احمدپور, فاطمه, اصغری¬زکریا, رسول, شهبازی, حسین. (1391). بررسی ویژگی¬های کاریولوژیکی در چند جمعیت از گونه Aegilops biuncialis مناطق مختلف شمالغرب ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 20(2), 202-212. doi: 10.22092/ijrfpbgr.2013.3478
فاطمه احمدپور; رسول اصغری¬زکریا; حسین شهبازی. "بررسی ویژگی¬های کاریولوژیکی در چند جمعیت از گونه Aegilops biuncialis مناطق مختلف شمالغرب ایران". سامانه مدیریت نشریات علمی, 20, 2, 1391, 202-212. doi: 10.22092/ijrfpbgr.2013.3478
احمدپور, فاطمه, اصغری¬زکریا, رسول, شهبازی, حسین. (1391). 'بررسی ویژگی¬های کاریولوژیکی در چند جمعیت از گونه Aegilops biuncialis مناطق مختلف شمالغرب ایران', سامانه مدیریت نشریات علمی, 20(2), pp. 202-212. doi: 10.22092/ijrfpbgr.2013.3478
احمدپور, فاطمه, اصغری¬زکریا, رسول, شهبازی, حسین. بررسی ویژگی¬های کاریولوژیکی در چند جمعیت از گونه Aegilops biuncialis مناطق مختلف شمالغرب ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1391; 20(2): 202-212. doi: 10.22092/ijrfpbgr.2013.3478
بررسی ویژگی¬های کاریولوژیکی در چند جمعیت از گونه Aegilops biuncialis مناطق مختلف شمالغرب ایران
2عضو هیئت علمی، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
3عضو هیئت علمی، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، اردبیل
چکیده
گونههای Aegilops از مهمترین خویشاوندان وحشی گندم و یکی از غنیترین منابع ژنتیکی در اصلاح گندم بهشمار میروند. گونهAe. biuncialis گونهای تتراپلوئید با 28 کروموزوم میباشد که از اجداد دیپلوئید Ae. umbellulata و Ae. comosa اشتقاق یافته است. این تحقیق بهمنظور مطالعه ویژگیهای کاریوتیپی کروموزومهای ده جمعیت از گونه Ae. biuncialis انجام شد. کاریوگرام هر جمعیت، حداقل در 12 فرد با استفاده از رنگآمیزی استو-فریک-هماتوکسیلین تهیه و ویژگیهای کروموزومی شامل طول بازوی کوچک و بزرگ، طول کل کروموزوم، شاخص نسبت بازو و طول نسبی آن تعیین گردیدند. نتایج نشان داد که در مجموعه کروموزومی این گونه به غیر از یک جمعیت سه جفت کروموزوم دارای فرورفتگی ثانویه و ماهواره موجود میباشد. بلندترین کروموزوم ماهوارهدار، کروموزوم شماره 1 بود که اندازه ناحیه ماهواره آن کوچکتر از اندازه ماهواره در دو کروموزوم ماهوارهدار دیگر بود. تجزیه واریانس طول نسبی و شاخص نسبت بازوی هر یک از کروموزومها نشان داد که از لحاظ طول نسبی همه کروموزومها غیر از جفت کروموزومهای 10 و 13 بین جمعیتها اختلاف معنیداری باهم دارند. از لحاظ شاخص نسبت بازو نیز در جفت کروموزومهای 1، 2، 3، 6، 9، 10 و 13 اختلاف معنیداری بین جمعیتها مشاهده شد. از نظر درجه تقارن استبینز جمعیتهای ورزقان، اردبیل و TN-01-293 در دسته A2 و بقیه جمعیتها در دسته A3 قرار گرفتند که نشانگر متقارن بودن کاریوتیپ جمعیتهای مورد مطالعه است. همچنین گروهبندی 10 جمعیت مورد بررسی بر اساس دو مؤلفه اصلی در تجزیه به مؤلفههای اصلی و تجزیه خوشهای، آنها را در چهار گروه قرار داد که از فاصله جغرافیایی تبعیت میکردند.
Investigation of karyological characteristics in several populations of Aegilops biuncialis
نویسندگان [English]
F. Ahmadpoor1؛ R. Asghari-Zakaria2؛ H. Shahbazi3
1M.Sc., Faculty of Agricultre, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, I.R.Iran
2Department of Agronomy and Plant Breeding, Islamic Azad University, Ardabil Branch, Ardabil, I.R.Iran
3Department of Agronomy and Plant Breeding, Islamic Azad University, Ardabil Branch, Ardabil, I.R.Iran
چکیده [English]
Aegilops species are one of the most important wild relatives of wheat and the richest genetic resources in wheat breeding. Ae. biuncialis is a tetraploid species with 28 chromosomes derived from diploid ancestors of Ae. umbellulata and Ae. comosa. The aim of this study was investigation of karyological characteristics of ten populations of Aegilops biuncialis. The karyogram was prepared from at least 12 plants of each population using aceto-iron-hematoxilin staining, and chromosomal characteristics including length of long and short arms, total chromosome length, arm ratio index and relative length were measured. Result showed that there were three pairs of satellited chromosomes with a secondary constriction in the chromosome complement of this species. Significant differences were observed among the populations for the relative length of all chromosomes except for chromosomes 10 and 13 and for arm ratio index of chromosomes 1, 2, 3, 6, 10 and 13. According to the Stebbin's classes of karyotype asymmetry, Varzqan, Ardabil and TN-01-293 populations allocated to 2A and other populations to 3A categories which show the studied populations have symmetric karyotypes. Clustering of the populations based on two first principle components and cluster analysis separated them to four distinct groups followed from their geographical distances