| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,034 |
| تعداد مقالات | 33,949 |
| تعداد مشاهده مقاله | 45,418,229 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 69,072,147 |
اتنوفارماکولوژی گیاهان دارویی منطقه چمستان، استان مازندران | ||
| تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران | ||
| مقاله 3، دوره 40، شماره 2 - شماره پیاپی 120، تیر 1403، صفحه 225-240 اصل مقاله (1.27 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijmapr.2023.362913.3345 | ||
| نویسندگان | ||
| رضا عرفانزاده* 1؛ سید حمزه حسینی2؛ نرجس یوسفی3 | ||
| 1دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 2دانشگاه جیرفت | ||
| 3دانشجوی کارشناسی ارشد گیاهان دارویی و صنعتی، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده منابع طبیعی | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: منطقه چمستان در غرب استان مازندران از لحاظ اکولوژیکی و فرهنگی از تنوع ویژه‌ای برخوردار است. در همین راستا، این مطالعه با هدف بررسی و ثبت دانش اتنوفارماکولوژی گیاهان دارویی منطقه چمستان در استان مازندران انجام شد. در این منطقه تاکنون گزارش اتنوبوتانی ثبت نشده است و شناسایی و معرفی گیاهان دارویی می‌تواند به بهبود شرایط بهداشتی و درمانی این منطقه کمک کند. مواد و روش‌ها: اطلاعات اتنوفارماکولوژیکی گیاهان دارویی این منطقه با استفاده از پرسش‌نامه نیمهساختاریافته، در بهار 1402 جمع‌آوری شد. شهر چمستان در حاشیه جنگل‌های طبیعی شمالی قرار دارد. پس از تقسیم‌بندی شهر به دو بخش شهری و روستایی و با استفاده از اطلاعات راهنمایان محلی، نمونه‌هایی از منطقه انتخاب شد و اطلاعات با استفاده از مصاحبه‌های نیمهساختاریافته، بحث‌های گروهی و پیاده‌روی میدانی جمع‌آوری گردید. در کل 24 نفر (13 مرد و 11 زن) در این مطالعه شرکت کردند که از این 24 نفر، 20 نفر به‌طور تصادفی انتخاب شدند و 4 نفر از مطلعان کلیدی به‌صورت هدفمند انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها، از پرسش‌نامه نیمهساختاریافته، بحث‌های گروهی و پیاده‌روی میدانی استفاده شد. مشخصات جمعیتی افراد شامل سطح تحصیلات، جنسیت، گروه سنی ثبت شده و در نظر گرفته شد. هدف اصلی از این مطالعه، دستیابی به دانش بومی و کاربردهای سنتی برای شناسایی نمونه‌های دارویی است. برای این منظور، اطلاعات از افراد بومی منطقه، عطارها و افراد آگاه در زمینه طب سنتی و گیاهان دارویی جمع‌آوری و مصاحبه‌های لازم انجام شد. برای بررسی کمّی اطلاعات اتنوبوتانیکی دانش بومی گیاهان دارویی، با استفاده از نرم‌افزار (MS Excel 2021) طبقه‌بندی شده از الگوهای آماری توصیفی شامل فراوانی نسبی نقل قول‌ها، ارزش استفاده و شاخص اجماع مطلعان استفاده گردید. نتایج: در این مطالعه گیاهان دارویی جمع‌آوری شده متعلق به 21 خانواده بود که سهم خانواده‌های Lamiaceae، Rosaceae، Apiaceae، Amaryllidaceae و Brassicaceae با 6/28، 19، 19، 3/14 و 5/9 درصد بیشتر است. بیشترین فراوانی نسبی نقل‌قول به‌ترتیب مربوط به آویشن، گل‌گاوزبان، گزنه و تِرِم است. در طبقه‌بندی بین‌المللی مراقبت‌های اولیه، بیشترین توافق اطلاعات مربوط به سه گروه بیماری‌های گوارشی، عصبی و کلیه بود. همچنین بیشترین قسمت دارویی مورد استفاده گیاهان در این منطقه اندام هوایی (برگ و گل) با 30 و 13 درصد و کمترین قسمت دارویی مورد استفاده پوست و ریشه گیاهان با 3% بوده است. براساس یافته‌های این مطالعه، بیشترین فراوانی نسبی نقل‌قول (RFC) به‌ترتیب مربوط به آویشن، گل گاوزبان، گزنه و تِرِم بود. توافق بیشترین میزان اطلاعات در مورد بیماری‌های گوارشی، عصبی و کلیه با مقادیر IFC (0.6، 0.5 و 0.3) بین اطلاع‌رسانان مشاهده شد. بیشترین گزارش مصرف از گونه‌های آویشن (Thymus serpyllum)، گل گاوزبان (Echium amoenum)، گزنه (Urtica dioica) و پونه کوهی (Mentha mozaffariani) است. گیاهان خانواده Lamiaceae معمولاً اثرهای مثبتی روی مشکلات گوارشی دارند. علاوه‌بر مصرف دارویی، مردم شهر چمستان از گیاهان زیادی به‌عنوان سبزی به‌صورت خام و یا ترکیب با پلو استفاده می‌کنند که تمامی گیاهان مانند اوجی (Mentha pulegium)، الیما (Allium ampeloprasum)، برف لیم (Ficaria fascicularis)، والک (Allium ursinum)، اسا (Rumex elbursensis) و آشکنی (Amaranthus retroflexus) از نظر مواد مؤثره هم بسیار غنی هستند. نتیجه‌گیری: در این منطقه، به‌دلیل تنوع و غنای بالای گیاهان دارویی و ارتباط نزدیک مردمان بومی با طبیعت، استفاده گسترده از گیاهان درمانی و تأمین نیازهای زندگی مورد انتظار بود. اما انتقال دانش بین نسل‌ها به‌طور کامل انجام نشده، احتمالاً به‌دلیل تغییرات در سبک زندگی مردم و شهرنشینی است. با توجه به فلور غنی و دانش بومی محلی، توصیه می‌شود که اقدامات حمایتی برای شناسایی، حفظ و افزایش تعداد گونه‌های دارویی ارزشمند انجام شود. جمع‌آوری و ثبت دانش این منطقه، به‌ویژه از افراد مسن، بسیار ضروری به‌نظر می‌رسد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اتنوبوتانی؛ شاخص جامع مطلعان؛ گیاهان دارویی؛ چمستان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Ethnopharmacology of medicinal plants in Chamestan region, Mazandaran Province | ||
