| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 2,873 |
| تعداد مقالات | 32,555 |
| تعداد مشاهده مقاله | 42,418,942 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 19,194,590 |
مقایسه سه روش تحلیل سلسله مراتبی فازی، روش همپوشانی و مدل دانگ برای تهیه نقشه پتانسیل خطر وقوع آتش‌سوزی جنگل- مطالعه موردی بخشی از جنگلهای مازندران | ||
| تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران | ||
| مقاله 7، دوره 12، شماره 2، آذر 1393، صفحه 137-152 اصل مقاله (901.67 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijfrpr.2015.13255 | ||
| نویسنده | ||
| سعیده اسکندری* | ||
| دانشآموخته دکترای منابع طبیعی، گرایش جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، مازندران، ایران | ||
| چکیده | ||
| با توجه به روند روزافزون وقوع آتش‌سوزی در جنگلها طی سالهای اخیر، پیشبینی وقوع آتشسوزیهای آینده در مناطق جنگلی از طریق انتخاب روش مناسب و مدلسازی ضروری به نظر میرسد. تاکنون مدلهای مختلفی برای ارزیابی خطر آتش‌سوزی به‌کار گرفته شده است، که در این میان مقایسه کارایی مدلهای مرسومتر، دقیقتر و جدیدتر برای استفاده از بهترین مدل در تحقیقات آینده ضروریست. این تحقیق با هدف ارزیابی سه روش تحلیل سلسله مراتبی فازی، روش همپوشانی و مدل دانگ در تهیه نقشه پتانسیل خطر آتش‌سوزی در جنگلهای بخش سه نکا- ظالمرود انجام شد. دلیل استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی، دقت آن بر اساس تحقیقات قبلی؛ دلیل استفاده از روش همپوشانی، جدید بودن آن و مدل دانگ مرسوم بودن آن در تحقیقات ارزیابی خطر آتش‌سوزی است. در مرحله اول از فرایند تحلیل سلسله مراتبی همراه با مجموعههای فازی برای رتبهبندی و وزن‌دهی به عوامل مؤثر در آتش‌سوزی، مدلسازی خطر آتش‌سوزی و تهیه نقشه پتانسیل خطر آتش‌سوزی استفاده شد. در مرحله دوم از روش همپوشانی بین زیرمعیارهای محیطی و انسانی با آتشسوزیهای گذشته برای وزن‌دهی به عوامل مؤثر در آتش‌سوزی، مدلسازی خطر آتش‌سوزی و تهیه نقشه پتانسیل خطر آتش‌سوزی استفاده شد. در مرحله سوم از مدل دانگ برای تهیه نقشه پتانسیل خطر آتش‌سوزی استفاده گردید. پس از تهیه نقشههای پتانسیل خطر آتش‌سوزی از طریق سه روش، به‌منظور اعتبارسنجی این روشها، نقشه آتشسوزیهای گذشته روی آنها همپوشانی شد. بدین منظور از آماره مساحت طبقههای پرخطر نقشههای پتانسیل خطر آتش‌سوزی در محدوده آتشسوزیهای گذشته استفاده شد. ازاین‌رو مساحت طبقههای پرخطر و بسیار پرخطر هر نقشه پتانسیل خطر آتش‌سوزی، در محدوده آتشسوزیهای گذشته محاسبه شد. نتایج نشان داد که مناطق پرخطر آتش‌سوزی در نقشه پتانسیل خطر تهیهشده با روش همپوشانی تطابق بسیار زیادی با مناطق آتش‌سوزی گذشته دارد که نشاندهنده اعتبار بالای مدل ساختهشده با این روش میباشد. بهعلاوه اینکه مناطق پرخطر آتش‌سوزی در نقشه پتانسیل خطر تهیهشده با تحلیل سلسله مراتبی فازی تطابق زیادی با مناطق آتش‌سوزی گذشته داشته که نشاندهنده دقت بالای مدل ساختهشده با روش مذکور میباشد. همچنین مناطق پرخطر آتش‌سوزی در نقشه پتانسیل خطر آتش‌سوزی تهیهشده با مدل دانگ (Dong)، همپوشانی متوسطی با مناطق آتش‌سوزی گذشته نشان داد. نتایج نهایی این تحقیق نشان داد که روش همپوشانی (با دقت 92/0)، تحلیل سلسله مراتبی فازی (با دقت 8/0) و دانگ (با دقت 51/0) به‌ترتیب بیشترین کارایی را در پیشبینی مناطق خطر آتش‌سوزی در جنگلهای منطقه مورد مطالعه داشتهاند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آتش‌سوزی؛ تحلیل سلسله مراتبی فازی؛ مدل دانگ؛ همپوشانی و جنگلهای مازندران | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A comparative analysis of fuzzy analytic hierarchy process, correlation and Dong model methods to provide the forest fire hazard potential map- A case study, Neka zalemrood forests in Mazandaran province | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Saeedeh Eskandari | ||
| چکیده [English] | ||
