| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,035 |
| تعداد مقالات | 33,961 |
| تعداد مشاهده مقاله | 45,470,534 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 71,511,818 |
مطالعه‌ی آت‌اکولوژی و مولکولی گونه‌های دارویی Ferula assa-foetida و F. gummosa (Apiaceae) در استان خراسان شمالی | ||
| تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران | ||
| مقاله 9، دوره 32، شماره 2 - شماره پیاپی 64، اسفند 1403، صفحه 252-270 اصل مقاله (1.39 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijrfpbgr.2025.368950.1473 | ||
| نویسندگان | ||
| علی شیردل1؛ ابوالفضل طهماسبی* 2؛ فاطمه نصرالهی3؛ مجید محمداسمعیلی4 | ||
| 1دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران | ||
| 2عضو هیئت علمی گروه مرتع و آبخیزداری - دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی - دانشگاه گنبدکاووس | ||
| 3استادیار، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه قم، قم، ایران | ||
| 4دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: استفاده از گیاهان دارویی به منزله محصولات فرعی مرتع، در کشور ایران سابقه‌ای طولانی دارد. شناسایی صحیح و تعیین خصوصیات اکولوژیک این گیاهان، لازمه بهره‌برداری اقتصادی از ظرفیت های موجود در عرصه منابع طبیعی است. مطالعه حاضر به‌منظور شناخت خصوصیات بوم‌شناختی و مولکولی گونه‌های باریجه (F. gummosa) و آنغوزه (F. assa-foetida ) شهرستان مانه و سِمِلقان در استان خراسان شمالی انجام گرفت. این گیاهان در مناطق کوهستانی و ییلاقی کشور ایران رشد می‌کنند و گیاهانی چند ساله با ریشه‌های عمیق بوده، وجود این گونه‌ها در حوزه آبخیز به دلیل تثبیت بافت خاک و جلوگیری از شسته شدن بستر خاک که بالطبع از پرشدن سدها از گل و لای آبخیزها جلوگیری می‌کند، از اهمیت بسزایی برخوردار است و مطالعه‌ی ویژگی‌های اکولوژیکی و مولکولی این گونه‌ها به منظور شناخت روش‌های موثر حفاظت و جلوگیری از انقراض آن ضروری به نظر می‌رسد. مواد و روش‌ها: این مطالعه از طریق شناسایی مناطق رویشگاهی گونه‌های مورد مطالعه با ثبت موقعیت جغرافیایی محل رویش، ثبت ویژگی‌های رویشی گیاه، اندازه‌گیری و نمونه‌برداری از خاک رویشگاه در عمق 0 تا 30 سانتیمتری انجام پذیرفت. بررسی مشخصات اقلیمی، گیاهان همراه و تجزیه فاکتورهای شیمیایی و فیزیکی خاک این رویشگاه انجام گرفت. نمونه‌های گیاهی جمع‌آوری شده به‌دقت مطالعه و شناسایی و از برگ آن‌ها جهت استخراج DNA با روش کیت استفاده شد. بررسی روابط مولکولی دو گونه F. assa-foetida و F. gummosa مورد مطالعه به همراه 9 گونه دیگر مستخرج از ژن بانک با هدف آنالیز روابط مولکولی از توالی‌های هسته‌ای nrDNA ITS و کلروپلاستیrpl32-trnL(UAG) انجام گرفت. نتایج: نتایج اکولوژیک نشان داد که سطح خاک منطقه مورد مطالعه به صورت سنگریزه ای، سنگی و صخره ای است. بافت خاک لومی رسی و لومی شنی با عمق متوسط تا کم و ساختمان بدون زاویه ریز و متوسط با مقاومت متوسط دارند. بررسی بین مقدار pH و EC نمونه های خاک نشان داد که این دو متغیر همبستگی منفی با هم دارند به عبارتی با افزایش مقدار pH خاک مقدار EC خاک کاهش می یابد. دو ویژگی pH و هدایت الکتریکی خاک در 10 نمونه خاک منطقه مورد مطالعه بررسی شد. pH خاک در محدوده نمونه برداری بین 6.6 – 6.9 متغیر است که نشان دهنده اسیدی بودن خاک منطقه است. انحراف استاندارد بین داده‌ها بیان گر این بود که پراکندگی نوع خاک از نظر pH کم است. نتایج حاصل از اندازه گیری EC نشان داد که EC نمونه های خاک بین 1.35- 1.14 میکرو زیمنس بر سانتی متر قرار دارد و پراکندگی داده‌ها کم میباشد. همچنین مطالعات مولکولی بیانگر این بود که همه 11 گونه‌‌ی مورد بررسی یک گروه تک نیا با حمایت بالاPP =1.00, ML BS =100, MP BS=100) ) را تشکیل می‌دهند. نتیجه‌گیری کلی: نتایج این تحقیق نشان‌‌دهنده کارآیی نشانگرهای مولکولی در تعیین قرابت و خویشاوندی تاکسونها در سطح گونه میباشد و می‌تواند به‌عنوان ابزار مکمل در شناسایی تاکسونومیک گونه‌های باریجه و آنغوزه استفاده گردد . مطالعه حاضر نشان داد که ترکیب داده‌های ITS و rpl32-trnL(UAG) به همراه تحلیل رویشگاه‌ها، تفاوت‌های بین F. assa-foetida و F. gummosa را آشکار می کند. از اطلاعات بدست‌‌آمده می‌تواند در جهت حفظ و تعادل و بهره برداری پایدار از این گیاهان دارویی با ارزش کمک فراوانی کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بوم‌شناختی؛ گیاهان دارویی؛ نشانگر مولکولی؛ Ferula | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Autecology and molecular study of medicinal species Ferula assa-foetida and F. gummosa (Apiaceae) in North Khorasan province | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ali Shirdel1؛ Abolfazl Tahmasebi2؛ Fatemeh Nasrollahi3؛ Majid Mohammad Esmaeili4 | ||
