| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 2,845 |
| تعداد مقالات | 32,300 |
| تعداد مشاهده مقاله | 41,383,316 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 18,557,930 |
حیران، رقم جدید گندم نان برای شرایط تنش خشکی آخر فصل در اقلیم سرد | ||
| یافته‌های تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی | ||
| دوره 12، شماره 2، دی 1402، صفحه 237-253 اصل مقاله (597.66 K) | ||
| نوع مقاله: آزاد سازی رقم | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/rafhc.2024.357990.1304 | ||
| نویسندگان | ||
| اشکبوس امینی سفیداب* 1؛ امیر یزدان سپاس2؛ محمد رضایی3؛ مهرداد چای چی4؛ معرفت قاسمی5؛ مسعود عزت احمدی6؛ تقی بابایی7؛ غلامرضا امین زاده8؛ مسعود قدسی9؛ محمود ناظری6؛ احمد زارع فیض آبادی10؛ منوچهر خدارحمی1؛ مسعود کامل11؛ شهناز عاشوری12؛ علیرضا عیوضی13؛ کریم حسینی بای14؛ فرزاد افشاری2؛ نادر میرفخرایی15؛ صفرعلی صفوی16؛ کمال شهبازی5؛ محمدعلی دهقان17؛ عبدالکریم ذاکری18؛ شاپور ابراهیم نژاد19؛ علی ملیحی پور20؛ طه دادرضایی1؛ رحیم هوشیار21؛ محمود عطا حسینی22؛ نصرت اله طباطبایی23؛ شهریار جاسمی24 | ||
| 1دانشیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران. | ||
| 2استاد، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران. | ||
| 3دانشیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران. | ||
| 4استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان، ایران. | ||
| 5استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی اردبیل، ایران. | ||
| 6استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران. | ||
| 7مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران. | ||
| 8مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی اردبیل، ایران. | ||
| 9دانشیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران. | ||
| 10استاد، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران. | ||
| 11استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ساری، ایران. | ||
| 12مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران. | ||
| 13استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران. | ||
| 14محقق، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی قزوین، ایران. | ||
| 15مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذر بایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی تبریز، ایران. | ||
| 16دانشیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی اردبیل، ایران. | ||
| 17استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی گرگان، ایران. | ||
| 18استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی شیراز، ایران. | ||
| 19مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ساری، ایران. | ||
| 20دانشیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران. | ||
| 21مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات ، آموزش و ترویج کشاورزی، میاندواب، ایران. | ||
| 22محقق، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران. | ||
| 23محقق، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران. | ||
| 24استادیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران. | ||
| چکیده | ||
| با توجه به محدودیت منابع آب در کشور، ارقام گندم آبی در مناطق سرد و معتدل سرد با کم آبیاری و یا آبیاری محدود آخر فصل مواجه می شوند. در این مناطق اغلب کشاورزانی که گندم آبی کشت می کنند بدلیل نداشتن آب کافی در بهار نمی توانند بدفعات کافی آبیاری را اجرا کنند و لذا نتیجه مطلوب از کشت ارقام پر توقع به آبیاری بدست نمی آورند. رقم جدیدگندم حیران با شجرهLufer-1/Kinaci97 باکد(CD-92-6) در قالب خزانه بین اللملی از مرکز بین المللی تحقیقات ذرت وگندم(CIMMYT) در سال 1389 دریافت و در چهار ایستگاه تحقیقاتی سرد کشور (کرج، جلگه رخ، اردبیل و مشهد) مورد ارزیابی اولیه قرارگرفت و به دلیل مناسب بودن، انتخاب و در سال زراعی 91-1390 در آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی اقلیم سرد تحت شرایط آبیاری بهینه با میانگین عملکرد دانه 8417 کیلوگرم در هکتار در مقابل شاهدهای اروم، زارع و میهن (به ترتیب با میانگین عملکرد 7679، 6828 و 7772 کیلوگرم در هکتار) و تحت تنش خشکی آخر فصل با میانگین عملکرد دانه 4653 کیلوگرم در هکتار در مقابل میانگین عملکرد ارقام شاهد اروم، زارع و میهن (به ترتیب با میانگین عملکرد 4375، 3544 و4358 کیلوگرم در هکتار) در هر دو شرایط انتخاب شد. لاین مذکور در سال زراعی 92-1391 در آزمایش مقایسه عملکرد پیشرفته مناطق سرد کشور تحت شرایط آبیاری بهینه در پنج منطقه با میانگین عملکرد دانه 8340 در مقابل ارقام شاهد اروم، زارع و میهن (به ترتیب با میانگین عملکرد 7518، 7613 و 8205 کیلوگرم در هکتار) برای بررسی سازگاری انتخاب شد. در آزمایش سازگاری اقلیم سرد در چهار منطقه طی سال های 94-1392 تحت شرایط تنش خشکی انتهای فصل، لاین CD-92-6 با میانگین عملکرد 4470 کیلوگرم در هکتار و با اثر همزمان عملکرد و پایداری (14=YS) برتر از ارقام شاهد زارع و میهن (به ترتیب با میانگین عملکرد 3711 و 3743 کیلوگرم در هکتار و با YSهای به ترتیب 3 و3 –) ظاهر و به عنوان لاین گندم کاندیدای معرفی انتخاب گردید. در آزمایش های ترویجی در شرایط تنش خشکی انتهای فصل، لاین CD-92-6 دارای میانگین عملکرد دانه 5143 کیلوگرم در هکتار در مقایسه با ارقام حیدری و میهن به ترتیب با میانگین عملکرد 4808 و 4758 کیلوگرم در هکتار در شرایط یاد شده بود. پتانسیل عملکرد رقم حیران در شرایط تنش خشکی آخر فصل، در مزارع کشاورزان در استان خراسان رضوی شهرستان چناران با میانگین عملکرد 6320 کیلوگرم در هکتار بود. واکنش این رقم نسبت به بیماری زنگ زرد تحت آلودگی مصنوعی واکنش مقاوم تا نیمه حساس بود. رقم حیران از تحمل به سرمای قابل قبول برخوردار و کیفیت نانوایی خوبی دارد. این رقم در سال 1398 برای کشت در شرایط تنش خشکی آخر فصل در مناطق سرد کشور معرفی شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| گندم آبی؛ پایداری عملکرد؛ تحمل به خشکی؛ حیران | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Heyran, a new bread wheat cultivar under terminal drought stress conditions of cold regions of Iran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| A. Amini Sefidab1؛ A. Yazdansepas2؛ M. Rezaei3؛ M. Chiychi4؛ M. Ghasemi5؛ M. Ezzatahmadi6؛ T. Babaie7؛ G. Aminzadeh8؛ M. Ghodsi9؛ M. Nazeri6؛ A. Zarea Faizabadi10؛ M. Khodarahmi1؛ M. Kamel11؛ Sh. Ashouri12؛ A. R. Eivazi13؛ K. Hosseiniby14؛ F. Afshari2؛ N. Mirfkhraei15؛ S. Safavi16؛ K. Shahbazi5؛ M. A Dehghan17؛ A. K. Zakeri18؛ Sh. Ebrahinejad19؛ A. Malihipour20؛ T. Dadrezaei1؛ R. Hoshiar21؛ M. Atahosseini22؛ N. Tababaee23؛ Sh. Jasemi24 | ||
| 1Associate Professor, Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran. | ||
| 2Professor, Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran. | ||
| 3Associate Professor, West Azarbaijan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Urmia, Iran. | ||
| 4Assistant Professor, Hamedan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Hamedan, Iran. | ||
| 5Assistant Professor, Ardabil Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Ardabil, Iran. | ||
| 6Assistant Professor,, Razavi Khorasan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Mashhad, Iran. | ||
| 7Researcher, Markazi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Arak, Iran. | ||
| 8Researcher, Ardabil Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Ardabil, Iran. | ||
| 9Associate Professor, Razavi Khorasan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Mashhad, Iran. | ||
| 10Professor, Razavi Khorasan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Mashhad, Iran. | ||
| 11Assistant Professor, Mazandaran Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Sari, Iran. | ||
| 12Researcher, West Azarbaijan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Urmia, Iran. | ||
| 13Assistant Professor, West Azarbaijan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Urmia, Iran. | ||
| 14Researcher, Gazvin Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Gazvin, Iran. | ||
| 15Researcher, East Azarbaijan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tabriz, Iran. | ||
| 16Associate Professor, Ardabil Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Ardabil, Iran. | ||
| 17Assistant Professor, Golestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Gorghan, Iran. | ||
| 18Assistant Professor, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Shiraz, Iran. | ||
| 19Researcher, Mazandaran Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Sari, Iran. | ||
| 20Associate Professor, Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran. | ||
| 21Researcher, Miandoab Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Zanjan, Iran. | ||
| 22Researcher, Razavi Khorasan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Mashhad, Iran. | ||
| 23Researcher, Khozestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Ahwaz, Iran. | ||
| 24Assistant Professor, Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Due to limited water resources in the country, irrigated wheat cultivars in cold and temperate cold regions are faced with lack of irrigation or limited irrigation at the end of the season. In these areas, most farmers who cultivate irrigated wheat due to lack of sufficient water in the spring cannot perform enough irrigation and therefore do not get the desired result from cultivating high-yielding cultivars. Development of new cultivars with high grain yield under terminal drought stress conditions is one of the major goals of wheat breeding program for cold regions of country. Heyran new bread wheat cultivar introduced from International Research Center for Maize and Wheat (CIMMYT) to Iran through an international nursery in 2010 and was evaluated in a primary trial in four research stations (Karaj, Jolge-Rokh, Ardabil and Mashhad), and due to its favorable characteristics was selected for