| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 3,019 |
| تعداد مقالات | 33,734 |
| تعداد مشاهده مقاله | 44,974,851 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 46,500,284 |
شناسایی محدودیتهای اراضی با توجه به ارزیابی تناسب آنها برای کشت گیاهان دانه روغنی در دشتهای آبی کشور | ||
| پژوهش های خاک | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijsr.2025.369128.775 | ||
| نویسندگان | ||
| جواد سیدمحمدی* 1؛ میرناصر نویدی2 | ||
| 1استادیار پژوهشی بخش تحقیقات شناسایی خاک و ارزیابی اراضی، موسسه تحقیقات خاک و آب، کرج | ||
| 2دانشیار پژوهش بخش تحقیقات شناسایی خاک و ارزیابی اراضی، موسسه تحقیقات خاک و آب، کرج | ||
| چکیده | ||
| برای دستیابی به خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، تعیین تناسب اراضی برای انواع مختلف محصولات کشاورزی ضروری است. ارزیابی تناسب اراضی یکی از رویکردهای مناسب برای تصمیم گیری در استفاده مناسب از اراضی کشاورزی با توجه به تجزیه و تحلیل و تفسیر اطلاعات و تثبیت اراضی کشاورزی برای توسعه پایدار در نظر گرفته شده است. با توجه به اینکه غالب مطالعات انجام شده به صورت محلی بوده و تا به حال، مطالعه جامعی در سطح کشور، مقیاس ملی، انجام نشده است. برای این منظور با تجمیع، آماده سازی و رقومی سازی مطالعات خاکشناسی در سطح کشور و با توجه به تصاویر ماهواره ای و نقشه های کاربری و در نظر گرفتن پهنه های زراعی- اقلیمی، واحدهای خاک در دشتهای آبی سراسر کشور با هدف تعیین تناسب اراضی برای کشت آبی محصولات آفتابگردان، سویا، کلزا و کنجد مشخص شدند. سپس با وارد کردن داده های اقلیم، خاک و پستی و بلندی در نرم افزار تهیه شده بر پایه چارچوب فائو و روش پارامتریک ریشه دوم، اراضی مورد نظر برای کشت آبی محصولات ذکر شده مورد ارزیابی تناسب اراضی قرار گرفت. نتایج مشخص کرد از چهار میلیون هکتار اراضی مورد بررسی برای کشت آبی آفتابگردان، حدود 158 هزار هکتار در کلاس S1 (مناسب زیاد)، 1/2 میلیون هکتار در کلاس S2 (مناسب متوسط)، 1/36 میلیون هکتار دارای کلاس S3 (مناسب بحرانی)، 585 هزار هکتار دارای کلاس N1 (نامناسب در حال حاضر) و 702 هزار هکتار کلاس N2 (نامناسب دائمی)، از اراضی به مساحت حدود 1/8 میلیون هکتار برای کشت سویا، 27 هزار هکتار در کلاس S1، 500 هزار هکتار دارای کلاس S2، 548 هزار هکتار در کلاس S3، 316 هزار هکتار دارای کلاس N1 و 450 هزار هکتار کلاس N2، از 5/5 میلیون هکتار اراضی برای کشت کلزا، 195 هزار هکتار در کلاس S1، 1/6 میلیون هکتار دارای کلاس S2، 2/4 میلیون هکتار دارای کلاس S3، 596 هزار هکتار دارای کلاس N1 و 804 هزار هکتار در کلاس N2 و از اراضی به مساحت حدود 1/7 میلیون هکتار برای کشت کنجد، 23 هزار هکتار در کلاس S1، 135 هزار هکتار دارای کلاس S2، 554 هزار هکتار دارای کلاس S3، اراضی به مساحت 460 هزار هکتار دارای کلاس N1 و 537 هزار هکتار در کلاس N2 قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل آماری داده ها بر پایه تحلیل واریانس چندمتغیره نشان داد که تفکیک کلاسهای تناسب اراضی دارای دقت قابل قبول می باشد. مهمترین مشخصه های محدودکننده در اراضی تحت کشت آبی کشور برای کشت آفتابگردان؛ اسیدیته، بافت و به ویژه در کلاسهای نامناسب شوری و قلیائیت، آهک و شیب، برای سویا؛ کربن آلی، اقلیم، شیب، شوری و قلیائیت، برای کلزا؛ اسیدیته، بافت، شوری و قلیائیت و برای کنجد؛ کربن آلی، اسیدیته، شوری و قلیائیت می باشد. تحلیلها و نقشه های ارائه شده در این مطالعه میتواند یک راهنمای برنامه ریزی مناسب برای کشاورزان، تولیدکنندگان و برنامه ریزان به منظور تصمیم گیری دقیقتر در کشت گیاهان دانه روغنی در مناطق مختلف مورد مطالعه از دشتهای آبی کشور باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تناسب اراضی؛ محدودیتهای اراضی؛ آفتابگردان؛ سویا؛ کلزا؛ کنجد؛ ریشه دوم | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Identifying Land Limitations Based on Assessing Their Suitability for Oilseed Plants Cultivation in the Country’s Irrigated Plains | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Javad Seyedmohammadi1؛ Mir Naser Navidi2 | ||
