| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 3,014 |
| تعداد مقالات | 33,689 |
| تعداد مشاهده مقاله | 44,848,870 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 41,777,377 |
الگوی پراکنش مکانی درختان در تیپهای غالب در نیم‌رخ ارتفاعی در جنگل‌‌های هیرکانی (مطالعه موردی جنگل خیرود نوشهر) | ||
| تحقیقات جنگل و صنوبر ایران | ||
| مقاله 3، دوره 32، شماره 4 - شماره پیاپی 98، اسفند 1403، صفحه 325-338 اصل مقاله (730.65 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijfpr.2024.364434.2139 | ||
| نویسندگان | ||
| نفیسه فنائی1؛ وحید اعتماد* 2؛ محمد متینی زاده3؛ خسرو ثاقب‌طالبی4؛ انوشیروان شیروانی5 | ||
| 1دانشجوی دکتری علوم زیستی جنگل، گروه جنگل‌داری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران | ||
| 2نویسنده مسئول، دانشیار، گروه جنگل‌داری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران | ||
| 3دانشیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| 4استاد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| 5دانشیار، گروه جنگل‌داری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: به‌منظور شناخت بهتر تیپهای جنگلی به‌منظور مدیریت همگام با طبیعت، مطالعه الگوی مکانی آن‌ها برای درک بسیاری از مسائل بوم‌شناسی ضروری است، بنابراین بررسی آن در جنگل‌‌های طبیعی به‌ویژه ساختار مکانی آن‌ها به‌منظور درک ویژگی‌‌های توده‌های جنگلی، مسیرهای توسعه مدیریت جنگل را برای رسیدن به یک ساختار مطلوب فراهم می‌‌کند. آگاهی از الگوی مکانی درختان و روابط متقابل آن‌ها، اطلاعات باارزشی از ساختار جنگل ارائه می‌دهند. این الگوها، یک ویژگی کیفی محسوب می‌شوند و برای مطالعه دقیق‌‌تر باید به‌صورت کمی در‌‌آیند. این پژوهش در نظر دارد تا الگوی پراکنش مکانی درختان در تیپهای غالب جنگل‌‌های هیرکانی را به‌منظور بررسی پویایی جنگل تعیین کند. مواد و روش‌‌ها: پژوهش پیش‌رو در جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود نوشهر انجام شده است. برای اجرای این پژوهش، چهار قطعه‌نمونه یک هکتاری از تیپهای غالب جنگل‌‌های هیرکانی شامل ممرز- انجیلی، ممرز- راش همراه بلوط، راش آمیخته و راش خالص بررسی شدند. انتخاب این قطعه‌نمونه‌ها پس از جنگل‌گردشی‌‌های اولیه و براساس پتانسیل رویشگاه و جامعه جنگلی برپایه عوامل سیمای ظاهری، غلبه، آمیختگی گونههای درختی، تنوع آن‌ها (فراوانی کلی انواع گونهها)، شرایط فیزیوگرافی رویشگاه (ارتفاع از سطح دریا، جهت و شیب) و مساحت گسترش تیپ انجام گرفت. در هریک از قطعه‌نمونه‌ها، قطر برابرسینه همه پایه‌‌ها با قطر بیشتر از 5/7 سانتی‌‌متر اندازه‌‌گیری شدند. مختصات گوشه جنوب‌غربی هر قطعه‌نمونه با دستگاه GPS نیز برداشت شد. سپس، فاصله و آزیموت درخت اول با استفاده از دستگاه ورتکس و شیب‌‌سنج سونتو اندازه‌‌گیری شد و با استفاده از روابط مثلثاتی، مختصات اولین درخت به‌دست آمد. مختصات درختان دیگر نیز به همین صورت نسبت به درخت قبلی اندازه‌‌گیری و محاسبه شد. از تابع K ریپلی برای محاسبه الگوی مکانی استفاده شد. نتایج: براساس یافته‌های به‌دست‌آمده، تراکم درختان در تیپهای مورد بررسی بین 158 تا 314 اصله در هکتار متغیر است. مقدار تابع L برای ممرز (Carpinus betulus L.) در تیپ ممرز- انجیلی تا فاصله 32 متر، بیشتر از حدود مونت کارلو قرار دارد. درنتیجه، الگوی مکانی درختان در این تیپ، تجمعی است. فقط در فاصله‌های 32 تا 45 متری به‌علت قرارگیری در داخل حدود مونت کارلو، الگوی تصادفی را برای ممرز نشان میدهد. الگوی توزیع انجیلی (Parrotia persica C.A.Mey.)، کاملاً تجمعی است. در تیپ ممرز- راش همراه بلوط، مقدار تابع L برای درختان ممرز و راش (Fagus orientalis Lipsky) با اختلاف زیادی بیشتر از حدود مونت کارلو حرکت می‌‌کند که بیانگر الگوی کاملاً تجمعی است. به‌علت تعداد کم پایه‌‌های بلوط (Quercus castaneifolia C.A.Mey.) در این تیپ، امکان تعیین الگوی مکانی برای این گونه وجود ندارد. در تیپ راش آمیخته، تابع L به‌طور کامل در بین حدود مونت کارلو قرار گرفت که الگوی مکانی تصادفی برای گونه مذکور را نشان میدهد. در تیپ راش خالص نیز تا فاصله چهار متر، الگوی پراکنش این گونه، تصادفی بود، اما پس‌ازآن، مقدار تابع تا فاصله 30 متری، الگوی تجمعی را نشان میدهد. پس‌ازاین فاصله نیز الگوی مشاهده‌شده دوباره تصادفی بود. نتیجه‌‌گیری کلی: بسته به نوع پژوهش و مقیاس آن، الگوی مکانی درختان در مراحل مختلف حیات جنگل ممکن است متفاوت باشد. این نوع پژوهش‌ها می‌‌تواند به‌عنوان الگو استفاده شود. به‌طوری‌که مطالعه الگوهای ساختاری به جنگل‌‌شناس کمک می‌‌کند تا ضمن شناخت کافی از ویژگی‌‌های بوم‌شناختی گونهها، به‌منظور انجام دخالت‌‌های پرورشی یا جنگل‌کاری با گونههای مختلف از ساختارهای طبیعی الگوبرداری کند. درنهایت، با تنظیم موقعیت مکانی درختان و آمیختگی گونهها می‌توان هرچه بیشتر به مدیریت پایدار و همگام با طبیعت در مناطق جنگلی نزدیک شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تیپ جنگلی؛ ساختار مکانی؛ شاخص K ریپلی؛ مدیریت پایدار | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Spatial pattern of trees in different dominant types along the elevation gradient of Hyrcanian Forests, Iran (Case study: Kheiroud Forest of Nowshahr) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| N. Fanaei1؛ V. Etemad2؛ M. Matinizadeh3؛ Kh. Sagheb-Talebi4؛ A. Shirvany5 | ||
