1دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری، گروه مرتعداری، دانشکده علوم دریایی و منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
2دانشیار، گروه مرتعداری، دانشکده علوم دریایی و منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
چکیده
مطالعه تغییرپذیری عوامل فیزیکی و شیمیایی خاک بر اثر شدتهای مختلف چرای دام میتواند در مدیریت و حفظ خاک و پوشش گیاهی کمک کند. برای چنین مطالعهای، شش منطقه معرف با شدت چرای مختلف انتخاب گردید. دوری و نزدیکی به روستا و حضور گیاهان مهاجم، کمشونده و زیادشونده، اساس تعیین مناطق مختلف از لحاظ شدت چرای دام غالب، یعنی گوسفند نژاد ماکویی بود. در هر منطقه، نمونهبرداری از خاک توسط پلاتهای یک متر مربعی که بصورت سیستماتیک در طول ترانسکتهای 100 متری مستقرشده بودند، انجام شد. در هر منطقه 18 نمونه خاک از عمق 15-0 و 18 نمونه خاک از عمق 30-15 سانتیمتری با حفر پروفیل برداشت شد. سپس نمونههای خاک جهت اندازهگیری 17 فاکتور خاکی به آزمایشگاه منتقل گردید. نتایج تجزیه مولفههای اصلی نشان داد که از بین عوامل خاکی مورد بررسی درصد سیلت، درصد خاکدانههای درشت و ریز، درصد رطوبت اشباع و کربن آلی ذرهای عمق اول (15-0 سانتیمتر) و بافت، کربن موجود در خاکدانههای درشت و ریز، هدایت الکتریکی، وزن مخصوص ظاهری عمق دوم (30-15 سانتیمتر)، تغییر و تاثیرپذیری بیشتری در مقابل چرا نسبت به سایر ویژگیهای مورد مطالعه خاکی داشتند.
Study on the effect of different grazing intensities on some soil characteristics could be helpful in management and conservation of soil and vegetation. In this study, six key areas were selected with different in grazing intensities. The grazing intensities level for Makueian sheep race was recognized based on the distance to the villageand the cover percentage of invasive, increaser and decreaser species. In each area, soil sampling was done along systematically established transects, in which 18 soil samples were collected from two depths (0-15 and 15-30 cm). Soil samples were then transferred to the laboratory for the chemical and physical analysis of 17 soil characteristics.The results of principle component analysis showed that silt percentage, coarse and fine aggregate percentage, saturation percentage, and particulate organic carbon of upper layer (0-15 cm) as well as soil texture, the carbon of coarse and fine aggregates, EC, and the bulk density of lower layer (15-30 cm) were more sensitive to sheep grazing as compared to other soil characteristics.