| 1M.Sc. Graduate, Dept. Range and Watershed Management, Faculty of Agriculture and Natural Resources, Gonbad Kavous University, Gonbad, Iran | ||
| 2Faculty member of the Rangeland and Watershed Management Department - Faculty of Agriculture and Natural Resources - Gonbad Kavus University | ||
| 3Assist. Prof. Dept. Biology, Faculty of Sciences, University of Qom, Qom, Iran | ||
| 4Assoc. prof. Dept. Range and Watershed Management, Faculty of Agriculture and Natural Resources, Gonbad Kavous University, Gonbad, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Background and Objective The use of medicinal plants as by-products of grazing has a long history in Iran. In order to economically exploit the available resources in the field of natural resources, it is essential to accurately identify and define the ecological characteristics of these plants. This study was conducted to understand the ecological and molecular characteristics of Ferula gammusa and F. assa-foetida in North Khorasan province. These plants grow in mountainous and highland areas of Iran and are perennial plants with deep roots. The presence of these species in watersheds is of great importance due to stabilizing soil texture and preventing soil erosion, which consequently prevents the filling of dams with sediment from watersheds. Studying the ecological and molecular characteristics of these species is essential to identify effective conservation methods and prevent their extinction. Materials and Methods The study consisted of identifying the habitat areas of these species by recording their geographical locations, recording the vegetative characteristics of the plants, and measuring and taking soil samples at a depth of 0 to 30 cm. Research was also conducted regarding the climatic characteristics, associated plants, and the analysis of the chemical and physical factors of the soil in this habitat. Plant samples collected from the field were carefully studied and identified, and their leaves were used to extract DNA using a kit method. Molecular relationships from both Ferula species along with 9 other species extracted from the genbank were studied by analyzing the molecular relationships of the nuclear and chloroplast nrDNA rpl32-trnL (UAG) ITS sequences. Results Ecological results showed that the ground surface is gravel, stone and rocky. Ecological results showed that the soil surface of the study area is gravel, stone and rocky. The soil texture is clay loam and sandy loam with medium to shallow depth and fine to medium angular structure with medium resistance. The analysis between the pH and EC values of soil samples showed that these two variables have a negative correlation with each other. In other words, as soil pH increases, soil EC decreases. The two characteristics of pH and soil electrical conductivity were examined in 10 soil samples from the study area. The soil pH in the sampling area ranges between 7.7 and 8.3. The standard deviation between the data shows that the variability in soil type in terms of pH was low. The results of EC measurements revealed that the EC of soil samples ranges between 1.14 and 1.35 microsiemens per centimeter, and the data dispersion is low. Furthermore, molecular studies showed that all the studied species form a monophyletic group with high support (PP = 1.00, ML BS = 100, MP BS = 100). Conclusion Results of this study demonstrate the efficacy of molecular markers in determining taxonomic relationships at the species level, and they can serve as complementary tools for taxonomic identification of F. gummosa and F. assa-foetida. The present study revealed that combining ITS and rpl32-trnL(UAG) sequence data with habitat analysis clearly distinguishes between F. assa-foetida and F. gummosa. The obtained data can significantly contribute to conservation efforts, ecological balance maintenance, and sustainable utilization of these valuable medicinal plants. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Ecology, Ferula, Medicinal plants, Molecular marke | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 34 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 39 |
||