| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,051 |
| تعداد مقالات | 34,085 |
| تعداد مشاهده مقاله | 46,586,866 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 77,623,587 |
مدیریت کاهش صدمات مکانیکی به غدههای سیبزمینی در زمان برداشت | ||
| ترویجی علوم کاربردی سیب زمینی | ||
| مقاله 2، دوره 6، سال ششم - شماره 1 - شماره پیاپی 11، شهریور 1402، صفحه 1-6 اصل مقاله (1.4 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی - ترویجی | ||
| نویسنده | ||
| احمد حیدری* | ||
| عضو هیات علمی(بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی) | ||
| چکیده | ||
| سیب زمینی کن های ردیفی مجهز به زنجیر نقاله از ماشین های متداول برداشت سیب زمینی در ایران هستند. بیش‌ترین صدمات وارده به غده های سیب زمینی در زمان برداشت ماشینی اتفاق می افتد. عمق کار تیغه سیب زمینی کن و سرعت پیشروی تراکتور دو عامل مهم و تأثیرگذار بر میزان صدمات وارده به غده ها در برداشت ماشینی می باشند. در این تحقیق اثر عمق های کار مختلف تیغه سیب زمینی کن (12، 14، 18 و 22 سانتیمتر) و سرعت های پیشروی مختلف (1/5، 2 ، 2/5 و 3 کیلومتر در ساعت) بر میزان صدمات وارده به غده ها و درصد غده های برداشت‌شده در خاکی با بافت متوسط و با رطوبت حدود 15 -14 درصد بر پایه وزن خشک در زمان برداشت بررسی شد. دستگاه سیبزمینیکن مورد آزمایش از نوع دو ردیفه مجهز به دو سری زنجیر نقاله (سَرند)، دور محور تواندهی تراکتور (PTO) برابر 540 دور در دقیقه و رقم سیب زمینی آگریا بود. نتایج نشان داد که درصد غده های برداشت‌شده در سرعت های پیشروی 1/5، 2، 2/5 و 3 کیلومتر در ساعت به‌ترتیب 88/27، 88/45، 85/5 و 81/4 درصد بود. صدمات کل وارده به غده های سیب زمینی در سرعت های پیشروی 1/5، 2، 2/5 و 3 کیلومتر در ساعت به‌ترتیب 2/8، 3/6، 4/8 و 6/5 درصد بود. عمق کار 22 سانتیمتر، بیش‌ترین درصد غدههای برداشت‌شده (88/9 درصد) و کم‌ترین صدمات وارده به غدههای سیب زمینی(0/5 درصد) را به خود اختصاص داد، در حالیکه عمق کار 12 سانتیمتر کم‌ترین درصد غده های برداشت‌شده (61/4 درصد) و بیش‌ترین صدمات (8/25 درصد) را به غده های سیب زمینی وارد کرد. بنابراین توصیه می شود برای اینکه بیشینه مقدار غده های سیب زمینی با کمینه آسیب به آنها برداشت شوند، سرعت پیشروی در محدوه 2-1/5 کیلومتر در ساعت و عمق کار تیغه سیبزمینی کن در حدود 22 سانتیمتر تنظیم شوند. هم‌چنین توصیه می شود که در هنگام برداشت برای اینکه کم‌ترین صدمه به غده ها وارد شود، خاک خیلی خشک یا مرطوب نباشد و اصطلاحاً خاک گاورو باشد (رطوبت خاک در حدود 15-14 درصد باشد). | ||
تازه های تحقیق | ||
1- دو تا سه هفته قبل از برداشت، با ماشین سرزن نسبت به خردکردن اندامهای (ساقههای) هوایی سیبزمینی اقدام شود (شکل 6). این عمل به پوستگیری سیبزمینی و هم‌چنین کاهش حجم ورودی ساقههای سیبزمینی به ماشین سیبزمینیکن منجر شده و در نتیجه آسیب وارده به غدهها کاهش مییابد. در صورت عدم دسترسی به ماشین سرزن، توصیه میشود که اندام هوایی با مواد شیمیایی خشک شوند (هم‌چنین از مزایای خردکردن یا خشک کردن اندام هوایی سیبزمینی عدم انتقال بیماری از این اندامها به غدهها میباشد). 