جنس ممرز از عناصر مهم جنگلهای هیرکانی میباشد که در ارتباط با تعداد گونههای آن در ایران براساس نشانگرهای ریختی اختلاف نظر وجود دارد. از این رو در این تحقیق سعی در ردهبندی گونههای این جنس براساس نشانگرهای مولکولی شده است. در این راستا از دو آغازگر بسیار پرکاربرد هستهای (nrDNA ITS) و کلروپلاستی(trnH- psbA) استفاده گردید. DNA ی کل با استفاده از روش CTAB از برگها استخراج و بعد محصولهای PCR شده توالییابی، همردیفسازی و تجزیه و تحلیل فیلوژنتیکی با استفاده از روشهای بیشترین صرفهجویی (Maximum Parsimony) با استفاده از نرم افزار PAUP* 4.b10 انجام شد. نتایج حاکی از کاراتر بودن آغازگرnrDNA ITS نسبت به trnH- psba در تفکیک و شناسایی گونههای این جنس بود. همچنین نتایج این مطالعه نشان داد که گونههای مختلف این جنس در دو کلاد جداگانه قرار میگیرند. به طوری که نمونههای هرباریومی ممرز با مبدأ ارسباران که تا به حال با نمونههای جنگلهای خزری یک گونه پنداشته شده بود، کاملاً از یکدیگر تفکیک شده و در کلاد جداگانه قرار گرفتند و احتمالاً گونه جدیدی از ارسباران باشد. گونه کچف نیز با گونه لور یکسان قلمداد گردید. در واقع میتوان گفت که تعداد گونههای جنس ممرز در ایران براساس مارکر ITS سه گونه و شامل ممرزهای هیرکانی، ممرزهای ارسباران و لور میباشد و کچف بهعنوان یک گونه مجزا مورد تأیید قرار نمیگیرد. در نهایت پیشنهاد میشود که ممرزهای ارسباران مورد توجه گیاهشناسان قرار بگیرد.
Revision of Iranian Carpinus species using of molecular markers( nrDNA ITS and trnH-psbA)
چکیده [English]
Carpinus Genus is an important element in the Hyrcanian forest. There are some ambiguities and disagreements among botanist about the genus. In the current research, useful molecular markers were used for revision of the genus. We used DNA barcode nrDNA ITS and trnH-psbA and compared the performance of the two markers. CTAB method was used in order to extracting of leaves genomic DNA. PCR product sequencing and alignment and phylogenetic analyses of the dataset were conducted according to maximum parsimony (MP) method by using PAUP* A software. Results indicated that nrDNA ITS is more efficient than trnH-psbA for separation of the species. The surveyed results show that different species of the genus are placed in two separate claudes. Before that C. Betulus form Arasbaran was assumed same and similar to C. betulus from Hyrcanianforest but the current finding showed that it was completely isolated and placed in the separate claude. Furthermore, Carpinus orientalis and Carpinus schuschaensis are Synonymous. Finally, we proposed that C. betulus from Arasbaran should be considered by botanists.