| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 2,873 |
| تعداد مقالات | 32,555 |
| تعداد مشاهده مقاله | 42,416,472 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 19,192,383 |
بررسی اثرات خشکسالی بروی الگوی زمانی تغذیه آبخوانها در آبخیز دامغانرود | ||
| پژوهش های آبخیزداری | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 29 شهریور 1403 | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/wmrj.2024.365662.1585 | ||
| نویسندگان | ||
| مهین خسروی1؛ محمد رضا یزدانی* 2 | ||
| 1محقق پست دکتری دانشگاه سمنان | ||
| 2دانشیار گروه بیابانزدایی دانشگاه سمنان | ||
| چکیده | ||
| مقدمه و هدف: آب‌های زیرزمینی یکی از مهمترین منابع تامین آب کشاورزی و شرب محسوب میشود و به شدت تحت تاثیر عوامل محیطی و اقلیمی قرار دارد. دانش محدود ما از فرآیندهای هیدرولوژیکی بویژه منابع آب زیرزمینی، شناخت پارامترها و الگوهای موثر بروی تغذیه آب‌های زیرزمینی برای مدیریت بهینه منابع آب ضروری به نظر میرسد. بررسی الگوی زمانی تغذیه آب‌های زیرزمینی زمینهای را برای مدیریت پایدار منابع آب زیرزمینی به منظور کاهش اثرات خشکسالی بر روی منابع آب فراهم میکند. مواد و روشها: در این مطالعه کمی‌سازی تغذیه آب‌های زیرزمینی در دوره زمانی 2018-2008 با استفاده از مدل SWAT در حوضه دامغانرود واقع در استان سمنان انجام شد. کالیبراسیون و اعتبارسنجی مدل با استفاده از مدل SWATCUP و الگوریتم SUFI2 انجام شد. شاخصهای بارش استاندارد شده(SPI) ، شناسایی خشکسالی RDI و رواناب استاندارد شده SRI برای بررسی اثرات خشکسالی بروی تغذیه آبخوانها استفاده شدند. بررسی روند تغذیه آبخوانها با استفاده از آزمون ناپارامتری من-کندال و روش تخمینگرشیب سن محاسبه شد. نتایج و بحث: نتایج مدل SWAT با استفاده از ضریب نش-ساتکلیف (NSE) برای دوره کالیبراسیون و اعتبارسنجی به ترتیب با 77/0 و 69/0 بیانگر کارایی نسبتا خوب مدل SWAT در شبیهسازی آب‌های زیرزمینی بود. یافته‌ها نشان داد، در مقیاس ماهانه خشکسالی بر روی تغذیه آبخوان روند خاصی را نشان نمیدهد. اما در فصول زمستان، بهار و تابستان افت تغذیه آبخوان روند افزایشی را نشان میدهد. در فصول بارش، کاهش میزان بارش و رواناب و افزایش میزان دما و تبخیرتعرق منجر به افزایش خشکسالی و افت تغذیه آبخوانها شده است. تغذیه آبخوانها در مقیاس سالانه در دورههای ترسالی روند افزایشی و در دورههای خشکسالی روند کاهشی را نشان داد. در دورههای با خشکسالی خفیف روند متغیرهای بارش، رواناب، دما و تبخیرتعرق کاهشی بود که بروی افت تغذیه آبخوانها تاثیر کمی داشت. نتیجهگیری: تجزیه و تحلیل الگوی زمانی آبخوانها نشان داد در مناطق خشک و نیمهخشک، تغییرات متغیرهای اقلیمی در ارتباط نزدیک با همدیگر و با پدیده خشکسالی است. الگوی زمانی تغذیه آبخوانها تحت تاثیر تغییرات متغیرهای مختلف در حوضه تغییر میکند و میزان این تغییرات براساس همبستگی متغیرها است. روندیابی خشکسالیها بروی تغذیه آبخوانها نشان داد که در دوره ترسالی روند افزایشی و در خشکسالی روند کاهشی بوده است که می‌تواند برای بهبود تغذیه آبخوانها در ترسالیها و کاهش اثرات خشکسالیها بروی تغذیه آبخوانها از طریق مدیریت و برنامهریزی بهینه منابع آب موجود استفاده شود | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آبزیرزمینی؛ آزمون من-کندال؛ شاخص خشکسالی؛ مدل SWAT | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Evaluating the effect of drought on the temporal pattern of groundwater recharge in Damghanroud watershed | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mahin Khosravi1؛ Mohammad Reza Yazdani2 | ||
| 1Post doc Of Semnan University | ||
| 2Associate professor of Semnan University | ||
| چکیده [English] | ||
| Introduction and Objective Groundwater is considered one of the most important sources for agricultural irrigation and drinking water supply and is strongly influenced by environmental and climatic factors. Our limited knowledge of hydrological processes, especially groundwater resources, underscores the importance of understanding parameters and patterns influencing groundwater recharge for optimal water resource management. Investigating the temporal pattern of groundwater recharge provides a basis for sustainable groundwater resource management to mitigate the effects of drought on water resources. Materials and Methods In this study, quantification of groundwater recharge for the period 2008-2018 was conducted using the SWAT model in the Damghanroud watershed located in Semnan province. Model calibration and validation were performed using the SWATCUP model and the SUFI2 algorithm. Standardized Precipitation Index (SPI), Reconnaissance Drought Index (RDI), and Standardized Runoff Index (SRI) were employed to assess drought effects on groundwater recharge. Trend analysis of groundwater recharge was calculated using the non-parametric Mann-Kendall test and the Sen slope estimator method. Results and Discussion SWAT model results, using the Nash-Sutcliffe Efficiency (NSE) coefficient for calibration and validation periods, indicated the relatively good performance of the SWAT model in simulating groundwater. Findings revealed no specific trend in groundwater recharge at the monthly scale. However, during winter, spring, and summer seasons, a decreasing trend in groundwater recharge was observed. Decreased precipitation and runoff along with increased temperature and evapotranspiration led to increased drought and groundwater depletion. Annual-scale groundwater recharge exhibited an increasing trend during wet periods and a decreasing trend during drought periods. Mild drought periods showed decreasing trends in precipitation, runoff, temperature, and evapotranspiration, with minimal impact on groundwater depletion. Conclusion Temporal pattern analysis of aquifers demonstrated that climatic variations are closely related to each other and to the phenomenon of drought, particularly in dry and semi-arid regions. The temporal pattern of groundwater recharge is influenced by various changes in watershed variables, and the extent of these changes depends on the correlation between variables. Drought trend analysis on aquifers showed an increasing trend during wet periods and a decreasing trend during drought periods, suggesting that optimal water resource management and planning can be utilized to improve aquifer recharge during wet periods and mitigate the effects of drought on aquifer recharge | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Drought Index, Groundwater, Mann-Kendall test, SWAT model | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 166 |
||