| نویسندگان [English] | ||
| R. Erfanzadeh1؛ S. H. Hosseini2؛ N. Yusefi3 | ||
| 1Imam Khomeini Street | ||
| 2. | ||
| 3Master's student in Medicinal and Industrial Plants, Tarbiat Modares University, Faculty of Natural Resources | ||
| چکیده [English] | ||
| Background and objectives: The Chamestan region, located in Mazandaran province, boasts unique ecological and cultural diversity. In this context, the present study aimed to investigate and document the ethnopharmacological knowledge of medicinal plants in the Chamestan area. No previous ethnobotanical reports have been recorded in this region, making the identification and introduction of medicinal plants crucial for improving healthcare and treatment conditions in the area. This research can contribute significantly to the local community's well-being and medical practices. Methodology: Ethnopharmacological information about medicinal plants in this region was collected using a semi-structured questionnaire in 1402 (solar Hijri calendar). Chamestan is situated on the outskirts of the northern natural forests. The city was divided into urban and rural sections, and samples were selected from the area with local guides. Data were gathered through semi-structured interviews, group discussions, and field walks. A total of 24 participants (13 men and 11 women) took part in the study, with 20 randomly selected and 4 purposively chosen as key informants. Demographic characteristics such as education level, gender, and age group were recorded. This research aimed to access indigenous knowledge and traditional applications for identifying medicinal plant specimens. To achieve this, information was gathered from local inhabitants, herbalists, and individuals knowledgeable about traditional medicine and medicinal plants through interviews. For quantitatively analyzing ethnobotanical data of medicinal plants, a software tool (MS Excel 2021) was used to classify and employ descriptive statistical patterns, including relative frequency of quotations, usage value, and informant consensus factor. This study aimed to enrich the understanding of native knowledge and traditional uses of medicinal plants. By documenting this knowledge, the research aimed to contribute to the identification and potential applications of medicinal plant resources. This could significantly benefit the Chamestan community's healthcare and well-being. Results: In this study, medicinal plants collected belonged to 21 families, with the families Lamiaceae, Rosaceae, Apiaceae, Amaryllidaceae, and Brassicaceae being the most abundant with 28.6%, 19.19%, 19.19%, 14.3%, and 9.5% respectively. The most relative frequency of quotation (RFC) was observed for Thyme, Borage, Nettle, and Tarragon, in descending order. Regarding the International Classification of Primary Care (ICPC), the largest level of agreement among informants about gastrointestinal, neurological, and renal diseases. The aerial parts (leaves and flowers) were the most commonly used plant parts, constituting 30% and 13% of the remedies, respectively, while the least used parts were the roots and skin, accounting for 3%. According to the findings, the plants with the highest RFC were Thymus serpyllum and Urtica dioica. The highest consensus of knowledge was found among informants regarding gastrointestinal, neurological, and renal conditions, with IFC values of 0.6, 0.5, and 0.3 respectively. The most consumed species were Thymus serpyllum, Echium amoenum, Urtica dioica, and Mentha mozaffariani. The Lamiaceae family, represented by Thymus serpyllum and Mentha mozaffariani, exhibited positive effects on gastrointestinal issues. In addition to medicinal uses, the