بهبود عملکرد سیب‌زمینی و پوکی خاک با کاربرد کود گاوی و روش مناسب خاک‌‌ورزی در مزرعه

نتایج تأثیر کاربرد کود گاوی و روش خاک‌ورزی بر ویژگی‌های خاک و عملکرد سیب‌زمینی به‌شرح زیر ارائه می‌شود:

1- تأثیر هم‌زمانی مصرف کود گاوی و عملیات خاک‌ورزی بر وزن مخصوص ظاهری خاک (پوکی خاک)

هم‌چنین با توجه به عدم تأثیر روش مخلوط‌سازی کود با خاک و این‌که به‌منظور خاک‌ورزی اولیه از گاوآهن برگردان‌دار استفاده شده است، بهتر است برای مخلوط‌سازی کود گاوی با خاک از ماشینی استفاده شود که ظرفیت مزرعه‌‌ای بالایی داشته باشد و نیاز به انرژی کم‌تری برای کار در مزرعه باشد. لذا توصیه می‌شود که برای مخلوط‌سازی کود با خاک از گاوآهن برگردان‌دار استفاده نشود و بهتر است از سایر ماشین‌های خاک‌ورزی مانند: گاوآهن مرکب، شش خیش، پنجه غازی و یا سیکلوتیلر استفاده شود. ضمناً به‌دلیل این‌که سیکلوتیلر کود را به‌صورت عمودی و به‌طور یکنواخت تا عمق بیش‌تری (25 سانتی‌متری) در خاک توزیع و سطح خاک را تسطیح می‌کند، دارای اولویت بیش‌تری نسبت به سایر ماشین‌های خاک‌ورزی استفاده‌شده در این تحقیق می‌باشد. 

2- تأثیر کود گاوی و عملیات خاک‌ورزی بر عملکرد سیب‌زمینی

هم‌چنین با توجه به این‌که بین سطوح روش‌های مختلف مخلوط‌سازی کود با خاک اختلافی وجود ندارد، لذا بهتر است که برای مخلوط‌سازی کود گاوی با خاک از سیکلوتیلر استفاده شود زیرا این ماشین با مخلوط‌سازی یکنواخت کود تا عمق 25 سانتی‌متری، هم‌چنین در تسطیح خاک و خرد کردن کلوخه‌ها نسبت به سایر ماشین‌های استفاده‌شده در این تحقیق (گاوآهن برگردان‌دار، گاوآهن مرکب، شش خیش و پنجه غازی) از توانایی بیش‌تری برخوردار است.

حفظ و بهبود خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مفید خاک، امری بسیار مهم است. در این راستا مصرف مقدار مناسب کودهای آلی به همراه استفاده از روش‌های مناسب خاک‌ورزی که بتواند باعث مخلوط‌سازی بهتر کودهای آلی شود، می‌تواند باعث پوکی بیشتر خاک شده و ظرفیت نگهداری آب در خاک را افزایش دهد. این فرایند در نتیجه باعث افزایش عملکرد سیب‌زمینی ‌می‌شود که یکی از راه‌های افزایش بهره‌وری استفاده از منابع خاک است.در این تحقیق، بلافاصله پس از برداشت محصول قبل (گندم) و در زمانی که خاک مزرعه دارای رطوبت مناسبی بود، زمین به‌وسیله گاوآهن برگردان‌دار شخم زده شد. سپس مقادیر مختلف کود گاوی (صفر، 20 و 40 تن در هکتار)، در قطعات مختلف زمین توزیع شد. برای مخلوط‌سازی کود با خاک از پنج روش خاک‌ورزی (1- گاوآهن برگردان‌دار 2- گاوآهن قلمی 3- شش خیش 4- پنجه غازی 5- سیکلوتیلر) استفاده شد. در بهار سال بعد نیز قبل از کشت به‌منظور تهیه بستر مناسب و حذف علف‌های هرز، از عملیات دیسک‌زنی استفاده شد. در نهایت تأثیر توأم کود گاوی و روش‌های مخلوط‌سازی کود گاوی با خاک (روش‌های مختلف خاک‌ورزی) بر چگالی ظاهری (پوکی) خاک و عملکرد سیب‌زمینی بررسی شد. لازم به ذکر است که قطعه زمینی که کود گاوی در آن مصرف نشد (تیمار صفر تن در هکتار) به همراه استفاده از گاوآهن برگردان‌دار به‌عنوان روش مرسوم منطقه (تیمار شاهد) در نظر گرفته شده بود. هم‌چنین یک سوم کودهای پایه (اوره، فسفات و پتاس) براساس آزمون خاک به همراه کاشت غده‌های سیب‌زمینی با ماشین کارنده و دو سوم آن نیز به‌صورت کود سرک به روش دستی در مزرعه توزیع شد.