1دانشجوی دکتری، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
2استاد، گروه باغبانی دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
3استاد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
4استادیار، مؤسسه تحقیقات خاک و آب
چکیده
بادرشبی (Dracocephalum moldavica L.) گیاهی علفی و یکساله از خانواده نعناییان است که از اهمیت زیادی در ایران و جهان برخوردار میباشد و از اسانس حاصل از پیکر رویشی آن در صنایع مختلف داروسازی، غذایی و آرایشی و بهداشتی استفاده میشود. به منظور بررسی اثر کودهای بیولوژیک بر کمّیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی بادرشبی شامل مقدار اسانس و میزان ژرانیول، ژرانیال و ژرانیل استات در اسانس، آزمایشی بهصورت فاکتوریل سه عاملی با استفاده از عاملهای ورمیکمپوست (صفر، 15 و 30 % حجم گلدان)، ازتوباکتر (کاربرد و عدم کاربرد) و بیوفسفات (کاربرد و عدم کاربرد) در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با دوازده تیمار و سه تکرار در سال زراعی 1388 بهصورت گلدانی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس به اجرا درآمد. مقایسه میانگینها توسط آزمون مقایسه دانکن در سطح احتمال 5% انجام شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین مقدار اسانس در پیکر رویشی (74/0%) و بیشترین میزان ژرانیل استات در اسانس (1/61%) در تیمار سطح سوم ورمیکمپوست حاصل شد. همچنین بیشترین مقدار ژرانیول در اسانس (2/24%) در تیمار سطح دوم ورمیکمپوست × عدم کاربرد بیوفسفات و بیشترین مقدار ژرانیال در اسانس (2/18%) در تیمار سطح دوم ورمیکمپوست × عدم کاربرد ازتوباکتر، حاصل شد.
Effect of vermicompost, biophosphate and azotobacter on quantity and quality of essential oil of Dracocephalum moldavica L.
نویسندگان [English]
S. Mafakheri1؛ R. Omidbaigi2؛ F. Sefidkon3؛ F. Rejali4
1PhD student, Department Of Horticulture, College of Agriculture, Tarbiat Modarres University, Tehran, Iran
2Department Of Horticulture, College of Agriculture, Tarbiat Modarres University, Tehran, Iran
3Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran
4Research Institute of Water and Soil, Karaj, Iran
چکیده [English]
Dracocephalum moldavica L. is an annual species of the Lamiaceae family with local and global importance. The aerial parts of the plant containing essential oil used in medicinal, cosmetic and food industries. In order to study the effects of biofertilizers on quantity and quality of essential oil in Dragonhead including the content of the essential oil and the content of the geraniol, geranial and geranyl acetate in the essential oil, an experiment was conducted at Tarbiat Modarres University in 2009. The factors were vermicompost (0, 15, 30% V/pot), Azotobacter (inoculated and non-inoculated) and phosphatic biofertilizer (inoculated and non-inoculated). A factorial experimental design was applied in a randomized complete blocks with twelve treatments and three replications. Mean comparison was carried out using Tukey multiple range test at 5% level. Results showed that the highest essential oil content (0.74%) and geranyl acetate content in the essential oil (61.1%) were obtained at the third level of the Vermicompost treatment (30%). The highest geraniol and geranial content in the essential oil (24.2% and 18.2%) respectively were obtained with V15× B0 and V15×A0.