1کارشناس ارشد، پژوهشکده برنج و مرکبات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
2استاد، پژوهشکده برنج و مرکبات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
3استاد، گروه فارماکوگنوزی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران
4استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
چکیده
در این تحقیق دو ویژگی مهم فیزیکی و شیمیایی، درصد کل روغن و میزان اسید چرب موجود در بذر گاوزبان ایرانی (Echium amoenum Fisch & Mey.) از دو اکوتیپ کرمانشاه و نکا (استان مازندران) مورد مطالعه قرار گرفتند. استخراج روغن با استفاده از سیستم سوکسله و شناسایی اسیدهای چرب با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی (GC) صورت پذیرفت. سپس دادههای بدستآمده با یکدیگر مورد مقایسه آماری قرار گرفتند. درصد روغن دانه در اکوتیپ کرمانشاه (31/0+16/19) و در اکوتیپ نکا (26/0+16/17) بدست آمد. همچنین 8 نوع اسید چرب شامل پالمتیک، استئاریک، اولئیک، سوکسنیک، لینولئیک، آلفا-لینولنیک (ALA)، گاما-لینولنیک (GLA)، و استئاریدونیک اسید توسط کروماتوگرافی گازی شناسایی گردید. اسید چرب سوکسنیک با میزان 4/0-2/0% و اسید چرب آلفا- لینولنیک با مقدار 48-46%، بهترتیب دارای کمترین و بیشترین مقدار در هر دو اکوتیپ بودند. دادههای بدست آمده حکایت از آن دارند که با توجه به ارزش غذایی اسیدهای چرب ضروری موجود در روغن دانه، گل گاوزبان ایرانی پتانسیل بالقوه جهت تولید مکملهای غذایی غنی از اسیدهای چرب ضروری همچون امگا-3 (آلفا-لینولنیک) و امگا-6 (گاما-لینولنیک) را دارد. با توجه به اهمیت شناخت از گیاه قبل از اجرای عملیات بهنژادی، دادههای بدست آمده میتوانند بهعنوان مرجعی در انتخاب روشهای مناسب اصلاحی برای بهبود کیفیت و کمّیت روغن دانه و افزایش میزان اسیدهای چرب ضروری در این گیاه بکار گرفته شوند.
Investigation on fatty acids profile in two ecotypes of Iranian
Echium amoenum Fisch & Mey.
نویسندگان [English]
N. Hosseinpour Azad1؛ Gh.A. Nematzadeh2؛ M. Azadbakht3؛ S.K. Kazemitabar4؛ E. Shokri1
1Rice and Citruses Research Institute, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, Iran
2Rice and Citruses Research Institute, Sari University, Sari, Iran
3Department of Pharmacognosy, Faculty of pharmacy, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
4Department of Agronomy, Sari University, Sari, Iran
چکیده [English]
In this study, two important physical and chemical properties including percentage of total seed oil and fatty acid levels in two ecotypes of Iranian ox tongue flower (Echium amoenum Fisch & Mey.) collected from Kermanshah and Neka (Mazandaran province) were investigated. Oil extraction and identification of fatty acids were conducted by soxhelt system and Gas Chromatography (GC). All data were compared by statistical methods. Results showed that total oil percentage of (19.16 ± 0.31%) & (17.16 ± 0.26) were calculated for Kermanshah and Neka ecotypes, respectively. Also 8 types of fatty acids including palmitic, stearic, oleic, soxenic, linoleic, alpha-linolenic, gamma-linolenic and stearidonic acids were detected by GC. Soxenic acid and alpha-linolenic were respectively identified as the least (0.2±0.4%) and highest amount (46±48%) in each ecotype. The obtained data indicate that with regard to the nutritional values of essential fatty acids in seed oil, Iranian ox tongue flower has a good potential for producing nutritional supplements of essential fatty acids i-e., omega3 and omega6. According to the results of the study, obtained data from the current study could be applied as a reference in selection of suitable breeding methods to improve oil quality and quantity of Iranian ox tongue flower.