسزاده, بهلول, رضایی, محمدباقر, پاکنژاد, فرزاد. (1390). ارزیابی روابط بین عملکرد اسانس و برخی صفات زراعی با استفاده از تجزیه علیت در دو اکوتیپ پونه (Mentha longifolia (L.) Huds. Var. amphilema). سامانه مدیریت نشریات علمی, 27(1), 36-46. doi: 10.22092/ijmapr.2011.6561
بهلول عباسزاده; محمدباقر رضایی; فرزاد پاکنژاد. "ارزیابی روابط بین عملکرد اسانس و برخی صفات زراعی با استفاده از تجزیه علیت در دو اکوتیپ پونه (Mentha longifolia (L.) Huds. Var. amphilema)". سامانه مدیریت نشریات علمی, 27, 1, 1390, 36-46. doi: 10.22092/ijmapr.2011.6561
عباسزاده, بهلول, رضایی, محمدباقر, پاکنژاد, فرزاد. (1390). 'ارزیابی روابط بین عملکرد اسانس و برخی صفات زراعی با استفاده از تجزیه علیت در دو اکوتیپ پونه (Mentha longifolia (L.) Huds. Var. amphilema)', سامانه مدیریت نشریات علمی, 27(1), pp. 36-46. doi: 10.22092/ijmapr.2011.6561
عباسزاده, بهلول, رضایی, محمدباقر, پاکنژاد, فرزاد. ارزیابی روابط بین عملکرد اسانس و برخی صفات زراعی با استفاده از تجزیه علیت در دو اکوتیپ پونه (Mentha longifolia (L.) Huds. Var. amphilema). سامانه مدیریت نشریات علمی, 1390; 27(1): 36-46. doi: 10.22092/ijmapr.2011.6561
ارزیابی روابط بین عملکرد اسانس و برخی صفات زراعی با استفاده از تجزیه علیت در دو اکوتیپ پونه (Mentha longifolia (L.) Huds. Var. amphilema)
1کارشناس ارشد مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور و دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی، کرج
2استاد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
3استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج
چکیده
به منظور بررسی عملکرد سرشاخه گلدار، صفات مورفولوژیک، عملکرد اسانس و روابط بین صفات دو اکوتیپ پونه (Mentha longifolia (L.) Huds. Var. amphilema)، این تحقیق از سال 1378 تا 1383 به مدت 6 سال در مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور اجرا گردید. این آزمایش در قالب طرح اسپلیت پلات در زمان و با استفاده از بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. عامل اصلی اکوتیپ و عامل فرعی سال بود. نتایج نشان داد که بین اکوتیپهای مختلف از لحاظ عملکرد اسانس برگ، عملکرد اسانس سرشاخه گلدار و عملکرد سرشاخه گلدار اختلاف آماری در سطح احتمال 5% وجود داشت، بین سالهای مختلف به لحاظ تمام صفات مورد بررسی (ارتفاع گیاه، طول برگ، عرض برگ، قطر ساقه، تعداد ساقه جانبی، عملکرد گل، درصد اسانس گل، عملکرد اسانس گل، عملکرد برگ، درصد اسانس برگ، عملکرد اسانس برگ، عملکرد اسانس سرشاخه گلدار و عملکرد سرشاخه گلدار) در سطح احتمال 1% اختلاف معنیدار وجود داشت. عملکرد اسانس کل با عملکرد گل، درصد اسانس گل، عملکرد اسانس گل، عملکرد برگ، درصد اسانس برگ و عملکرد اسانس برگ در سطح احتمال 1% همبستگی مثبت و معنیدار نشان داد. عملکرد سرشاخه گلدار با ارتفاع گیاه و تعداد ساقه جانبی در سطح احتمال 5% و با عملکرد گل، درصد اسانس گل، عملکرد اسانس گل، عملکرد برگ، درصد اسانس برگ، عملکرد اسانس برگ و عملکرد اسانس کل در سطح احتمال 1% همبستگی مثبت معنیدار داشت. نتایج تجزیه رگرسیون گام به گام صفات بر عملکرد اسانس کل نشان داد که چهار صفت عملکرد اسانس برگ، درصد اسانس گل، عملکرد گل و قطر ساقه بهترتیب وارد مدل گردیدند. تجزیه علیت نشان داد که صفت عملکرد اسانس برگ بالاترین اثر مستقیم و مثبت (907/0) را بر عملکرد اسانس کل داشت و بعد از آن درصد اسانس گل (019/0) بیشترین تأثیر مستقیم را بر تولید اسانس کل داشت.
Evaluation relationship between essential oil yield and some agriculture characters by using of path analysis of two ecotypes of Mentha longifolia (L.) Huds. Var. amphilema L.
نویسندگان [English]
B. Abaszadeh1؛ M.B. Rezaiee2؛ F. Paknejad3
1Islamic Azad University, Karaj unit, Iran
2Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran
3Islamic Azad University, Karaj unit, Iran
چکیده [English]
This research was performed in order to investigate flowering shoot yield, morphological characters, percentage and yield of essential oil and relationship between characters of two ecotypes of Mentha longifolia var. amphilema L. at Research Institute of Forest and Rangelands for six years in 1999 to 2004. This experiment was conducted as a split plot on time by using of randomized complete block design (RCBD) with three replications. Main and sub factors were ecotypes and years, respectively. The results showed significant differences between leaf oil yields, flower oil yields and flower yields in different ecotypes. There were also significant differences between all evaluated characters (plant height, leaf long, leaf width, stem diameter, lateral shoot, yield of flower, percentage and yield of flower essential oils, leaf yield, percentage and yield of leaf essential oils, yield of flowering shoots and their oils) at 0.01% level of probability in different years. There was significant relationship between total essential oil with yield of flowers and leaves and their essential oils at 0.01%level of probability. There was significant relationship between yield of flowering shoot with leaf long and lateral stem at 0.05% level of probability, and between yield of flowering shoot with leaf yield, essential oil percentage and yield of flower, leaf yield, essential oil percentage and yield of leaf at 0.01% level of probability. The results of stepwise showed that the model compounded of 4 characters: leaf oil yield, flower oil percentage, flower yield and stem diameter. The results of path analysis revealed that leaf oil yield (0.907) had a high direct effect on the dependent (total essential oil yield) variable. So results of path analysis revealed that flower oil percentage (0.019) had a high direct effect on the dependent variable after, yield of leaf essential oil.
کلیدواژهها [English]
ecotype, Mentha longifolia (L.) Huds. Var. amphilema, stepwise, Principal component analysis, Correlation