2- رطوبت خاک قبل از برداشت بررسی شود. رطوبت خاک مناسب در زمان برداشت حدود 15-14 درصد میباشد. اگر خاک خیلی مرطوب است، باید عملیات برداشت را به تأخیر انداخت تا خاک به رطوبت مناسب برسد (اگر عملیات برداشت در خاک خیلی مرطوب انجام شود، درصد صدمات به غدهها افزایش مییابد و نیز به تمیز کردن بیش‌تر برای جداسازی خاک از غده نیاز است). از آن‌جایی که برداشت در خاک خشک صدمات به غدهها را افزایش میدهد چنان‌چه خاک خشک است، میبایست ابتدا یک آبیاری سبک انجام شده و سپس برداشت انجام شود. 3- عمق کار تیغه سیبزمینیکن در حدود 22 سانتیمتر تنظیم شود تا تمام غدههای سیبزمینی بدون بریده شدن، برداشت شوند (شکل 7). 4- دور محور تواندهی تراکتور (PTO) روی 540 دور در دقیقه تنظیم شده و سرعت پیشروی تراکتور حدود 5/1 تا 2 کیلومتر در ساعت باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سیبزمینیکن؛ سرعت پیشروی تراکتور؛ عمق کار سیبزمینیکن؛ غدههای برداشت شده؛ غدههای دفن شده | ||
| اصل مقاله | ||
|
سیبزمینی چهارمین محصول پرمصرف در جهان است. در هنگام برداشت ماشینی، غدهها در معرض انواع مختلفی از بارهای ضربه‌ای قرار می‌گیرند که باعث آسیب به غدههای سیبزمینی شده و زیان اقتصادی برای کشاورزان و صنایع پس از برداشت به همراه دارد (2). چهار عامل کلی که باعث صدمات به غدهها میشوند عبارتند از: 1- شرایط خاک، 2- شرایط غده، 3- دما و 4- عملکرد سیبزمینیکن (4). رقم، تاریخ برداشت و رطوبت خاک نیز تأثیر معنیداری بر میزان صدمات وارده بر سیبزمینی در هنگام برداشت و انبارمانی دارند (1). در این نوشتار تنها عملکرد سیبزمینیکن مورد بررسی قرار میگیرد در حالیکه سایر عوامل نیز ممکن است به همان اندازه در ایجاد صدمات به غده مهم باشند. حجم موادی که روی زنجیرهای (سَرندهای) سیبزمینیکن (شکل 1) به هنگام برداشت قرار میگیرد، شامل: سیبزمینی و خاک میباشد. این حجم از مواد بستگی به عمق کار تیغه و سرعت پیشروی دارد (3). تغییرات عملکرد سیبزمینی تأثیر محسوسی بر حجم مواد روی نقالههای سیبزمینیکن ندارد. عواملی که حجم خاک روی این سرندها را تغییر میدهند شامل: نوع خاک، رطوبت و فشردگی آن میباشند. | ||
| مراجع | ||
|
1- ظریف نشاط، سعید؛ محمدحسین سعیدی راد و عباس روحانی. 1392. تأثیر زمان برداشت، رطوبت خاک و رقم بر صدمات مکانیکی و خصوصیات رئولوژیک سیبزمینی. مجله علوم مکانیک در ماشین‌های کشاورزی، جلد 1، شماره 1، صفحه 25 تا 34.
2- Arafa, G. K. 2019. Some factors affecting the damage of potato tubers during harvest. Misr Journal of Agricultural Engineering, 36 (3): 753 – 772. 3- Naji Mordi, N.A.D. 2016. Potato harvester performance on tubers damage at the eastern of Saudi Arabia. Agricultural Engineering International: CIGR Journal, 18 (2): 32-42. 4- Peterson, C. L. 1975. Adjust potato harvester speed to reduce bruising. University of Idaho, College of Agriculture. Current Information Series No. 263. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 122 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 129 |
||