| Prediction of fire occurrences in forest areas -which are rising in recent years- through selecting appropriate method and modeling, is necessary. So far different models have been applied to evaluate the fire risk which the comparison of efficiency of the usual, accurate and new models is essential to use the best model in the future researches. The present study was conducted to evaluate the efficiency of the fuzzy analytic hierarchy process, correlation, and Dong model methods to provide the fire risk potential map in district three of Neka-Zalemroud forests. The reason of the use of fuzzy analytic hierarchy process method is its accuracy based on previous researches; the reason of the use of correlation method is its novelty and the reason of Dong model is its usuality in the fire risk evaluation researches. In the first step, the analytic hierarchy process along with fuzzy set was used to rank and weigh the effective factors in forest fire, modeling of fire risk and provision of fire risk potential map. In the second step, correlation method between human and environmental sub-criteria and the past actual fires was used to rank and weigh the effective factors in forest fire, modeling of fire risk and provision of fire risk potential map. In the third step, Dong model was used to provide the fire risk potential map. Following the construction of fire risk potential maps using three methods, the past actual fires map was overlaid on them to validate the used methods. For this purpose, the area of the high-risk classes of fire risk potential maps in the past actual fires confine was used. Thus the area of the high-risk and very high-risk classes of each fire risk potential map in the past actual fires confine was calculated. Results showed that the high-risk areas in fire risk potential map prepared by the correlation methods, very highly accordance with the past actual fires which it can show the high validity of the model made by correlation method. In addition the high-risk areas in fire risk potential map prepared by the fuzzy analytic hierarchy process method, highly accordance with the past actual fires which it can show the high validity of the model made by fuzzy analytic hierarchy process method. The high-risk areas in fire risk potential map prepared by Dong model showed a moderate accordance with the actual fire areas. The final results of this study showed that the correlation model (with accuracy 0.92),fuzzy analytic hierarchy process model (with accuracy 0.8)and Dong model (with accuracy 0.51) have the most efficiency to predict the fire high-risk areas in the study area respectively. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| fire, Fuzzy analytic hierarchy process, Correlation, Dong model, Mazandaran Forests | ||
| مراجع | ||
|
اداره کل منابع طبیعی استان مازندران.، 1390. آمار و اطلاعات آتش‌سوزی در استان مازندران. انتشارات یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی استان مازندران، ساری، 120 صفحه. - اسکندری، س.، اولادی قادیکلایی، ج.، جلیلوند، ح.، 1392. ارزیابی کارآیی مدل Dong برای تعیین قابلیت خطر آتش‌سوزی در جنگلهای زرینآباد نکا، استان مازندران. فصلنامه تحقیقات جنگل و صنوبر ایران. 21 (3): 439-451. - اکبری، د.، 1389. هشدار آتش‌سوزی در مناطق جنگلی با استفاده از تکنیکهای سنجش از دوری. مجموعه مقالات اولین کنفرانس ملی ژئوماتیک نوین در خدمت جامعه، تهران، اسفند 1389: 5. - پناهی، پ.، 1386. کاربرد سنجش از دور در مدیریت آتش‌سوزی جنگل. سمینار دوره دکتری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه مازندران، ساری، 20 صفحه. - سلامتی، ح.، مصطفی لو، ح.، مستوری، ع.، هنردوست، ف.، 1390. ارزیابی و تهیه نقشه خطر آتش‌سوزی جنگل با استفاده از GIS در جنگلهای استان گلستان. مجموعه مقالات نخستین همایش بینالمللی آتش‌سوزی در عرصههای منابع طبیعی، گرگان، آبان، 10. - شرکت سهامی نکاچوب.، 1389. طرح جنگلداری جنگلهای بخش سه نکا- ظالمرود. انتشارات سازمان جنگلها مراتع و آبخیزداری کشور، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران، ساری، 109 صفحه. - کاظمی، س. م.، 1384. آتش و اکوسیستمهای جنگلی. ماهنامه دام و کشت و صنعت. 70: 46-56. - محمدی، ف.، شعبانیان، ن.، پورهاشمی، م.، فاتحی، پ.، 1389. تهیه نقشه خطر آتش‌سوزی جنگل با استفاده از AHP و GIS. فصلنامه تحقیقات جنگل و صنوبر ایران. 