| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 2,873 |
| تعداد مقالات | 32,555 |
| تعداد مشاهده مقاله | 42,416,383 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 19,192,330 |
ارزیابی تأثیر عملیات پیتینگ بر بهبود شرایط خاک و تنوع پوشش گیاهی | ||
| مهندسی و مدیریت آبخیز | ||
| مقاله 4، دوره 16، شماره 4، دی 1403، صفحه 523-536 اصل مقاله (832.25 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijwmse.2024.365877.2066 | ||
| نویسندگان | ||
| بنفشه یثربی* 1؛ مهری دیناروند2 | ||
| 1استادیار، بخش تحقیقات جنگل‌ها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران | ||
| 2دانشیار، بخش تحقیقات جنگل‌ها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران | ||
| چکیده | ||
| مقدمه بخش چالش برانگیز احیای اراضی تخریب یافته در مناطق خشک تأمین رطوبت مورد نیاز برای افزایش تولید زی‌توده است. تأمین آب مورد نیاز می‌‌بایست بدون ایجاد فشار بیشتر بر منابع محدود آبی و بدون ایجاد تعارضات اجتماعی در منطقه صورت بگیرد. استفاده از رواناب حاصل از بارش و ایجاد بستر مناسب برای ذخیره آب روشی کارآمد در احیا و اصلاح مراتع به‌ویژه در مناطق بیابانی و خشک است. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی تأثیر عملیات پیتینگ در احیاء پوشش گیاهی بومی در اراضی تخریب یافته و کانون‌های گرد و غبار جنوبی استان خوزستان واقع در شهرستان بندر ماهشهر است. مواد و روش‌‌ها به‌منظور بررسی تغییرات پوشش گیاهی از روش ترانسکت-کوادرات استفاده شد. ابتدا به‌صورت تصادفی در وسط عرصه اجرای طرح دو ترانسکت در خلاف جهت یکدیگر و عمود به ردیف‌‌های پیتینگ و روی هر ترانسکت 15 پلات در نظر گرفته شد. در مجموع میزان تاج پوشش و گونه‌‌های گیاهی مستقر در پیتینگ‌‌ها در 30 پلات و 30 پلات هم در بین ردیف‌‌های پیتینگ به‌عنوان منطقه شاهد اندازهگیری شد. به‌منظور مقایسه پوشش گیاهی مستقر در پیتینگ‌‌ها و مناطق شاهد علاوه‌بر میزان تاج پوشش و تراکم گونه‌‌ها شاخص‌‌های غیرپارامتریک غنا و تنوع پوشش گیاهی با استفاده از نرم‌افزار Past محاسبه شدند. برای بررسی تأثیر احداث پیتینگ‌‌ها بر خاک منطقه در مجموع 60 نمونه خاک از مناطق اجرای پیتینگ و شاهد در سه عمق 30-0، 60 -30 و 60 تا 90 سانتی‌متر نمونه‌‌برداری و از نمونه‌‌ها کربن آلی، شوری و رطوبت در آزمایشگاه اندازهگیری شد. به‌منظور بررسی وجود تفاوت معنیدار بین پوشش گیاهی و ویژگی‌های نمونه‌‌های خاک موجود در عرصه‌های پیتینگ و شاهد پس از تایید نرمال بوده داده‌‌ها، از آزمون t جفت‌نشده استفاده شد. نتایج و بحث نتایج نشان داد که در اراضی پیتینگ تراکم گونه‌‌ای 81 درصد، تاج پوشش 14 برابر، شاخص تنوع شانون 82 و سیمپسون 67 درصد نسبت به اراضی شاهد رشد داشته است. همچنین، از میزان غالبیت پوشش گیاهی در اراضی پیتینگ حدود 60 درصد کاسته شده است و شاخص غیریکنواختی در پیتینگ 80 درصد رشد داشت. از نظر مقایسه وضعیت خاک در عرصه پیتینگ کاهش شوری در سه عمق مورد بررسی و همچنین تفاوت معنیدار در افزایش رطوبت عمق 60 تا 90 سانتی‌متر و افزایش 40 درصدی کربن آلی در عمق 0 تا 30 سانتی‌متر مشاهده شد. نتیجه‌‌گیری اجرای پیتینگ با ذخیره رطوبت به‌صورت موفقیت‌آمیزی توانسته است پوشش گیاهی بومی را احیا کند و وضعیت خاک را بهبود بخشد؛ به‌‌طوری‌که می‌‌توانند به‌عنوان حلقه اتصال اجزای مختلف در اکوسیستم عمل کنند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تاج پوشش؛ تنوع؛ سیمپسون؛ شانون؛ غالبیت؛ غنا | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Evaluating the effect of pitting operations on improving soil conditions and vegetation diversity | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Banafshe Yasrebi1؛ Mehri Dinarvand2 | ||
| 1Assistant Professor, Natural Resources Research Department, Khuzestan Agricultural and Natural Resources,Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Ahvaz, Iran | ||
| 2Associate Professor, Natural Resources Research Department, Khuzestan Agricultural and Natural Resources,Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Ahvaz, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Introduction One of the key challenges in rehabilitating degraded lands in arid areas is ensuring adequate moisture to enhance biomass production. This water supply must be achieved without further straining the already limited water resources or causing social conflicts in the region. Utilizing runoff from rainfall and creating water storage systems is an effective method for