1دانشجوی دکتری، اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران
2استاد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران
3مربی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران
4کارشناسارشد، اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران
5کارشناس، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران
چکیده
بهمنظور ارزیابی تنوع ژنتیکی، 115 ژنوتیپ جو بومی از 5 گونه H. vulgare، H. spontaneum، H. marinum، H. murinum، H. bulbosume در قالب طرح سیستماتیک در مزرعه کشت گردید. 10 صفت کمی براساس دستورالعملهای مؤسسه بینالملی ذخایر توارثی مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بین نمونهها از نظر صفات مورد بررسی تنوع زیادی وجود دارد. تجزیه همبستگی بین صفات برای هر گونه جداگانه محاسبه شد. البته همبستگی مثبت و معنیدار بین تعداد دانه در سنبله و تعداد سنبلچه وجود داشت. همچنین تعداد دانه در سنبله با صفات عرض دانه و طول دانه دارای همبستگی منفی بود. تجزیه به مؤلفههای اصلی، 3 مؤلفه اصلی را مشخص کرد که 78 درصد از تغییرات کل را توجیه مینمودند، مؤلفه اول با 35 درصد توجیهکننده صفاتی شامل تعداد سنبلچه، طول و عرض دانه و تعداد دانه در سنبله؛ مؤلفه دوم با 22 درصد توجیهکننده صفاتی شامل بیرونزدگی پدانکل، طول محور پدانکل و طول سنبله بود و مؤلفه سوم با 38/22 درصد عمدتا صفات ارتفاع، تعداد گره و تعداد برگ را دربر گرفت. تجزیه خوشهای براساس میانگین کلیه صفات، نمونهها را در 3 طبقه گروهبندی نمود و تا حد زیادی توانست گونههای مختلف جو را از هم تفکیک نماید. نتایج این تحقیق بیانگر تنوع بالا در نمونههای جوهای وحشی ایران میباشد که با شناسایی ژنهای مفید در آنها میتواند در اصلاح و بهبود ارقام زراعی استفاده گردند.
Evaluation of genetic diversity of Iranian wild barley (Hordeum sp.) and landraces using morphological characters
نویسندگان [English]
A. Ebrahimi1؛ M.R. Naghavi2؛ M. Sabokdast3؛ A. Moradi Sarabshelli4؛ K. Ghaderdan5
1Ph.D Student., Agronomy and Plant Breeding Department ,Agricultural College, University of Tehran
2Prof., Agronomy and Plant Breeding Department, Agricultural College, University of Tehran, Karaj
3M.Sc., Agronomy and Plant Breeding Department, Agricultural College, University of Tehran, Karaj
4M.Sc., Agronomy and Plant Breeding Department, Agricultural College, University of Tehran, Karaj
5B.Sc., Agronomy and Plant Breeding Department, Agricultural College, University of Tehran, Karaj
چکیده [English]
To evaluate genetic diversity of wild barley, 115 landraces of barley from five spices as H. vulgare, H. spontaneum, H. bulbosume, H. marinum and H. murinum were planted in a systematic design. Ten quantitative traits were measure according to IBPGRI. Analysis of variance showed significant differences between the landraces for all of the studied traits. Correlation analysis showed a positive and significant correlation between seed number in spikelet and spikelet number. Also correlation between seed number in spikelet with seed length and width were negative and significant. In principle components analysis, three principle components accounted for 78 percent of total variation. The first principle component with 35% explained traits such as spikelet number, seed length and width and seed number in spikelet. The second principle component with 22% explained peduncle outside, peduncle length and spikelet length. The third principle components with 22.38% explained height, node number and leaf number. Cluster analysis also classified the landraces into 3 groups which separated landraces according to the species. The results showed a high level of genetic diversity in wild and landraces of barley which could be used for barley cultivar improvement.