1استادیار، گروه شیمی، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرمان
2دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه شیمی، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرمان
3کارشناسارشد، گروه شیمی، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرمان
چکیده
جنس Hertia، متعلق به تیره کاسنی (Compositae)، شامل 12 گونه است که در سرتاسر شمال و جنوب آفریقا و جنوبغربی آسیا پراکندهاند. این جنس در ایران تنها دارای 2 گونه گیاه بوتهای است که پراکنش قابلتوجهی در مناطق بیابانی دارند. هدف از این مطالعه، شناسایی ترکیبهای موجود در اسانس برگ، ساقه و ریشه گونه Hertia intermedia (Boiss.) O. Kuntze بود. بدین منظور، این گیاه در خرداد ماه 1389 از کوه هزار، ارتفاع 2900 متری، واقع در منطقه راین، استان کرمان جمعآوری و از برگ، ساقه و ریشه آن بهطورجداگانه به روش تقطیر با آب، اسانسگیری شد. ترکیبهای تشکیلدهنده روغنهای اسانسی، با استفاده از دستگاههای کروماتوگرافگازی (GC) و کروماتوگرافگازی متصل به طیفسنج جرمی (GC/MS) جداسازی و شناسایی شدند. در اسانس برگ، 17 ترکیب شناسایی شد که 6/97% کل اسانس را تشکیل میدادند. بتا-پینن (1/32%)، آلفا-پینن (6/14%)، بتا-فلاندرن (2/14%) و آلفا-توجن (5/13%) ترکیبهای اصلی اسانس بودند. همچنین 21 ترکیب در اسانس ساقه شناسایی شد که 2/94% کل اسانس را شامل میشدند. آلفا-پینن (4/38%)، بتا-پینن (8/14%) و ترانس-وربنول (3/12%) ترکیبهای عمده اسانس بودند. از طرف دیگر، از بین 8 ترکیب شناسایی شده در اسانس ریشه که 3/95% کل اسانس را تشکیل میدادند، آلفا-پینن (2/51%)، جرماکرن D (2/11%) و میرسن (4/10%) اجزاء اصلی اسانس بودند. در روغنهای اسانسی هر سه اندام گیاه مورد بررسی، درصد منوترپنها بهمراتب بیشتر از سزکوئیترپنها بود.
Chemical composition of the essential oil of leaf, stem and root of
Hertia intermedia (Boiss.) O. Kuntze
نویسندگان [English]
M.R. Akhgar1؛ M. Moradalizadeh1؛ M. Shariatifar2؛ M. Salajegheh3
1Department of Chemistry, Faculty of Science, Kerman Branch, Islamic Azad University, Kerman, Iran
2Msc. Student, Department of Chemistry, Faculty of Science, Kerman Branch, Islamic Azad University, Kerman, Iran
3Department of Chemistry, Faculty of Science, Kerman Branch, Islamic Azad University, Kerman, Iran
چکیده [English]
The genus Hertia, belonging to the Compositae family, contains 12 species distributed all over South and North Africa and South Asia. The Iranian flora consists of only 2 shrubby species of Hertia distributed in the desert areas. In this study, Hertia intermedia (Boiss.) O. Kuntze was collected from Hezar Mountain, at an altitude of 2900 m, in Rayen area, Kerman Province, Iran during June 2010. Essential oils of leaves, stems and roots of the plant were separately extracted using hydrodistillation method and analyzed by GC and GC/MS. Seventeen components (97.6%) were identified in the leaf essential oil, with β-pinene (32.1%), α-pinene (14.6%), β-phellandrene (14.2%), and α-thujene (13.5%) as the main constituents. Also among the twenty-one identified compounds (94.2%) in the stem oil, α-pinene (38.4%), β-pinene (14.8%), and trans-verbenol (12.3%) were found to be the major components. Furthermore, α-pinene (51.2%), germacrene D (11.2%), and myrcene (10.4%) were the main constituents among the eight compounds (95.3%) characterized in the root essential oil. All three oils were highly rich in monoterpenes.