مصلح آرانی, اصغر, بخشی خانیکی, غلامرضا, حکیمی بافقی, بی بی عذرا. (1391). بررسی توزیع سدیم، پتاسیم و پرولین در سه گونه خشکی زی رمس (Hammada salicornia)، اسکنبیل (Calligonum polygonoides) و سبط (Stipagrostis pennata) در استان یزد (شهرستان بافق). سامانه مدیریت نشریات علمی, 19(4), 581-589. doi: 10.22092/ijrdr.2013.3031
اصغر مصلح آرانی; غلامرضا بخشی خانیکی; بی بی عذرا حکیمی بافقی. "بررسی توزیع سدیم، پتاسیم و پرولین در سه گونه خشکی زی رمس (Hammada salicornia)، اسکنبیل (Calligonum polygonoides) و سبط (Stipagrostis pennata) در استان یزد (شهرستان بافق)". سامانه مدیریت نشریات علمی, 19, 4, 1391, 581-589. doi: 10.22092/ijrdr.2013.3031
مصلح آرانی, اصغر, بخشی خانیکی, غلامرضا, حکیمی بافقی, بی بی عذرا. (1391). 'بررسی توزیع سدیم، پتاسیم و پرولین در سه گونه خشکی زی رمس (Hammada salicornia)، اسکنبیل (Calligonum polygonoides) و سبط (Stipagrostis pennata) در استان یزد (شهرستان بافق)', سامانه مدیریت نشریات علمی, 19(4), pp. 581-589. doi: 10.22092/ijrdr.2013.3031
مصلح آرانی, اصغر, بخشی خانیکی, غلامرضا, حکیمی بافقی, بی بی عذرا. بررسی توزیع سدیم، پتاسیم و پرولین در سه گونه خشکی زی رمس (Hammada salicornia)، اسکنبیل (Calligonum polygonoides) و سبط (Stipagrostis pennata) در استان یزد (شهرستان بافق). سامانه مدیریت نشریات علمی, 1391; 19(4): 581-589. doi: 10.22092/ijrdr.2013.3031
بررسی توزیع سدیم، پتاسیم و پرولین در سه گونه خشکی زی رمس (Hammada salicornia)، اسکنبیل (Calligonum polygonoides) و سبط (Stipagrostis pennata) در استان یزد (شهرستان بافق)
1استادیار، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی دانشگاه یزد
2استاد، دانشکده علوم، دانشگاه پیام نور تهران
3کارشناس ارشد علوم گیاهی دانشگاه پیام نور تهران
چکیده
پتاسیم، سدیم و پرولین نقش مهمی در سازگاری گیاهان به شرایط خشکی دارند. توزیع و پراکنش این مواد در گیاهان مناطق خشک و بیابانی به خوبی روشن نیست. در این تحقیق، تجمع این مواد در سه گونه Calligonum polygonoides، Hammada salicorniaوStipagrostis pennataکه از گیاهان مهم و از رویشهای طبیعی ایرانی و تورانی میباشند، مورد بررسی قرار گرفت. 6 پایه از هر گونه در شرایط (فرم رویشی) مشابه، در فصل تابستان انتخاب گردید. اندازهگیری رطوبت خاک نشان داد که گیاهان در تنش خشکی قرار دارند. بهطوریکه نیمی از این گیاهان تحت تیمار آبیاری قرار گرفتند. مقدار پتاسیم، سدیم و پرولین در ساقه و ریشه این گیاهان اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که مقدار پرولین در ساقه و ریشه گیاه سبط (Stipagrostis pennata) به طور معنیداری بیشتر از دو گیاه دیگر و بیشتر از سبط تحت آبیاری بود. همچنین مقدار پتاسیم گیاه رمس (Hammada salicornia)بهطور معنیداری بیشتر از دو گیاه دیگر و بیشتر از رمس تحت آبیاری بود. مقدار پتاسیم در ریشه رمس نیز بیشتر از دو گونه دیگر، ولی مقدار آن با گیاهان تحت آبیاری اختلاف معنیداری نداشت. سدیم در رمس نیز مانند پتاسیم از مقدار بیشتری برخوردار بود، اما تفاوت معنیداری در مقدار آن بین دو تیمار تحت آبیاری و فاقد آبیاری مشاهده نشد. گیاه اسکنبیل (Calligonum polygonoides) بعد از رمس از تجمع بیشتر سدیم در ساقهی خود برخوردار بود. مشابه ساقه، ریشههای رمس و اسکنبیل نیز دارای سدیم بیشتری در مقایسه با سبط بودند. نتایج این آزمایش همچنین نشان داد که در هر سه گیاه بهویژه در سبط نسبت K/Na در ریشه گیاهان در حال تنش خشکی کمتر و در ساقه دو گیاه سبط و رمس بیشتر از پایههای آبیاری شده میباشد. بنابراین نتیجهگیری شد که هر سه این گیاهان راهبرد متفاوتی در مقابله با خشکی اتخاذ مینمایند.
Characteristics of Na+, K+ and free proline distribution in three xerophytes of Stipagrostis pennata, Calligonum polygonoides and Hammada salicornia, in Yazd province
نویسندگان [English]
Asghar Mosleh Arany1؛ Gholamreza Bakhshi Khaniki2؛ Bibi ozra Hakimi Bafghi3
1Assistant Professor, Faculty of Natural Resources, Yazd University, Yazd, Iran
2Professor, Faculty of Sciences, Tehran Payame Noor University, Tehran, Iran
3M.Sc. in Botanical Science, Payam Noor University, Tehran, Iran
چکیده [English]
Potassium, sodium and free proline play important roles in adaptation of plant species to arid conditions. Distribution of Na+, K+ and free proline in desert plants is not clear. In this study, the accumulation of Na+, K+ and free proline was investigated in three species namely, Stipagrostis pennata, Calligonum polygonoides andHammada salicornia. These species are naturally distributed in Irano-Turanian region. Six plants were selected from each species in the same conditions, in the dry summer of 2010. Soil humidity measurement showed that all plants were in drought conditions. Half of these plants were irrigated. The quantities of Na+, K+ and proline were determined in the roots and stems of all samples. Results showed that the concentrations of free proline in the stem and root of S. pennata were significantly higher than that of other two species and irrigated S. pennata. Furthermore, the concentration of K+ in the stem of H.salicornia was significantly higher than that of other two species and irrigated H.salicornia. Also, the concentration of K+ in the root of H. salicornia was higher than that of other species, but this concentration was not significantly different from the irrigated species. Sodium, like potassium content was higher in H.salicornia, but significant difference was not observed in its quantity between irrigated and unirrigated species. C. polygonoides after H.salicornia accumulated large quantities of Na+ in its stem. Sodium content was higher in the root of H.salicornia and C. polygonoides in comparison with S.pennata. Results also showed that K/Na ratio was less in roots of unirrigated species in all three species, particularly in S.pennata while it was high instems of S.pennataH.salicornia compared to irrigated species. Consequently, it was concluded that these three species chose different strategies to cope with drought.