1گروه زیستشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید باهنر کرمان
2استادیار، گروه زیستشناسی، دانشگاه شیراز
3دانشیار، گروه زیستشناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
چکیده
گیاه دارویی مورخوش (Zhumeria majdae Rech.) از گذشته در طب سنتی جنوب ایران استفادههای بسیاری داشتهاست. اسانسهای روغنی و عصارههای استخراج شده از اندامهای مختلف گیاهان دارای اثرهای آللوپاتیک میباشند. در پژوهش حاضر، اثر آللوپاتیک غلظتهای مختلف اسانس برگ گیاه مورخوش بر جوانهزنی، محتوای رنگدانهای، فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدان کاتالاز و گویاکول پراکسیداز در ارقام زمستانه آذر 2 و سرداری گندم (Triticumsativum Lam.) بررسی گردید. رشد گیاهان در محیط کشت حاوی پرلیت و در گلخانه انجام شد. برای انجام تیمارها و آزمایشها از برگ گیاهچههای 10 روزه گندم استفاده گردید. غلظتهای مختلف اسانس به کمک محلول 5/2% صمغ عربی تهیه گردید. از دو تیمار آب مقطر و صمغ عربی بهعنوان تیمارهای شاهد استفاده شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان دادند که درصد جوانهزنی، محتوای رنگدانهای و فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدان گیاهانی که با محلول صمغ عربی تیمار شده بودند برابر با درصد جوانهزنی، محتوای رنگدانهای و فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدان در گیاهانی بود که با آب مقطر تیمار گردیده بودند. با افزایش غلظت اسانس، درصد جوانهزنی و محتوای کلروفیل در برگ گندم در هر دو رقم کاهش و میزان کاروتنوئید افزایش یافت. همچنین فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدان کاتالاز و گویاکول پراکسیداز در حضور اسانس دستخوش روند افزایشی گردید. درنتیجه میتوان بیان کرد که افزایش محتوا و فعالیت رنگدانهها و آنزیمهای آنتیاکسیدان با پایین آوردن غلظت گونههای فعال اکسیژن از اثر آنها بر رشد و تکوین گیاه جلوگیری مینمایند.
Investigation on allelopathic potential of Zhumeria majdae Rech.
essential oil on two wheat cultivars
نویسندگان [English]
N. Omidpanah1؛ A. Moradshahi2؛ Z. Asrar3
1Department of Biology, College of Science, Shahid Bahonar University, Kerman, Iran
2Department of Biology, College of Sciences, Shiraz University, Shiraz, Iran
3Department of Biology, College of Science, Shahid Bahonar University, Kerman, Iran
چکیده [English]
Zhumeria majdae Rech. has been used as traditional medicine in southern part of Iran. Essential oils and extracts from different parts of the plant have allelopathic effects. Present study investigated allelopathic effects of Zhumeria majdae Rech. essential oil on germination percentage, pigment content (chlorophyll and carotenoid) and antioxidant enzymes (catalase and Guiacol Peroxidase) activities on two wheat cultivars, Azar2 and Sardari. Plants were grown in perlite and the 10- days treated plants were used for the measurements. Different concentrations of the essential oil were obtained by 2.5% Arabic Gum solution. Distilled water and 2.5% Arabic Gum solution were used as control. Results indicated that germination percentage, pigment content, and the two antioxidant enzymes activities of the species treated with Arabic Gum were equal to those of the species treated with distilled water. With increasing essential oil concentration, in both cultivars, the germination percentage and chlorophyll content decreased and the carotenoid content increased. In the presence of essential oil, catalase activity increased slightly in both cultivars. In conclusion, it could be stated that incremnet of pigment content and antioxidant enzymes activities reduce their harmful effects on growth and development of the species through lowering the Reactive Oxigen Species (ROS) concentration.