| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 3,027 |
| تعداد مقالات | 33,819 |
| تعداد مشاهده مقاله | 45,227,440 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 59,176,482 |
اثر آرایش کاشت و سامانه آبیاری بر عملکرد و بهره‌وری آب گندم در روش کاشت روی پشته‌های بلند و عریض دائمی | ||
| تحقیقات سامانه‌ها و مکانیزاسیون کشاورزی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 تیر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/amsr.2025.369028.1515 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدعلی رستمی* 1؛ امیر اسلامی2؛ شکوفه ساریخانی خرمی3 | ||
| 1دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش | ||
| 2استادیار پژوهش، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش | ||
| 3استادیار پژوهش، بخش تحقیقات اصالح و تهیه نهال وبذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش | ||
| چکیده | ||
| این پژوهش به‌منظور ارزیابی تأثیر دو روش آبیاری (قطره‌ای نواری و نشتی) و سه آرایش کاشت گندم روی پشته‌های بلند و عریض دائمی (دو، سه و چهار ردیف) بر عملکرد گندم و بهره‌وری آب انجام شد. آزمایش‌ها به‌صورت کرت‌های یک‌بار خردشده طی دو سال زراعی اجرا گردید. گندم روی پشته‌های عریض با عرض ۶۰ و ارتفاع 20-15 سانتی‌متر کشت شد. صفات عملکرد محصول، درصد سبز شدن بذر، شاخص سرعت سبزشدن بذر، میزان پنجه‌زنی گندم، تراکم علف‌های هرز، بهره‌وری آب آبیاری در پلات‌های آزمایشی اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که آبیاری قطره‌ای نواری در مقایسه با روش نشتی موجب افزایش 20.6 درصدی عملکرد گندم (۷۸۱۱ در مقابل ۶۴۷۴ کیلوگرم در هکتار) و بهبود 24.3 درصدی بهره‌وری آب (1.28 در مقابل 1.03کیلوگرم بر مترمکعب) شد. همچنین تراکم علف‌های هرز در روش نشتی 47.3 درصد بیشتر بود. در بین آرایش‌های کاشت مورد مطالعه، آرایش سه ردیف روی پشته با عملکرد ۷۶۶۸ کیلوگرم در هکتار و بهره‌وری آب 1.24 کیلوگرم بر مترمکعب به‌عنوان بهترین تیمار شناسایی شد. ترکیب بهینه آبیاری قطره‌ای نواری با آرایش سه ردیف روی پشته‌های بلند و عریض، بالاترین عملکرد (۸۳۱۱ کیلوگرم در هکتار) و بهره‌وری آب (1.36 کیلوگرم بر مترمکعب) را به همراه داشت. یافته‌ها نشان می‌دهد که استفاده از سیستم آبیاری قطره‌ای نواری همراه با آرایش کاشت سه ردیف روی پشته‌های بلند و عریض، ضمن افزایش عملکرد و بهره‌وری آب، موجب بهبود شاخص‌های رشد و کنترل علف‌های هرز می‌شود. این روش می‌تواند به‌عنوان راهکاری مؤثر برای کشت گندم در شرایط محدودیت منابع آبی توصیه شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آبیاری قطره‌ای نواری؛ آرایش کاشت؛ بهره‌وری آب؛ عملکرد گندم و تراکم علف‌های هرز | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Effect of crop planting arrangement and irrigation system on wheat yield and water productivity in raised bed planting method | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Ali Rostami1؛ Amir Eslami2؛ Shokoofeh Sarikhani Khorrami3 | ||
| 1Associate Prof. of Agricultural Engineering Research Department, Fars Agricultural and Resource Research and Education Center, AREEO, Shiraz, Iran. | ||
| 2Assistant Prof. of Agricultural Engineering Research Department, Fars Agricultural and Resource Research and Education Center, AREEO, Shiraz, Iran. | ||
| 3Assistant prof. of Seed and Plant Improvement Research Department, Fars Agricultural and Resource Research and Education Center, AREEO, Shiraz, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| This study investigated the effects of two irrigation methods (drip tape and furrow irrigation) and three wheat planting patterns (2, 3, and 4 rows on raised beds) on wheat yield and agronomic indicators. The experiment was conducted as a split-plot design within randomized complete blocks with six treatments and three replications over two growing seasons. Wheat was cultivated on wide raised beds measuring 60 cm in width, 15-20 cm in height, with 75 cm center-to-center spacing (60 cm bed width and 15 cm furrow width). Measured parameters included grain yield, germination percentage, emergence rate, tillering capacity, weed density, and water productivity. Mean comparisons revealed that drip tape irrigation increased yield by 20.6% (7,811 vs. 6,474 kg/ha) and improved water productivity by 24.3% (1.28 vs. 1.03 kg/m³) compared to furrow irrigation, while showing 47.3% lower weed density. Among planting patterns, the 3-row arrangement demonstrated optimal performance with 7,668 kg/ha yield and 1.24 kg/m³ water productivity. The superior treatment combination - drip irrigation with 3-row planting on wide raised beds - achieved maximum yield (8,311 kg/ha) and water productivity (1.36 kg/m³). These findings demonstrate that drip tape irrigation combined with 3-row planting on wide raised beds simultaneously enhances yield, water use efficiency, growth parameters, and weed control. This integrated approach is recommended as an effective strategy for wheat cultivation in water-limited environments, offering both agronomic and resource conservation benefits. The results highlight the importance of optimized irrigation and planting configurations for sustainable wheat production systems. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Drip tape irrigation, Planting patterns, Water productivity, Wheat yield, Weed density | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 42 |
||