اولیایی, حمیدرضا, خلیلی, صفیه, چاکرالحسینی, محمدرضا, ادهمی, ابراهیم. (1404). بررسی وضعیت پتاسیم در برخی خاکها و درختان باغهای پرتقال استانهای فارس و کهگیلویه و بویراحمد. سامانه مدیریت نشریات علمی, (), -. doi: 10.22092/ijsr.2025.368579.769
حمیدرضا اولیایی; صفیه خلیلی; محمدرضا چاکرالحسینی; ابراهیم ادهمی. "بررسی وضعیت پتاسیم در برخی خاکها و درختان باغهای پرتقال استانهای فارس و کهگیلویه و بویراحمد". سامانه مدیریت نشریات علمی, , , 1404, -. doi: 10.22092/ijsr.2025.368579.769
اولیایی, حمیدرضا, خلیلی, صفیه, چاکرالحسینی, محمدرضا, ادهمی, ابراهیم. (1404). 'بررسی وضعیت پتاسیم در برخی خاکها و درختان باغهای پرتقال استانهای فارس و کهگیلویه و بویراحمد', سامانه مدیریت نشریات علمی, (), pp. -. doi: 10.22092/ijsr.2025.368579.769
اولیایی, حمیدرضا, خلیلی, صفیه, چاکرالحسینی, محمدرضا, ادهمی, ابراهیم. بررسی وضعیت پتاسیم در برخی خاکها و درختان باغهای پرتقال استانهای فارس و کهگیلویه و بویراحمد. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1404; (): -. doi: 10.22092/ijsr.2025.368579.769
بررسی وضعیت پتاسیم در برخی خاکها و درختان باغهای پرتقال استانهای فارس و کهگیلویه و بویراحمد
1گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی دانشاه یاسوج یاسوج ایران
2گروه علوم خاک دانشگاه یاسوج
3بخش تحقیقات آب و خاک، مرکز تحقیقات کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد، یاسوج،
چکیده
پتاسیم نقش اساسی در بهبود ویژگیهای کمی و کیفی محصولات کشاورزی دارد. با این حال، بخش عمده پتاسیم موجود در خاک بهصورت غیرتبادلی و ساختمانی است که بهراحتی برای گیاه قابل جذب نیست. تولید مرکبات در جهان امروز اهمیت چشمگیری یافته و به یکی از منابع اصلی ایجاد ثروت، مبادلات تجاری و اشتغال تبدیل شده است. این مطالعه با هدف بررسی شکلهای مختلف پتاسیم در خاکهای سطحی و زیرسطحی باغهای پرتقال در استانهای فارس (10 باغ) و کهگیلویه و بویراحمد (8 باغ) و همچنین معرفی عصارهگیر مناسب برای اندازهگیری پتاسیم قابل استفاده در این خاکها انجام شد. پژوهش بر روی ۳۶ نمونه خاک از ۱۸ باغ (در دو عمق) انجام گرفت. شکلهای مختلف پتاسیم شامل محلول، تبادلی، غیرتبادلی، ساختمانی و کل اندازهگیری شد. همچنین، برگهای شاخههای یکساله جمعآوری و غلظت پتاسیم آنها بررسی شد. با استفاده از 11 عصارهگیر شامل کلرید سدیم 1 و 2 مولار، کلرید کلسیم 01/0 مولار، مورگان، بیکربنات آمونیم-DTPA، استات آمونیم 1 مولار، استات سدیم 1 مولار، اسید نیتریک 1/0 مولار، اسید کلریدریک 2 مولار، اسید سولفوریک 025/0 مولار و استات منیزیم 1 مولار، پتاسیم خاک استخراج شد و همبستگی آنها با پتاسیم جذب شده توسط درخت پرتقال تعیین شد. نتایج نشان داد که عصارهگیر اسید کلریدریک ۲ مولار، بیشترین همبستگی را با پتاسیم جذبشده توسط گیاه دارد. همچنین، بر اساس حد استاندارد پتاسیم خاک، تنها ۳ باغ در استان فارس و ۳ باغ در استان کهگیلویه و بویراحمد دارای مقادیر پتاسیم بالاتر از حد بحرانی بودند. تجزیه برگ درختان مطالعه شده نیز نشان داد که 60 درصد از نمونههای برگ باغهای استان فارس و 25 درصد از نمونههای برگ باغهای استان کهگیلویه و بویراحمد کمتر از حد کفایت پتاسیم داشتهاند. بنابراین، در بیشتر باغها، استفاده از کودهای پتاسیمی برای دستیابی به حداکثر عملکرد محصول ضروری بهنظر میرسد.
3Soil and Water Research Department, Kohgiluyeh-va-Boyerahmad Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Yasouj,
چکیده [English]
Potassium plays a vital role in improving both the quantity and quality of agricultural products. However, a considerable amount of potassium in the soil is present in non-exchangeable and structural forms, making it less accessible for plant uptake. In recent years, citrus production has become increasingly important worldwide as a major source of economic growth, trade, and employment. This study investigated the various forms of potassium in the surface and subsurface soils of orange orchards located in Fars (10 orchards) and Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad (8 orchards) provinces. Additionally, it sought to identify an appropriate extractant for measuring plant-available potassium in these soils. 36 soil samples were collected from 18 orchards at two different depths. The analysis included various potassium forms, such as soluble, exchangeable, non-exchangeable, structural, and total potassium. Moreover, leaves from one-year-old branches were gathered to assess their potassium concentration. Potassium extraction was conducted using 11 different extractants, including 1M and 2M sodium chloride, 0.01M calcium chloride, Morgan, ammonium bicarbonate-DTPA, 1M ammonium acetate, 1M sodium acetate, 0.1M nitric acid, 2M hydrochloric acid, 0.025M sulfuric acid, and 1M magnesium acetate. The correlation between extracted potassium and plant uptake in orange trees was then evaluated. The findings indicated that the 2 M hydrochloric acid extractant had the highest correlation with the potassium absorbed by the plant. Furthermore, according to the soil potassium standard threshold, only three orchards in Fars and three in Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad had potassium levels exceeding the critical limit. Leaf analysis also revealed that 60% of the samples from Fars orchards and 25% from Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad orchards contained potassium levels below the sufficiency threshold. Thus, in most orchards, applying potassium fertilizers, is crucial for maximizing crop yield.
کلیدواژهها [English]
available potassium, calcareous soil, extractant, citrus
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 5
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب