| تعداد نشریات | 285 |
| تعداد نشریات سازمان | 83 |
| تعداد شماره‌ها | 2,812 |
| تعداد مقالات | 31,937 |
| تعداد مشاهده مقاله | 40,564,589 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 17,903,483 |
واکاوی تغییرات زمانی- مکانی شاخص‌های حدی بارش تحت تاثیر تغییر اقلیم در ایران | ||
| پژوهش های آبخیزداری | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 28 اسفند 1402 | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/wmrj.2024.364521.1565 | ||
| نویسندگان | ||
| سپیده چوبه1؛ بهنوش فرخ زاده* 2؛ ام البنین بذرافشان3؛ هانیه حسنوند4 | ||
| 1دانش‌آموخته دکتری، آبخیزداری - آب، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران | ||
| 2استادیار، گروه مهندسی طبیعت، دانشکده محیط زیست و منابع طبیعی، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران | ||
| 3دانشیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران | ||
| 4دانش‌آموخته کارشناسی ارشد آبخیزداری، گروه مهندسی طبیعت، دانشکده محیط زیست و منابع طبیعی، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران | ||
| چکیده | ||
| چکیده مبسوط مقدمه و هدف تغییر اقلیم موجب تغییر در نمایه‌های حدی و افزایش شدت و فراوانی وقوع رویدادهای حدی اقلیمی می‌گردد. بارش‌های سنگین در هنگام وقوع موجب آسیب گسترده به اقتصاد، محیط زیست و زندگی بشر می‌گردد. براساس گزارش ریسک جهانی سال 2019 که توسط انجمن اقتصاد جهانی (WEF) منتشر شده است، حوادث اقلیمی حدی (مانند بارش‌های حدی) وعدم سازگاری با تغییرات اقلیمی به عنوان خطرات برجسته در ارتباط با تأثیر بر محیط زیست و انسان وجود دارند. مواد و روش‌ها در این پژوهش اثر تغییر اقلیم بر بارش‌های سنگین در ایران مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور از داده‌های بارش 47 ایستگاه استفاده شد. در ابتدا، عملکرد مدل بررسی شده و در ادامه داده‌های بارش که با استفاده از نرم‌افزار LARS-WG تحت سناریوهای مختلف و برای دوره آینده پیش‌بینی شد. برای ارزیابی مدل در شبیه‌سازی بارش‌های حدی نیز علاوه بر مقایسه گرافیکی داده‌های مشاهده شده و تولید شده هر ایستگاه در طی فرآیند صحت‌سنجی، شاخص‌های RB، MD و WS بین داده‌های شاخص‌های حدی مشاهده شده و شبیه‌سازی شده محاسبه شد. در نهایت روند بارش‌های سنگین از طریق آزمون من-کندال بررسی شد. نتایج و بحث نتایج شبیه‌سازی بارش در دوره 2050-2030 نشان داد که ایستگاه‌های سینوپتیک تغییرات سالانه غیریکنواخت خواهند داشت. بیشترین مقدار افزایش بارش در ایستگاه بم و تحت سناریوی SSP5-8.5 و به میزان 81/59 درصد (32/32 میلی‌متر) و بیشترین مقدار کاهش بارش سالانه در ایستگاه کیش و تحت سناریوی SSP5-8.5 و به میزان 63/11 درصد (23/17 میلی‌متر) بوده است. براساس نتایج پراکنش مکانی PRCPTOT بیشترین افزایش بارش سالانه در ایستگاه یاسوج و تحت سناریوی SSP1-2.6 بوده است. به‌طوری‌که در این ایستگاه بارش سالانه برای دوره آینده تحت سناریوهای SSP1-2.6 و SSP5-8.5 به‌ترتیب 49/933 و 3/889 میلی‌متر برآورد شده است، لازم به ذکر است که مقدار این شاخص در دوره پایه در این ایستگاه 19/832 میلی‌متر پیش‌بینی شده است. در‌حالی‌که بیشترین کاهش بارش سالانه در ایستگاه تبریز و تحت سناریوی SSP5-8.5 و به مقدار 11/165 میلی‌متر (68 درصد) خواهد بود. نتایج بررسی تغییرات شاخص‌های حدی بارش در دوره 2050-2030 نسبت به 2022-1985 نشان داد بیشترین تغییرات در مناطق شمال و غرب ایران دیده می‌شود که شدت این تغییرات به‌ویژه تحت سناریو SSP5-8.5 بیشتر است. بیشترین کاهش شاخص Rx1day، مربوط به ایستگاه مشهد و تحت سناریو SSP5-5.5 و به مقدار 37 درصد می‌باشد. بیشترین روند افزایشی مربوط به ایستگاه زنجان و تحت سناریو RCP8.5 می‌باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ایران؛ بارش سنگین؛ ریزمقیاس‌نمایی؛ سناریوی اقلیمی؛ مدل‌های گردش عمومی جو؛ CMIP6 | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Impact of Climate Change on Precipitation Extremes over Iran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Sepideh Choobeh1؛ Behnoosh Farrokhzadeh2؛ Ommolbanin Bazrafshan3؛ Haniyeh Hasanvand4 | ||
| 1PhD Graduated in Watershed Management, Faculty of Natural Resources, Urmia University, Urmia, Iran | ||
| 2Assistant professor, Department of Range and Watershed Management, Faculty of Natural Resources, Malayer University, Malayer, Iran | ||
| 33Associate Professor, Department of Range and Watershed Management, Faculty of Natural Resources, Hormozgan University, Bandarabbas, Iran | ||
| 4M.sc. Graduated in Watershed Management, Department of Range and Watershed Management, Faculty of Natural Resources, Malayer University, Malayer, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The simulation results for precipitation in the period 2030-2050 show that the synoptic stations will experience uneven annual fluctuations . At some stations, precipitation will increase compared to the base period (1987-2022), while at others it will decrease. The highest increase in precipitation was observed at Bam station under the SSP5-8.5 scenario with a magnitude of 81.59% (32.32 mm), and the highest decrease in annual precipitation was observed at Kish station under the SSP5-8.5 scenario with a magnitude of 63.11% (23.17 mm). The results indicate that most indices of precipitation extremes at the investigated stations show a decreasing trend in the period 1985-2022. For the PRCPTOT index, about 50% of these changes were significant; significant increasing and decreasing trends accounted for 25.53% and 27.66% of all trends, respectively. For the other indices, less than 30% of the trends were significant. These results are consistent with those of Jahanbakhsh Asl et al (2015), Koozehgaran and Mousavi Baigi (2015), Hajizadeh et al (2023), Alavinia et al (2022), Jokar et al (2021), Zand et al (2023), Eskandari et al (2024) and Fathiyan et al (2020). According to the results of the spatial distribution of the annual precipitation sum (PRCPTOT), the highest increase in annual precipitation was observed at the Yasouj station under the SSP1-2.6 scenario. On the other hand, under the SSP5-8.5 scenario, the Tabriz station was projected to have the largest decrease in annual precipitation at 165.11 mm (68%). Geographically, the stations in the Zagros Mountains region showed a more pronounced downward trend than other parts of the country. This suggests that the decline in annual precipitation in the northern and north-western regions of Iran is more pronounced than in the central and southern parts. These results are consistent with the studies of Mohammadi et al. (2017) and Askarizadeh et al. (2018), while Koozehgaran et al. (2015), Alavinia et al. (2020), Kazemirad and Madbari (2023) and Hajizadeh et al. (2023) reported a decrease in the PRCPTOT index under different scenarios in their studies conducted in Torbat Heydariyeh, Birjand, Tabas, Qazvin and Kurdistan. The analysis of changes in precipitation extreme indices in the period 2030-2050 compared to 1985-2022 showed that the most significant changes are observed in the northern and western regions of Iran, with the intensity of these changes being higher, especially under the SSP5-8.5 scenario. The strongest decrease in the Rx1day index was observed at the Mashhad station under the SSP5-5.5 scenario with a magnitude of 37%. The strongest increase was observed at the Zanjan station under the RCP8.5 scenario. In addition, the strongest decrease in annual precipitation of 165.11 mm (68%) was forecast for the Tabriz station under the SSP5-8.5 scenario. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Atmospheric General Circulation Models, Climate Scenarios, CMIP6, Downscaling, Heavy Precipitation, Iran | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 136 |
||