اردکانی, محمدرضا, عباسزاده, بهلول, عصاره, محمدحسن, پاکنژاد, فرزاد, کاشانی, علی, لایقحقیقی, معصومه. (1391). بررسی صفات مورفولوژیک، درصد اسانس و برخی از عناصر معدنی موجود در
گیاه چند منظوره کافوری (Camphorosma monspliaca L.). سامانه مدیریت نشریات علمی, 28(2), 267-279. doi: 10.22092/ijmapr.2012.3041
محمدرضا اردکانی; بهلول عباسزاده; محمدحسن عصاره; فرزاد پاکنژاد; علی کاشانی; معصومه لایقحقیقی. "بررسی صفات مورفولوژیک، درصد اسانس و برخی از عناصر معدنی موجود در
گیاه چند منظوره کافوری (Camphorosma monspliaca L.)". سامانه مدیریت نشریات علمی, 28, 2, 1391, 267-279. doi: 10.22092/ijmapr.2012.3041
اردکانی, محمدرضا, عباسزاده, بهلول, عصاره, محمدحسن, پاکنژاد, فرزاد, کاشانی, علی, لایقحقیقی, معصومه. (1391). 'بررسی صفات مورفولوژیک، درصد اسانس و برخی از عناصر معدنی موجود در
گیاه چند منظوره کافوری (Camphorosma monspliaca L.)', سامانه مدیریت نشریات علمی, 28(2), pp. 267-279. doi: 10.22092/ijmapr.2012.3041
اردکانی, محمدرضا, عباسزاده, بهلول, عصاره, محمدحسن, پاکنژاد, فرزاد, کاشانی, علی, لایقحقیقی, معصومه. بررسی صفات مورفولوژیک، درصد اسانس و برخی از عناصر معدنی موجود در
گیاه چند منظوره کافوری (Camphorosma monspliaca L.). سامانه مدیریت نشریات علمی, 1391; 28(2): 267-279. doi: 10.22092/ijmapr.2012.3041
بررسی صفات مورفولوژیک، درصد اسانس و برخی از عناصر معدنی موجود در
گیاه چند منظوره کافوری (Camphorosma monspliaca L.)
1استاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، دانشکده کشاورزی، گروه زراعت
2کارشناس ارشد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
3استاد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
4دانشیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، دانشکده کشاورزی، گروه زراعت
5کارشناس، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
چکیده
یکی از شیوههای مدیریت منابع طبیعی، بهرهبرداری از زمینهای کمبازده و استفاده از گونههای مقاوم گیاهی در شرایط دشوار میباشد. در این پژوهش در سال 1388، از رویشگاه طبیعی کافوری (Camphorosmamonspliaca L.) در منطقه اراک (دشت چرّا) در مرحله ابتدایی رشد رویشی، گلدهی کامل و رسیدگی بذر با استفاده از پلاتگذاری با تکرار، نمونهبرداری گردید. در مرحله گلدهی کامل، ارتفاع گیاه، تعداد پنجه، قطر بزرگ و کوچک تاج پوشش (کانوپی)، طول و وزن ریشه، کلروفیل، وزن خشک بوتهها، میزان قندهای محلول، پرولین، سدیم، پتاسیم، منیزیم، کلسیم، کلر و آهن اندازهگیری شد. مقایسه میانگین صفات مورفولوژیک نشان داد که منطقه با شوری کمتر (منطقه 3 با dS/m 6/7 =EC)، بیشترین ارتفاع گیاه، تعداد پنجه، سرشاخه کل و سرشاخه گلدار را داشت. منطقه با شوری زیاد (منطقه 1 با dS/m 4/12 =EC) بیشترین طول ریشه، وزن ریشه، درصد اسانس در مرحله رشد رویشی، گلدهی کامل و رسیدگی را نسبت به مناطق با شوری متوسط (منطقه 2 با dS/m 7/11 =EC) و منطقه 3 داشت. منطقه 1 بیشترین قند محلول، پرولین، سدیم، پتاسیم، منیزیم، کلسیم و کلر را داشت. منطقه 3 بیشترین کلروفیل کل، کلروفیل a و کلروفیل b را داشت. همچنین منطقه 2 از آهن بیشتری برخوردار بود. نتایج همبستگی ساده صفات نشان دادند که بین ارتفاع گیاه با درصد اسانس در مرحله گلدهی کامل همبستگی منفی معنیدار وجود داشت. بین قندهای محلول با پرولین، منیزیم، کلسیم و کلر همبستگی مثبت معنیدار وجود داشت. همچنین بین قندهای محلول با کلروفیل کل 2 همبستگی منفی معنیدار وجود داشت. بهطور کلی با توجه به نتایج، گیاه کافوری گیاهی متحمل به شوری بوده و به نظر میرسد که دارای ارزش دارویی و مرتعی میباشد.
Evaluation of morphological characters, essential oil percentage and some mineral elements of camphorosma monspilica L.
نویسندگان [English]
M.R. Ardakani1؛ B. Abbaszadeh2؛ M.H. Assare3؛ F. Paknezhad4؛ A. Kashani1؛ M. Layegh Haghighi5
1Islamic Azad University, Karaj Branch, Karaj, Iran
2Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran
3Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran
4Islamic Azad University, Karaj Branch, Karaj, Iran
5Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran
چکیده [English]
One of the methods of natural resource management is utilization of inefficient lands and use of resistant plant species in hard conditions. In this study, sampling from natural habitat in Arak (Markazi province) was conducted in 2009 at 3 growth stages including growth, full flowering and maturity using plots with replication. In full flowering stage, plant height, number of tillers, big and small diameter, root length, root weight, chlorophyll, plant dry weight, soluble sugar content, proline, sodium, potassium, magnesium, calcium, chlorine and iron were measured. Mean comparison of morphological characters showed that the largest values of plant height, number of tillers, canopy cover, total shoot and flowering shoot were recorded for the region (locality 3) with less salinity (EC= 7.6 dS/m). The largest values of root length, root weight and essential oil percentage at growthing, full flowering and maturity stages were also recorded for locality 1 with high salinity (EC= 11.7dS/m). Locality 1 showed the highest content of soluble sugar, proline, sodium, potassium, magnesium, calcium, and chlorine. Locality 3 had the highest total content of chlorophyll, chlorophyll a and b while the highest iron content was related to locality 2. Results of correlation showed that there was negative significant relationship between plants height with essential oil percentage in full flowering stage. Significant correlation was also observed between soluble sugar and proline, magnesium, calcium and chlorine. There was significant negative correlation between soluble sugar and total chlorophyll 2. According to the results, Camphorosmamonspilica L. is one of the salt tolerant plant species probably with medicinal and forage values.