4کارشناس، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
چکیده
بادام کوهی (Amygdalus scoparia L.)یکی از گونههای مهم خانواده Rosaceae است. این گونه بومی ایران و نسبت به آب و هوای گرم و خشک مقاوم بوده و مقاوم بودن آن در برابر کم آبی، باعث شده که این گیاه در طرحهای توسعه فضای سبز و تولید فراوردههای بومی بسیار مفید باشد. بذر بادامکوهی تلخ است، اما بذر تنها یک پایه از این گونه در کوه چاهگربه شهرستان نائین، شیرین گزارش شده است. اهمیت ویژه این پایه با بذر شیرین باعث شده است که تکثیر غیرجنسی آن از طریق ریزازدیادی جهت حفظ منبع ژنتیکی موجود، مورد توجه قرار گیرد. در این تحقیق، تکثیر دو پایه شیرین و تلخ از گونه مزبور به روش ریزازدیادی از طریق کشت جوانه و جنین انجام شد. تیمار سترونسازی عبارت از شستشو و برسکشی جوانهها با مایع ظرفشویی و محلول اتانل 70 درصد و بعد غوطهوری نمونهها در محلول کلرید جیوه 1/0 درصد به مدت2 دقیقه و در فصل بهار برای هر دو ژنوتیپ بود. روش مناسب سترونسازی بذر عبارت از قرارگیری بذرها در زیر آب جاری و بعد غوطهوری نمونهها در محلول کلرید جیوه 1/0 درصد در زمان 1 دقیقه برای ژنوتیپ شیرین و 3 دقیقه برای ژنوتیپ تلخ بود. محیط کشت DKW با هورمونBA ، TDZ و IBA در غلظتهای بهترتیب 5/0، 05/0 و 1/0 میلیگرم در لیتر در مرحله شاخهزایی و تکثیر بهعنوان ترکیب بهینه انتخاب شد. ریشهزایی شاخهها در محیط MS بدون هورمون برای یک ماه و سپس در محیط تغییر یافته مزبور با IBA در غلظت 1 میلیگرم در لیتر و در شرایط تاریکی انجام شد؛ بهطوریکه گیاهان حاصل در گلخانه سازگار شدند.
Micropropagation of Amygdalus scoparia L. by bud and embryo culture
نویسندگان [English]
M. Emam1؛ A. Ghamari Zare2؛ F. Asadi-corom3؛ K. Looki Anaraki4
1M.Sc., Research Institute of Forest and Rangelands, Tehran
2Assoc. Prof., Research Institute of Forest and Rangelands, Tehran
3M.Sc., Research Institute of Forest and Rangelands, Tehran
4B.Sc., Agricultural and Natural Resources Research Center, Isfahan
چکیده [English]
Amygdalus scoparia L. is an important species of Rosaceae. The species is endemic of Iran and resistant to heat and drought for which, the species has been used in civil green landscape designing projects and endemic byproducts. A. scoparia normally produces bitter seeds, whoever, only one Amygdalus tree with sweet seeds was found among bitter Amygdalus stands in Naein, a city in center part of the country. Due to the importance of the tree with sweet seeds, micropropagation of the single tree would be of interest, particularly for preservation of the genetic resources. Propagation of one tree of each sweet and bitter genotype through micropropagation by bud and embryo culture was performed. Sterilization treatment was done by cleaning and brushing of buds by detergent and 70% ethanol solution, followed by dipping the buds in 0.1% HgCl2 solution for 2 minutes during the spring season for both of genotypes. The suitable method for seed surface sterilizing was washing in tap water and then dipping in 0.1% HgCl2 solution during 1 minutes for the sweet and 3 minutes for the bitter genotype. The best medium for shoot proliferation was DKW along with BA (0.5 mg/l), IBA (0.1 mg/l) and TDZ (0.05 mg/l). Rooting of shoots was done in hormone free medium that followed by placing the shoots in modified MS medium supplemented with 1 mg/l of IBA in dark condition. The plantlets were acclimated in greenhouse.
کلیدواژهها [English]
Amygdalus scoparia, Micropropagation, bud culture and embryo culture