رضائی فر, مریم, خلیلیان, صادق, نجفی علمدارلو, حامد, وکیل پور, محمدحسن. (1403). فقر چند بعدی در برنامه ششم توسعه به تفکیک مناطق شهری و روستایی ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, (), -. doi: 10.30490/aead.2024.365145.1585
مریم رضائی فر; صادق خلیلیان; حامد نجفی علمدارلو; محمدحسن وکیل پور. "فقر چند بعدی در برنامه ششم توسعه به تفکیک مناطق شهری و روستایی ایران". سامانه مدیریت نشریات علمی, , , 1403, -. doi: 10.30490/aead.2024.365145.1585
رضائی فر, مریم, خلیلیان, صادق, نجفی علمدارلو, حامد, وکیل پور, محمدحسن. (1403). 'فقر چند بعدی در برنامه ششم توسعه به تفکیک مناطق شهری و روستایی ایران', سامانه مدیریت نشریات علمی, (), pp. -. doi: 10.30490/aead.2024.365145.1585
رضائی فر, مریم, خلیلیان, صادق, نجفی علمدارلو, حامد, وکیل پور, محمدحسن. فقر چند بعدی در برنامه ششم توسعه به تفکیک مناطق شهری و روستایی ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1403; (): -. doi: 10.30490/aead.2024.365145.1585
فقر چند بعدی در برنامه ششم توسعه به تفکیک مناطق شهری و روستایی ایران
1دکتری گروه اقتصادکشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
2استاد گروه اقتصاد کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
3دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
4استادیار گروه اقتصادکشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
چکیده
فقر همچنان یکی از بزرگترین چالشهایی است که بسیاری از اقتصادها در سراسر جهان با آن مواجه هستند. امروزه، مطالعات مربوط به فقر تنها به فقر درآمدی محدود نمیشوند و به ابعاد دیگر از جمله سلامت و بهداشت، آموزش و استانداردهای زندگی وابسته است. شاخص فقر چندبعدی، یکی از شاخصهای مهم در راستای بررسی فقر است. لذا در این پژوهش شاخص فقر چندبعدی به روش آلکایر-فوستر در طی برنامه ششم توسعه (۱۴۰۰ـ ۱۳۹۶) و با استفاده از دادههای خام هزینه- درآمد خانوار مرکز آمار ایران محاسبه شد. بررسی عملکرد برنامه ششم توسعه نشان داد فقر چندبعدی در مناطق شهری و روستایی افزایش یافته است، به طوریکه در سال 1400، 9/57 درصد خانوارهای شهری و 8/43 درصد خانوارهای روستایی حداقل در 33/3 درصد از شاخصها، محرومیت چندبعدی دارند.براساس نتایج، نسبت سرشمار در تمامی سالهای مورد بررسی در مناطق شهری بیشتر از مناطق روستایی است اما شدت فقر در مناطق روستایی بیشتر از مناطق شهری است.همچنین نتایج نشان داد برنامه ششم توسعه، در زیرشاخصهای مختلف سبب کاهش محرومیت شده است اما در برخی از زیرشاخصها از جمله برخورداری از تغذیه مناسب و پوشش بیمه درمانی نتایج مطلوب حاصل نشده است.بنابراین پیشنهاد میشود برای کاهش فقر چندبعدی، تدوین برنامه سیاستی در ابعاد مختلف فقر شامل، طرح سبد غذایی حاوی کالری و پروتئین مورد نیاز بدن برای خانوارهای آسیبپذیر، ایجاد تمهیدات لازم برای بیمه درمانی خانوارها، ایجاد انگیزشهای مناسب برای ترغیب خانوارها به ادامه تحصیل افراد در مقاطع بالاتر و ایجاد تسهیلات لازم برای برخورداری بیشتر خانوارها از استاندارهای زندگی مد نظر قرار گیرد.
عنوان مقاله [English]
Multidimensional poverty in the 6th development plan by separating urban and rural areas of Iran
نویسندگان [English]
Maryam Rezaeifar1؛ sadegh khalilian2؛ hamed najafi alamdarlo3؛ mohammad hasan vakilpoor4
1Ph.D. Department of Agricultural Economics, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
2Professor, Department of Agricultural Economics, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
3Associate Professor, Department of Agricultural Economics, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
4Assistant Professor, Department of Agricultural Economics, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
چکیده [English]
Poverty continues to be one of the biggest challenges facing many economies around the world. Studies related to poverty in recent years are not limited to income poverty and depend on other dimensions such as health, education and living standards. Multidimensional poverty index is one of the most important indicators in poverty investigation. In this research, the multidimensional poverty index was calculated by the method of Alkire and Foster during the sixth development plan (2017-2021) and using the raw data of household income and expenditure of the Statistics Center of Iran. The review of the performance of the sixth development program showed that during the years under review, multidimensional poverty in urban and rural areas have increased. So that in 2021, 9.57% of urban households and 8.43% of rural households have multidimensional deprivation in at least 33.3% of indicators. Based on the results, the Headcount ratio is higher in urban areas than in rural areas in all the studied years, but the intensity of poverty is higher in rural areas than in urban areas. Also, the results showed that the sixth development program has reduced deprivation in various sub-indices, but in some sub-indices such as suitable nutrition and health insurance, the desired results have not been achieved. Therefore, to reduce multidimensional poverty, it is suggested to develop a policy program in different dimensions of poverty including, a food basket plan containing the calories and protein required by the body, making necessary arrangements for Health insurance for households, creating suitable incentives to encourage households to continue their education at higher levels and creating the necessary facilities for more households to enjoy the standards of life should be considered.