18 (4): 569-586. - Alexandridis, A., Vakalis, D., Siettos, C. I., Bafas, G.V., 2008. A cellular automata model for forest fire spread prediction: The case of the wildfire that swept through Spetses Island in 1990. Applied Mathematics and Computation, 204:191–201. - Chuvieco, E., Congalton, R. G., 1989. Application of remote sensing and geographic information systems to forest fire hazard mapping. Remote Sensing of the Environment, 29: 147-159. - Dong, X. U., Li-min, D., Guo-fan, Sh., Lei, T., Hui, W., 2005. Forest fire risk zone mapping from satellite images and GIS for Baihe Forestry Bureau, Jilin, China. Journal of Forestry Research, 16(3): 169-174. - Encinas, A. H., Encinas, L. H., White, S. H., del Rey, A. M., Sanchez, G. R., 2007. Simulation of forest fire fronts using cellular automata. Advances in Engineering Software, 38: 372–378. - Erten, E., Kurgun, V., Musaolu, N., 2005. Forest Fire Risk Zone Mapping From Satellite Imagery and GIS a Case Study. Civil Engineering Faculty, Remote Sensing Division, 7 p. - Goncalves, Z. J., Lourenco, L., 1990. Meteorological index of forest fire risk in the Portuguese mainland territory. Proceedings of the international conference on forest fire research, Coimbra, 1-14. - Hernandez-Leal, P. A., Arbelo, M., Gonzalez-Calvo, A., 2006. Fire risk assessment using satellite data. Advances in Space Research, 37: 741–746. - Jaiswal, R. K., Mukherjee, S., Raju, D.K., Saxena, R., 2002. Forest fire risk zone mapping from satellite imagery and GIS. International Journal of Applied Earth Observation and Geoinformation, 4: 1-10. - Lozano, F. J., Suárez-Seoane, S., Kelly, M., Luis, E., 2008. A multi-scale approach for modeling fire occurrence probability using satellite data and classification trees: A case study in a mountainous Mediterranean region. Remote Sensing of Environment, 112: 708-719. - Maeda, E. E., Arcoverde, G. F. B., Pellikka, P. K. E., Shimabukuro, Y. E., 2011. Fire risk assessment in the Brazilian Amazon using MODIS imagery and change vector analysis. Applied Geography, 31: 76-84. - Mahdavi, A., Fallah Shamsi, S. R., Nazari, R., 2012. Forests and rangelands’ wildfire risk zoning using GIS and AHP techniques. Caspian Journal of Environmental Sciences. 10 (1): 43-52 pp. - Marozas, V., Racinskas, J. Bartkevicius, E., 2007. Dynamics of ground vegetation after surface fires in hemi boreal Pinus sylvestris forests. Forest Ecology and Management, 250: 47–55. - Maselli, F., Romanelli, S., Bottai, L., Zipoli, G., 2003. Use of NOAA-AVHRR NDVI images for the estimation of dynamic fire risk in Mediterranean areas. Remote Sensing of Environment, 86: 187-197. - Paz, Sh., Carmel, Y., Jahshan, F., Shoshany, M., 2011. Post-fire analysis of pre-fire mapping of fire-risk: A recent case study from Mt. Carmel (Israel). Forest Ecology and Management, 262: 1184-1188. - Perera, A. H. Cui, W., 2010. Emulating natural disturbances as a forest management goal: Lessons from fire regime simulations. Forest Ecology and Management, 259: 1328–1337. - Pradhan, B., Bin Awang, M. A., 2006. Application of Remote Sensing and GIS for forest fire susceptibility mapping using likelihood ratio model. Proceedings of Map Malaysia, Kuala Lumpur, 7-12. - Saaty, T. L., 1980. The Analytic Hierarchy Process: Planning, Priority Setting, Resource Allocation. McGraw-Hill Press, New York. - Santiago, I. T. F., Kheladze, N., 2011. GIS wildland fire hazard modeling in Georgia. MATRA project report, Caucasus Environmental NGO Network, 98 p. - Sowmya, S.V., Somashekar, R.K., 2010. Application of remote sensing and geographical information system in mapping forest fire risk zone at Bhadra wildlife sanctuary, India. Journal of Environmental Biology, 31(6): 969-974. - Vadrevu, K. P., Eaturu, A., Badarinath, K. V. S., 2009. Fire risk evaluation using multicriteria analysis, a case study. Environment Monitoring Assessment, DOI: 10.1007/s10661-009-0997-3. - Van Wagner, C. E., 1993. Prediction of crown fire behavior in two stands of Jack Pine. Canadian Journal of Forest Research, 18: 818-820. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,109 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,352 |
||