| 1Research Assistant, Soil Survey and Land Evaluation Department, Soil and Water Research Institute, Karaj, Iran. | ||
| 2Research Associate, Soil Survey and Land Evaluation Department, Soil and Water Research Institute, Karaj, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Achieving self-sufficiency in agricultural production -especially in developing countries- requires accurate land suitability assessments for various crop types. Such evaluations serve as essential tools for making informed land-use decisions and are crucial for the sustainable development of agricultural resources. Although numerous land suitability studies have been conducted at local scales, no comprehensive national-level assessment has been undertaken to date. To address this gap, existing soil survey studies across Iran were compiled, digitized, and harmonized. Using satellite imagery, land-use maps, and agro-climatic zoning data, soil units in irrigated plains nationwide were identified for evaluating land suitability for irrigated cultivation of sunflower, soybean, canola, and sesame. Subsequently, climatic, soil, and topographic parameters were integrated into a custom-developed software system based on the FAO land evaluation framework, employing the parametric square root method. The results revealed that among approximately 4 million hectares (Mha) evaluated for sunflower cultivation, 158 thousand ha (Tha) were classified as S1 (highly suitable), 1.2 Mha as S2 (moderately suitable), 1.36 Mha as S3 (marginally suitable), 585 Tha as N1 (currently unsuitable), and 702 Tha as N2 (permanently unsuitable). For soybean across 1.8 Mha, 27 Tha fell into S1, 500 Tha into S2, 548 Tha into S3, 316 Tha into N1, and 450 Tha into N2. Of the 5.5 Mha evaluated for canola, 195 Tha were S1, 1.6 Mha S2, 2.4 Mha S3, 596 Tha N1, and 804 Tha N2. For sesame across 1.7 Mha, 23 Tha were S1, 135 Tha S2, 554 Tha S3, 460 Tha N1, and 537 Tha N2. Multivariate analysis of variance (MANOVA) confirmed the reliability of the land suitability classification. The primary limiting factors for sunflower cultivation included soil pH, texture, and, especially in unsuitable classes, salinity, sodicity, calcium carbonate content, and slope. For soybean, organic carbon, climate, slope, salinity, and sodicity were the key constraints; for canola, pH, texture, salinity, and sodicity; and for sesame, organic carbon, pH, salinity and sodicity were the most limiting. The results and spatial maps generated in this study provide a robust decision-support tool for farmers, producers, and policymakers, enabling more informed planning and targeted cultivation of oilseed crops across Iran's irrigated plains. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Land limitations, Land suitability, Sunflower, Soybean, Canola, Sesame, Square root | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3 |
||