restoring and improving pastures, particularly in desert and dry regions. This study aims to evaluate the impact of pitting on the restoration of native vegetation in degraded lands and dust emission hotspots in southern Khuzestan province, specifically in Bandar Mahshahr city. Materials and methods The transect-quadrat method was employed to investigate changes in vegetation cover. Two transects were randomly established in opposite directions and perpendicular to the rows of pitting within the study area. Each transect included 15 plots, resulting in a total of 30 plots in pitting areas and 30 plots in the control area (between the pitting rows). Canopy cover and plant species were measured in all plots. Additionally, vegetation richness and diversity indices were calculated using PAST software. To examine the impact of pitting on soil properties, 60 soil samples were collected from pitting and control areas at three depths: 0–30 cm, 30–60 cm, and 60–90 cm. Laboratory analyses were conducted to measure organic carbon, salinity, and moisture. An unpaired t-test, following a normality test, was used to assess significant differences in vegetation cover and soil characteristics between pitting and control areas. Results and discussion The results revealed that species density in pitting areas increased by 81%, canopy cover by 14 times, the Shannon diversity index by 82%, and the Simpson diversity index by 67%, compared to control areas. Conversely, the dominance index decreased by approximately 60%. In terms of soil conditions, salinity decreased across all three depths, while moisture significantly increased at a depth of 60–90 cm. Furthermore, organic carbon content increased by 40% at a depth of 0–30 cm. Conclusions The implementation of pitting has successfully restored native vegetation and improved soil conditions by enhancing moisture storage. Field observations indicate that pitting not only facilitates desert restoration by reintroducing and establishing valuable native species but also enhances soil quality. This approach demonstrates the potential of pitting to act as a critical link between various ecosystem components, promoting ecological balance and sustainability. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Diversity, Iran, Khouzestan, Pitting, Richness, Shannon, Simpson | ||
| مراجع | ||
|
Abbasi, H.R., Opp, C., Groll, M., Gohardoust, A., Rouhipour, H., 2021. Wind regime and aeolian sand transport in Khuzestan Sand Sea .J. Aeolian .Res. 53, 100746 (in Persian). Al Senafi, F., Anis, A., 2015. Shamals and climate vari ability in the Northern Arabian/Persian Gulf from 1973 to 2012. Int. J. Clim.logy. 35(15), 4509-28. Al-Taisan, W., 2022. Floristic diversity and vegetation of the az Zakhnuniyah Island, Arabian Gulf, Saudi Arabia. Heliyon 8(7), e09996. Amiraslani, F., Dragovich, D., 2011. Combating desertification in Iran over the last 50 years: An overview of changing approaches. J. Environ. Manage. 92(1), 1-13 (in Persian). Beisel, J-N., Usseglio-Polatera, P., Bachmann, V., Moreteau, J.C., 2003. A comparative analysis of evenness index sensitivity. J. Int. Rev. Hydrobiol. 88, 3-15. Bocio, I., Navarro, F., Ripoll, M., Jiménez Morales, M., Simón, E., 2004. Holm oak (Quercus rotundifolia Lam.) and Aleppo pine (Pinus halepensis Mill.) response to different soil preparation techniques applied to forestation in abandoned farnland. Annals Forest Sci. 61, 171-8. Dar, B.A., Assaeed, A.M., Al-Rowaily, S.L., Al-Doss, A.A., Abd-ElGawad, A.M., 2022. Vegetation composition of the halophytic grass aeluropus lagopoides communities within coastal and inland sabkhas of Saudi Arabia. Plants (Basel, Switzerland). 11(5). Dinarvand ,M., Jamzad, Z., 2020. Plant diversity of khuzistan and dust sources in southwest of Iran with a checklist of vascular plants. Phytotaxa.434, 219-54 (in Persian). Ejtehadi, H., Sepehri, A., Akkafi, H., 2008. Bio diversity analysis. Astan e Ghods Razavi pub. 350 (in Persian). Gammoh, I.A., 2013. An improved wide furrow micro-catchment for large-scale implementation of water-harvesting systems in arid areas. J. Arid Enviro. 