Chamestan people consume numerous plants as raw vegetables or in combination with rice, making their diet rich in valuable constituents. Other plants used include Mentha pulegium, Allium ampeloprasum, Ficaria fascicularis, Allium ursinum, Rumex elbursensis, and Amaranthus retroflexus. Conclusion: Due to the rich diversity of medicinal plants and the close relationship of indigenous people with nature, extensive use of herbal remedies and meeting life's needs was expected in this region. However, the complete transfer of knowledge between generations has not occurred, possibly due to changes in people's lifestyles and urbanization. Considering the abundant flora and local indigenous knowledge, supportive measures are recommended for identifying, preserving, and increasing the number of valuable medicinal plant species. Collecting and documenting this region's knowledge, especially from elderly individuals, is crucial. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Ethnobotany, IFC, medicinal plants, Chamestan region | ||
| مراجع | ||
|
- Arrar, L., 2021. Antioxidant, anti-inflammatory and anti-arthritic activities of methanol extract of Tamus communis L. roots. Tropical Journal of Pharmaceutical Research, 18(7): 1499-1506. - Anaya-Mancipe, J.M., Queiroz, V.M., dos Santos, R.F., Castro, R.N., Cardoso, V.S., Vermelho, A.B., Dias, M.L. and Thiré, R.M.S.M., 2023. Electrospun Nanofibers Loaded with Plantago major L. Extract for Potential Use in Cutaneous Wound Healing. Pharmaceutics, 15(4): 1047. - Arvin, P. and Firuzeh, R., 2022. Ethnobotany of medicinal plants in Razo-Jargalan district in North Khorasan province. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 37(6): 873-907. - Bustanussalam, b., Hapsari, Y., Rachman, F., Septiana, E. and Simanjuntak, P., 2023. Identification of Antioxidant Active Compounds from Watercress (Nasturtium officinale R.Br). Advances in Health Sciences Research Proceedings of the 1st International Conference for Health Research, BRIN (ICHR 2022), 374-384. - Dif Rakhsh, M., Barani, H. and Pourrezaee, J., 2014. Ethnography of non-forage plants of Deli Koma region (a mountain valley in Central Zagros). social Sciences, 67: 153-205. - Garnett, S.T., Burgess, N.D., Fa, J.E., Fernández-Llamazares, Á., Molnár, Z., Robinson, C.J., Watson, J.E.M., Zander, K.K., Austin, B., Brondizio, E.S., Collier, N.F., Duncan, T., Ellis, E., Geyle, H., Jackson, M.V., Jonas, H., Malmer, P., McGowan, B., Sivongxay, A. and Leiper, I., 2018. A spatial overview of the global importance of Indigenous lands for conservation. Nature Sustainability, 1(7): 369-374. - Gholipour, A., Ghorbani Nohooji, M., Rasuli, N. and Habibi, M., 2014. An Ethnobotanical Study on the Medicinal Plants of Zarm-rood Rural District of Neka (Mazandaran Province). Journal of Medicinal Plants, 13(52): 101-121. - Haerinasab, M. and Abbasi, S., 2019. Ethnobotanical study of medicinal plants and introduction to some poisonous plant species of Ardestan (Isfahan Province) [Research]. Journal of Medicinal Plants, 18(70): 122-143. - Heinrich, M., Ankli, A., Frei, B., Weimann, C. and Sticher, O., 1998. Medicinal plants in Mexico: healers' consensus and cultural importance. Social science & medicine, 47(11): 1859-1871. - Hosseini, S.H., Bibak, H., Ghara, A.R., Sahebkar, A. and Shakeri, A., 2021. Ethnobotany of the medicinal plants used by the ethnic communities of Kerman province, Southeast Iran. Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine, 17(1): 31. - Josabad Alonso-Castro, J., Jose Maldonado-Miranda, A., Zárate-Martínez, J., Jacobo-Salcedo, A.M.d.R., Fernández-Galicia, C., Alejandro Figueroa-Zuñiga, L., Abel Rios-Reyes, N., Angel de León-Rubio, M., Andrés Medellín-Castillo, N., Reyes-Munguía, A., Mendez-Martínez, R. S. and Carranza-Álvarez, C., 2012. Medicinal plants used in the Huasteca Potosina, México. Journal of ethnopharmacology, 143(1): 292-298. - Kawarty, A.M.A.M.A., BEHÇET, L. and ÇakilcIoĞlu, U., 2020. An ethnobotanical survey of medicinal plants in Ballakayati (Erbil, North Iraq). Turkish Journal of Botany, 44(3): 