1دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات
2استادیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات
3دانشیار، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج
4استاد، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات
چکیده
بهمنظور بررسی اثر رژیمهای آبیاری و کود پتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ (Carthamustinctorius L.)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعهای آزمایشی در قزوین طی سال زراعی 89-1388 بر روی رقم پاییزه گلدشت اجرا گردید. عوامل آزمایش شامل آبیاری در چهار سطح (آبیاری براساس 60، 100، 140 و 180 میلیمتر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A) و مقادیر کود پتاسیم در چهار سطح (صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم پتاسیم در هکتار) بودند. نتایج نشان داد که افزایش تعداد آبیاری سبب افزایش معنیدار عملکرد دانه، ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد شاخه در بوته، قطر طبق، تعداد طبق در بوته و تعداد دانه در طبق گردید، بهطوریکه عملکرد دانه در تیمار 60 میلیمتر نسبت به تیمار 180 میلیمتر، 110% بیشتر گردید. افزایش مقدار پتاسیم نیز سبب افزایش معنیدار کلیه صفات شد. بهطوریکه مصرف 150 کیلوگرم پتاسیم در هکتار نسبت به عدم مصرف آن، عملکرد دانه را 58% افزایش داد. افزایش سطح کود پتاسیم موجب تقلیل تأثیر منفی کاهش آبیاری بر صفات و در نتیجه افزایش آنها شد. اثر متقابل آبیاری و پتاسیم بر روی تمامی صفات بجز قطر ساقه و قطر طبق معنیدار بود. در رژیم آبیاری 60 میلیمتر، مصرف 150 کیلوگرم کود نسبت به عدم مصرف آن موجب افزایش 35 درصدی عملکرد دانه شد، اما در تیمار آبیاری 180 میلیمتر، این افزایش عملکرد دانه 130% بود. نتایج نشان دادند که مصرف کود پتاسیم دارای تأثیر مثبتی بر روی عملکرد دانه و اجزای آن در گیاه دارویی گلرنگ بهویژه در شرایط کمآبیاری بود.
Investigation on effects of irrigation regimes and potassium content on yield
and yield components of safflower (Carthamus tinctorius L.)
نویسندگان [English]
M. Palizdar1؛ B. Delkhosh2؛ A.H Shiranirad3؛ Gh. Noormohammadi4
چکیده [English]
In order to study the effect of irrigation regimes and potassium fertilizer yield and yield components of safflower (Carthamus tinctorius L.) as a medicinal plant, a field experiment was conducted in a factorial design based on randomized complete blocks with three replications. The experiment was performed on a winter safflower genotype (Goldasht) at the experimental farm of Ghazvin during cropping season 2009-2010. Four irrigation regimes including 60 (Control), 100, 140 and 180mm evaporation from evaporation pan (Class A) and four levels of potassium fertilizer including 0 (Control), 50, 100 and 150 kg.ha-1 comprised the experimental factors. Results showed that with increasing irrigation level, seed yield, plant height, stem diameter, number of branches per plant, head diameter, number of heads per plant and number of seeds per head increased significantly; as the seed yield of the irrigation based on 60mm evaporation was 110% higher than the that of irrigation based on 180mm evaporation. All traits also increased significantly with increasing potassium content. As application of 150kg.ha-1 potassium increased the seed yield by 58% compared to the control treatment. The interaction effect of irrigation and potassium was significant on all traits except stem diameter and head diameter. In irrigation based on 60mm evaporation, application of 150 kg.ha-1 potassium increased seed yield by 35% compared to the control treatment but in irrigation based on 180mm evaporation, it was increased by 130%. According to the results, application of potassium fertilizer showed positive effects on yield and yield components of safflower in sever and moderate water stress conditions.