2گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران
3گروه مهندسی ژنتیک و بهنژادی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر
چکیده
کنه تارتن خرما، Oligonychus afrasiaticus (McGregor) یکی از مهمترین آفات خرما در ایران میباشد. در حال حاضر استفاده از کنهکشهای شیمیایی اصلیترین روش کنترل این آفت بوده و سالیانه حجم زیادی از انواع مختلف این سموم شیمیایی علیه کنه تارتن خرما به کار برده میشود. با توجه به مخاطرات زیست محیطی آفتکشهای شیمیایی و لزوم به کارگیری روشهای کم خطرتر برای مدیریت این آفت، در این پژوهش اثر کنهکشی ترکیبات گیاهی دایابون، پالیزین، تنداکسیر، عصاره اتانولی سیر، روغن آزادیراختین، روغن منداب و روغن ترب وحشی مورد بررسی قرار گرفت و با ترکیب شیمیایی آبامکتین، به عنوان یکی از پرمصرفترین آفتکشها علیه کنه تارتن خرما در استان بوشهر، مقایسه شدند. همچنین به منظور سنجش اثر سینرژیستی روغنهای گیاهی، میزان کشندگی ترکیب LC20 هر کدام از این سه روغن با LC50 سایر ترکیبات روی این آفت مورد آزمون قرار گرفت. نتایج آزمایش زیستسنجی نشان داد که از بین ترکیبات گیاهی، تنداکسیر و عصاره اتانولی سیر با دز کشنده 50% (LC50) 63/1031 و 74/26955 میکرولیتر بر لیتر به ترتیب دارای بیشترین و کمترین میزان کنهکشی بودند. همچنین نتایج سنجش اثر اختلاط روغنهای گیاهی با سایر ترکیبات نشان داد که ترکیب روغنهای آزادیراختین و منداب با تمامی ترکیبات منجر به اثر سینرژیستی آنها در کشندگی علیه کنه تارتن خرما میشود. نتایج این پژوهش نشان میدهد که برخی از ترکیبات گیاهی و روغنها از پتانسیل بالایی برای استفاده در برنامه مدیریت تلفیقی این آفت برخوردار هستند و پس از انجام آزمایشهای تکمیلی در شرایط باغی، میتوانند به عنوان جایگزین امید بخش کنهکشهای شیمیایی مطرح شوند.
Acaricidal Effect of Several Plant-Based Pesticides and Oils on the Date Palm Spider Mite, Oligonychus afrasiaticuc (Acari: Tetranychidae)
نویسندگان [English]
Mohammad Ali Mirhosseini1؛ Fariba Sohrabi2؛ Mohammad Amin Kohanmoo3
1Department of Plant Protection, College of Agriculture and Natural Resource, Persian Gulf University, Bushehr, Iran
2Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, and Natural Resources, Persian Gulf University
3Department of Plant Breeding, Faculty of Agriculture and Natural Resources, Persian Gulf University, Bushehr, Iran
چکیده [English]
The date palm spider mite, Oligonychus afrasiaticus (McGregor), is one of the most important pests of date palms in Iran. Currently, the application of chemical acaricides is the primary method to control this pest, and annually, a large amount of various types of these chemical pesticides is used against the date palm spider mite. Considering the environmental risks associated with chemical pesticides and the need for safer pest management approaches, this research investigated the acaricidal effects of plant-based compounds including Dayabon, Palizin, Tondexir, garlic ethanolic extract, Azadirachta indica oil, Eruca sativa oil and Raphanus raphanistrum oil; these were compared with abamectin, one of the most commonly used chemical acaricide against date palm spider mite in Bushehr province. Additionally, to assess the synergistic effect of plant oils, the combination of LC20 of these oils with the LC50 of other compounds was tested on the pest. The bioassay experiment showed that among the plant-based compounds, Tondexir and garlic ethanolic extract exhibited the highest and lowest acaricidal activity, with LC50 values of 1031.63 and 26955.74 µL/L, respectively. Furthermore, assessing the combination effect of plant oils with other compounds demonstrated that the combination of Azadirachta indica oil and Eruca sativa oil with all compounds resulted in synergistic effects on the mortality of date palm spider mites. The results of this study reveal that some plant-based compounds and oils have high potential to be used in integrated management programs for this pest; following additional experiments under field conditions, they may serve as promising alternatives to chemical acaricides.