| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 2,784 |
| تعداد مقالات | 31,679 |
| تعداد مشاهده مقاله | 40,110,093 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 17,604,341 |
بررسی تنوع ژنتیکی برخی از ژنوتیپ‌های سیاه‌دانه (Nigella sativa L.) با استفاده از صفات مورفولوژیکی و زراعی | ||
| تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران | ||
| مقاله 18، دوره 29، شماره 1 - شماره پیاپی 59، اردیبهشت 1392، صفحه 201-214 اصل مقاله (194.69 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijmapr.2013.2901 | ||
| نویسندگان | ||
| مریم‌السادات سلامتی* 1؛ حسین زینلی2 | ||
| 1کارشناس ارشد، دانشگاه پیام‌نور، زواره | ||
| 2استادیار، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان | ||
| چکیده | ||
| این تحقیق به‌منظور بررسی تنوع ژنتیکی و روابط بین صفات مورفولوژیک در 21 ژنوتیپ سیاه‌دانه (Nigella sativa L.) در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. صفات مورفولوژی شامل عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، تعداد فولیکول در بوته، تعداد دانه در فولیکول، وزن هزاردانه، تعداد انشعاب‌های ساقه، وزن فولیکول، ارتفاع بوته و شاخص برداشت بود. براساس نتایج تجزیه واریانس، اختلاف ژنوتیپ‌های مورد مطالعه برای کلیه صفات بجز شاخص برداشت در سطح احتمال 1% معنی‌دار بود. ضرایب تغییرات فنوتیپی و ژنوتیپی برای بیشتر صفات بالا بود، که نشان از تنوع بالا در صفات مورد بررسی داشت. دامنه تغییرات عملکرد دانه در بین ژنوتیپ‌های مورد بررسی از 34/63 گرم در ژنوتیپ شیراز تا 36/147 گرم در ژنوتیپ زابل 1 متغیر بود. برآورد ضرایب همبستگی بین صفات نشان داد که عملکرد دانه در بوته با صفات عملکرد بیولوژیک، تعداد دانه در فولیکول، ارتفاع بوته، تعداد انشعاب‌های ساقه و شاخص برداشت همبستگی مثبت و بالایی دارد. تجزیه و تحلیل رگرسیون مرحله‌‌ای برای عملکرد دانه نشان داد که صفات عملکرد بیولوژیک، تعداد دانه در فولیکول، تعداد انشعاب‌های ساقه و شاخص برداشت به‌ترتیب وارد مدل شدند و 95% تغییرات عملکرد دانه را توجیه نمودند. براساس ضرایب مسیر صفت عملکرد بیولوژیک و تعداد دانه در فولیکول بالاترین اثر مستقیم را بر عملکرد دانه داشتند. تجزیه عامل‌‌ها سه عامل پنهانی را معرفی نمود که در مجموع 12/94% از واریانس بین صفات را بیان نمودند. این عامل‌‌ها با توجه به اجزای تشکیل‌دهنده آنها به‌ترتیب عامل بهره‌وری (عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک)، عامل اجزای عملکرد (تعداد انشعاب‌های ساقه و تعداد فولیکول در بوته) و عامل خصوصیات فولیکول (وزن فولیکول و تعداد دانه در فولیکول) نامیده شدند. براساس تجزیه خوشه‌ای 21 ژنوتیپ مورد مطالعه در سه گروه مختلف قرار گرفتند و اختلاف‌های چشمگیری به‌ویژه برای میزان عملکرد، تعداد فولیکول در بوته و تعداد دانه در فولیکول در بین گروه‌ها وجود داشت. بنابراین می‌توان از طریق تلاقی بین ژنوتیپ‌های برتر خوشه‌های مختلف و آزمون نتایج آنها از طریق برنامه‌های به‌نژادی و انتخاب نسبت به تولید ارقام با خصوصیات زراعی مطلوب اقدام نمود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| Nigella sativa L؛ تجزیه خوشه‌ای؛ تنوع ژنتیکی؛ ضریب همبستگی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Evaluation of genetic diversity of some Nigella sativa L. genotypes using Agro-morphological characteristics | ||
| نویسندگان [English] | ||
| M.S. Salamati1؛ H. Zeinali2 | ||
| چکیده [English] | ||
| This study was performed to investigate genetic diversity and relationships among morphological traits in 21 genotypes of Nigella sativa L., in a completely randomized design with four replications. Morphological traits included seed yield/plant, biological yield, follicle number, seed number per follicle, 1000- seed weight, number of stem branches, follicle weight, plant height and harvest index. Results of analysis of variance showed significant differences for all studied traits (p < 0.01) except harvest index. Phenotypic and genotypic coefficients of variation were high for most traits indicating high diversity of the studied traits. Seed yield varied from 63.34 g in genotype of Shiraz to 147.36 g in genotype of Zabol 1. Correlation coefficients among traits showed that seed yield/plant had a significant and positive correlation with biological yield, seed number per follicle, plant height, number of stem branches and harvest index. Results of stepwise regression analysis for seed yield showed that biological yield, seed number per follicle, number of stem branches and harvest index were entered into the model, respectively, and 95 percent of total variation of seed yield was justified. Path analysis showed that biological yield and seed number per follicle had the highest direct effect on seed yield per plant. Factor analysis revealed three factors that justified 94.12 percent of the total variation among studied traits. These factors were respectively named as efficiency factor (seed yield and biological yield), yield component factor (number of stem branches and follicle number per plant) and follicle factor (follicle weight and seed number per follicle). According to the cluster analysis, 21 genotypes were classified into 3 groups and there were significant differences among the groups especially in terms of seed yield, follicle number per plant and seed number per follicle. Consequently, crossing between superior genotypes of different clusters and testing their progeny through breeding and selection programs may result in production of cultivars with desirable agronomic characteristics. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Nigella sativa L, cluster analysis, Genetic diversity, Correlation coefficient | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,433 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,151 |
||