further evaluation in preliminary yield trials in cold regions. This line showed grain yield of 8417 kgha-1 under normal irrigation compared to the check cultivars Orum, Zareh and Mihan (with average yields of 7679, 6828 and 7772 kgha-1, respectively), and under terminal drought conditions with an average seed yield of 4653 kgha-1, compared to the check cultivars Orum, Zareh and Mihan (with average yields of 4375, 3544 and 4358 kgha-1, respectively) and was selected in both conditions. Aforementioned line showed grain yield of 8340 kgha-1 in advanced yield trial of cold regions breeding program under normal conditions compared to check cultivars Orum, Zareh and Mihan (with average yields of 7518, 7613 and 8205 kgha-1, respectively) in five locations, selected for final evaluation in adaptability test. Grain yield of this line which was presented as CD-92-6 at the adaptability test was 4470 kgha-1 against 3711 and 3743 kgha-1 of Zareh and Mihan checks cultivars under water stress conditions, respectively, during two cropping seasons 2013-14 and 2014-15. This line showed overall mean grain yield, of 5143 kgha-1 under terminal drought stress conditions in extensional farmer’s fields. For these conditions checks cultivars Hydari and Mihan showed grain yields of 4808 and 4758 kgha-1, respectively. Grain yield potential of this line was recorded as 6323 kgha-1 in Khorasan Razavi farmers' field. According to the latest evaluations the response of this line to yellow rusts was resistant to semi sensitive under severe artificial infection. Wheat line CD-92-6 has considerable cold tolerance and good bread making quality and based on its good agronomic characteristics in 2019 this line was released as Heyran, for cultivation under terminal drought stress conditions in the cold agro-climatic regions. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Wheat, Yield stability, Drought tolerant, Heyran | ||
| مراجع | ||
|
Amini, A., Asadi, A. A., Chaichi, M., Ezat-Ahmadi, M., Gasemi Kalkhoran, M., Eivazi, A., Hosseinibay, S. K., Salehi, P., Babaee, B., Godsi, M., Mirfakhraee, N. 2023. Investigating the stability of promising bread wheat genotypes in cold climate using AMMI and GGE biplot analysis. Iranian Journal of Field Crop Science 54: 119-134. (in Persian).
Amini Sefidab, A., Akbari Mogadam, H., Saberi, M. H., Tabatabaee, M. T., Aminazarm, D., Ravari, Z., Mohamadi, A. R., Afshari, F., zakeri, A., Atahosseni, M., Malihipour, A., Safavi, S. A., Ebrahimnejad, Sh., Tajali, T., Dehgani, M. H., Shahbazi, K., Tabatabaeefar, N., Dalvand, M., Abdi, H., Mehrabi, R., Vahabzadeh, M., and Hajiakhondi, H. 2023. Barzegar, a new irrigated bread wheat cultivar, with high adaptability and yield stability, suitable for moderate climate saline lands. Research Achievements for Field and Horticulture Crops. 11-1:.1-14 (In Persian). DOI: 10.22092/RAFHC.2022.342288.1231.
Amini, A., Vahabzadeh, M., Afiuni, D., Saberi, M. H., Tabatabaei, M. T. 2008. Study of adaptation and grain yield stability of wheat genotypes in salt affected regions of Iran.18th EUCARPIA General Congress. Valencia, Spain, 9-12 Sept. 2008. 228pp.
Anonymous, 2021a. Five-year plan for sustainable wheat production from 1401 to 1405. Ministry of Jihad-e-Agriculture, Tehran, Iran. (in Persian).
Anonymous, 2021b. Statistical year book of agricultural crops. 1st Volume: Filed Crops. Ministry of Jihad-e-Agriculture, Tehran, Iran. (in Persian). 89 pp.
Esmeilzadeh Moghadam, M., Amini, A., Pirayshfar, B., Khodarahmi, M., Mehrvar, M. R., Najafi Mirak, T., and Najafian, G. 2015. Guide to wheat (planting, growing and harvesting). Agricultural education publication. 426 pages. (in Persian).
Kang, M. S. 1993. Simultaneous selection for yield and stability in crop performance trials: consequences for growers. Agron J. 85:754-757.
Ketata, H. 1988. Genotype x environment interaction. ICARDA. Proceedings of Biometrical Techniques for Cereal Breeders. ICARDA. Aleppo. Syria: pp.16-32.
Mahfoozi, S., Amini, A., Chaichi, M., Jasemi, S. Sh., Nazeri, M., Osquee, S. A., and Rezaee, A.2009. Study on grain yield stability and adaptability of winter wheat genotypes using different stability indices under terminal drought stress conditions. Seed and Plant 25: 65-83. (in Persian).
Nassar, R. L., Huhn, M. 1987. Studies on estimation of phenotypic stability: Test of significance for non-parametric measures of phenotypic and genotype-environmental components of variability. III. Multiple lines and crosses. Heredity 23: 339-365.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 194 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 169 |
||