345-357. - Manandhar, N.P., 2002. Plants and People of Nepal. Timber Press, Portland, OR, 599p. - Matini, M., Bakhtiarnejad, S., Dastan, D., Maghsood, A.H. and Fallah, M., 2017. In-Vitro Efficacy of Plantago lanceolata L. Extracts on Trichomonas Vaginalis. Journal of Arak University of Medical Sciences, 20(6): 74-82. - Mbuni, Y.M., Wang, S., Mwangi, B N., Mbari, N. J., Musili, P.M., Walter, N.O., Hu, G., Zhou, Y. and Wang, Q., 2020. Medicinal Plants and Their Traditional Uses in Local Communities around Cherangani Hills, Western Kenya. Plants, 9(3): 331. - Mulalap, C.Y., Frere, T., Huffer, E., Hviding, E., Paul, K., Smith, A. and Vierros, M.K., 2020. Traditional knowledge and the BBNJ instrument. Marine Policy, 122: 104103. - Oktavia, D., Pratiwi, S.D., Munawaroh, S., Hikmat, A. and Hilwan, I., 2022. The potential of medicinal plants from heath forest: Local knowledge from Kelubi Village, Belitung Island, Indonesia. Biodiversitas Journal of Biological Diversity, 23(7): 3553-3560. - Omar, G.A. and Mohammed, L.Y., 2023. Physiochemical standardization and phytochemical screening of Urtica dioica L. leaves growing in Zakho, Kurdistan region, Iraq. Science Journal of University of Zakho, 11(3): 306-316. - Pei, S., Alan, H. and Wang, Y., 2020. Vital roles for ethnobotany in conservation and sustainable development. Plant diversity, 42(6): 399. - Phillips, O. and Gentry, A.H., 1993. The Useful Plants of Tambopata, Peru: II. Additional Hypothesis Testing in Quantitative Ethnobotany. Economic Botany, 47(1): 33-43. - Redouan, F., Yebouk, C., Crisafulli, A., Picone, R., Boutahar, A., Gargiulo, G. and Merzouki, A., 2023. Application of ethnobotanical indices for ethnopharmacology and ethnobotany of the family Lamiaceae used by population in National Talassemtane Park (North of Morocco). Ethnobotany Research and Applications, 25: 1-40. - Sarhadynejad, Z., Sharififar, F., Eslaminejad, T., Sarhadinejad, Z., Pourmirzaie, A. and Ansari Dogaheh, M., 2022. Ethnopharmacological Studies of Medicinal Plants Used by Ethnic Groups in Bardsir Region, Kerman Province. Traditional and Integrative Medicine, 6(4): 427-443. - Shahrajabian, M.H. and Sun, W., 2022. Asparagus (Asparagus officinalis L.) and pennyroyal (Mentha pulegium L.), impressive advantages with wondrous health-beneficial phytochemicals. Notulae Scientia Biologicae, 14: 1-15. - Silveira, D. and Boylan, F., 2023. Medicinal Plants: Advances in Phytochemistry and Ethnobotany. Plants, 12(8): 1682. - Srivastava, A., 2018. Significance of medicinal plants in human life. 1-24, In: Tewari, A. and Tiwari, S. (Eds.), Synthesis of Medicinal Agents from Plants. Elsevier, 357p. - Tardío, J. and Pardo-de-Santayana, M., 2008. Cultural Importance Indices: A Comparative Analysis Based on the Useful Wild Plants of Southern Cantabria (Northern Spain)1. Economic Botany, 62: 24-39. - Yousefi, N., Erfanzadeh, R. and Hosseini, S.H., 1401. Ethnobotanical study and the effects of medicinal plants in the city of Noor in the treatment of Corona. The first international conference on the biology of medicinal plants, Qom province, Iran, 28 February 2023. - Yousefnia Babaki, F., Khodadoost, M., Rezaeizadeh, H., Naser Moghadasi, A., Fahimi, S., Hosseini, H., Movahhed, M. and Gharagozli, K., 2023.Efficacy and safety of "Jollab Monzej" as a traditional persian compound medicine for the treatment of multiple sclerosis-related fatigue: A randomized placebo-controlled trial. Caspian J Intern Med, 14(2): 257-266. - Zamani-Garmsiri, F., Akmali, M., Gohari, A., Zal, F. and Seghatoleslam, A., 2023. Urtica dioica (Gazaneh) distillate restores glucose metabolism in diabetic rats. International Journal of Preventive Medicine, 14: 68. - Zhang, L., Zhuang, H., Zhang, Y., Wang, L., Zhang, Y., Geng, Y., Gou, Y., Pei, S. and Wang, Y., 2018. Plants for health: An ethnobotanical 25-year repeat survey of traditional medicine sold in a major marketplace in North-west Yunnan, China. Journal of ethnopharmacology, 224: 119-125. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 640 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 321 |
||