88, 50-60. Gholizadeh, H., Zoghipour, M.H., Torshizi, M., Nazari, M.R., Moradkhani, N., 2021. Gone with the wind: Impact of soil-dust storms on farm income. J. Ecol. Econ. 188,107133 (in Persian). Habibzadeh, A., Godarzy, M., Mehrvarz, K., Javanshir, A., 2007. The effect of pitting, ripping and contour furrow on the moisture storage and increase in plant cover. J. Iran. Nat. Res. 60(2) (in Persian). Haddad, M., Strohmeier, S.M., Nouwakpo, K., Rimawi, O., Weltz, M., Sterk, G., 2022. Rangeland restoration in Jordan: Restoring vegetation cover by water harvesting measures. J. Int. Soil Water Conserv. Res. 10(4), 610-22. Jafarian, Z., Mirjalili, A., 2017. The effect of contour furrow and pitting on increase of vegetation cover in rangelands, case study: Bolbol Region in Yazd Province. J. Ecohydro. 4(2), 369-77 (in Persian). Jahantigh, M., Pessarakli, M., 2009. Utilization of contour furrow and pitting techniques on desert rangelands: Evaluation of runoff, sediment, soil water content and vegetation cover. J. Food, Agri. Enviro. 7-12. Keesstra, S., Nunes, J., Novara, A., Finger, D., Avelar, D., Kalantari, Z., 2018. The superior effect of nature based solutions in land management for enhancing ecosystem services. Khodagholi, M., Esmaeily Sharif, M., Feyzi, M., Shahmorady, A.A., Jaberolansar, Z., 2009. Investigation of effect of cultivation methods on germination of Astragalus caragana, case study in watershed research station of Zayanderood Basin. J. Watershed Manage. Res. 86, 8-14 (in Persian). Krebs, C.J., 2009. Ecology: the experimental analysis of distribution and abundance. 6th ed. ed. San Francisco Benjamin Cummings. Luo, C., Guo, X., Feng, C., Xiao, C., 2023. Soil seed bank responses to anthropogenic disturbances and its vegetation restoration potential in the arid mining area. J. Ecol. Indicators.154, 110549. Moshtaghyan, M.B., Keshtkar, H.R., Esmaeili Sharif, M., Razavi, S.M., 2009. Planting methods effect on Astragalus cyclophyllon establishment. Iran. J. Range Desert Res. 16(1), 84-79 (in Persian). Peet, R., 2003. The measurement of species diversity. Annual Review Ecol. Systema. 5, 285-307. Pielou, E.C., 1966. The measurement of diversity in different types of biological collections. J. Theor. Biol. 13, 131-44. Raunkiaer, C., 1937. Plant life forms. Oxford, UK: Clarendon Press. Singh, G., Mishra, D., Singh, K., Parmar, R., 2013. Effects of rainwater harvesting on plant growth, soil water dynamics and herbaceous biomass during rehabilitation of degraded hills in Rajasthan. J. India. Forest Ecology Manage. 310, 612-22. Smith, B., Wilson, J.B., 1996. A Consumer's Guide to Evenness Indices. Oikos. 76(1), 70-82. Stavi, I., Siad, S.M., Kyriazopoulos, A.P., Halbac-Cotoara-Zamfir, R., 2020. Water runoff harvesting systems for restoration of degraded rangelands: a review of challenges and opportunities. J. Environ. Manag. 255, 109823. Tadros, M.J, Al-Mefleh, N.K., Othman, Y.A., Al-Assaf, A., 2021. Water harvesting techniques for improving soil water content, and morpho-physiology of pistachio trees under rainfed conditions. J.Agri. Water Manage. 243, 106464. W.S.R.I., 2008. Guidelines for laboratory analysis of soil and water samples (No.467). In: Ministry J-e-A, editor. Iran: Iran Vice Presidency for Planning and Supervision, 278 (in Persian). Yuan, C., Wu, F., Wu, Q., Fornara, D.A., Heděnec, P., Peng, Y., 2023. Vegetation restoration effects on soil carbon and nutrient concentrations and enzymatic activities in post-mining lands are mediated by mine type, climate, and former soil properties. J. Sci. Total Environ. 879, 163059. Zhou, W., Li, C., Wang, S., Ren, Z., Stringer, L.C., 2023. Effects of vegetation restoration on soil properties and vegetation attributes in the arid and semi-arid regions of China. J. Environ. Manag. 343, 118186. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 145 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 36 |
||