2استادیار، گروه زیستشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد
3استادیار، گروه شیمی، دانشگاه آزاد واحد تهران شمال
4کارشناس ارشد سیستماتیک گیاهی، آموزش و پرورش شهرستان خرمآباد
5استادیار، گروه زیستشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرمآباد
6دانشجو، گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشگاه گیلان
چکیده
گونه Scrophularia striata Boiss. متعلق به تیره Scrophulariaceaeبوده که در استان لرستان با نام محلی تشنه دارو معروف است. این گیاه از دامنه کوههای شمال غرب شهرستان کوهدشت در منطقه تنگسیاب واقع در استان لرستان جمعآوری گردید و پس از خشک کردن گیاه در سایه، اسانسگیری از بخشهای هوایی آن شامل ساقه، برگ و میوه با روش تقطیر با آب انجام شد. شناسایی ترکیبهای موجود در اسانس به وسیله کروماتوگراف گازی (GC) و کروماتوگراف گازی متصل به طیفسنج جرمی (GC/MS) انجام گردید. مطالعات آناتومیکی نیز توسط روش رنگآمیزی مضاعف با استفاده از دو رنگ سبز متیل و قهوهای بیسمارک انجام شد. آنالیز اسانس S. striata منجر به شناسایی 34 ترکیب شد که 3/90% از کل اسانس را شامل میشود.نتایج این بررسی نشان داد که لینالول (3/18%)، 6، 10، 14- تریمتیل پنتا دکان- 2- اون (4/8%)، دیبوتیل فتالات (9/6%) و بتا-داماسکون (9/5%) مهمترین ترکیبهای تشکیلدهنده اسانس را شامل میشوند. از طرف دیگر، بررسیهای آناتومیکی نیز نشان داد که در زیر اپیدرم و در منطقه پوست ایدیوبلاستهای ترشحکننده اسانس و ترکیبهای ترپنوئیدی مشاهده میشوند.
Essential oil composition and anatomical study of Scrophularia striata Boiss.
نویسندگان [English]
H. Amiri1؛ H. Lari Yazdi2؛ A. Esmaeili3؛ F. Samsamnia2؛ D. Eghbali2؛ Gh. Viskarami4؛ B. Dosti5؛ E. Noormohamadi6
1Department of Biology, Lorestan University, Khoram-Abad, Iran
2Department of Biology, Islamic Azad University, Branch of Broujerd. Broujerd, Iran
3Department of Chemistry, Islamic Azad University, North Tehran Branch, Tehran, Iran
4Organization of Khoram-Abad Education, Khoramabad, Iran
5Department of Biology, Islamic Azad University, Branch of Khoramabad, Khoramabad, Iran
6Department of Forestry, Guilan University, Rasht, Iran
چکیده [English]
Scrophularia striata Boiss belongs to Scrophulariaceae family which contains 5 species in the flora of Iran. Its local name in Lorestan province is Teshne Daro. S. striata was collected from northwest mountains of Kuh-dasht in Lorestan province, Iran. The collected plant materials were dried in shade and subjected to hydro distillation using a Clevenger apparatus. The oil was analyzed by capillary GC and GC/MS. The anatomical studies were carried out using distaining method with brown Bismarck and methyl green. GC and GC/MS analysis of the essential oil resulted in the identification of 34 compounds, representing 90.3% of the oil. Major constituents isolated from the essential oil of Scrophularia striata were linalool (18.3%), 6, 10, 14-trimethylpentadecane-2-one (8.4%), dibutyl phthalate (6.9%) and β-damascone (5.9%). The anatomical studies showed that, oil-secreting idioblasts and terpenoides were observed in cortex region.