| 1PhD Candidate of Forest Biology, Department of Forestry and Forest Economics, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran | ||
| 2Corresponding author, Associate Prof., Department of Forestry and Forest Economics, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran | ||
| 3Associate Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| 4Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| 5Associate Prof., Department of Forestry and Forest Economics, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Background and objectives: To better understand forest types and implement management strategies that align with natural processes, studying their structure and spatial patterns is essential for addressing various ecological issues. Research on natural forests, particularly their spatial structure, provides pathways for developing forest management strategies to achieve desirable structures. The spatial pattern of trees and their mutual relationships offer valuable insights into forest structure. These patterns are qualitative characteristics that need to be quantified for more detailed analysis. This research aims to determine the spatial distribution pattern of trees in the dominant types of Hyrcanian forests in Iran to investigate forest dynamics. Methodology: This research was conducted in the educational and research forest of Kheiroud Nowshahr. After identifying the primary forest types based on habitat potential and forest community characteristics—such as species appearance, predominance, mixture, diversity (overall abundance of all species), physiographic conditions (elevation, aspect, and slope), and species expansion area—four one-hectare sample plots of dominant types were studied. These included hornbeam-ironwood, hornbeam-beech with oak, mixed beech, and pure beech. In each plot, a 100% inventory was applied, and the diameter at breast height of all trees with a diameter over 7.5 cm was measured. The coordinates of the southwest corner of each plot were recorded using GPS. The distance and azimuth of the first tree were measured with a Vertex device and inclinometer, and its coordinates were calculated using trigonometric relations. The coordinates of other trees were obtained similarly relative to the previous tree. Ripley's K function was used to analyze the spatial pattern. Results: The results showed that tree density in the studied types varied between 158 and 314 trees per hectare. For hornbeam (Carpinus betulus L.) in the hornbeam-ironwood type, the L function value was higher than the Monte Carlo interval up to a distance of 32 meters, indicating a cumulative spatial pattern. Between 32 and 45 meters, the pattern was random due to being within the Monte Carlo interval. In this forest type, ironwood (Parrotia persica C.A.Mey.) exhibited a completely cumulative distribution pattern. In the hornbeam-beech with oak type, the L function for hornbeam and beech (Fagus orientalis Lipsky) was significantly above the Monte Carlo interval, showing a cumulative pattern. Due to the low number of oak (Quercus castaneifolia C.A.Mey.) individuals, its spatial pattern could not be determined. In the mixed beech type, the L function was entirely within the Monte Carlo interval, indicating a random spatial pattern for beech. In the pure beech type, the distribution was random up to 4 meters, cumulative from 4 to 30 meters, and random again beyond 30 meters. Conclusion: The results of such studies can serve as models for implementing sustainable management in other forest types and as patterns for conducting breeding interventions to adjust tree locations and species mixtures. Additionally, for afforestation with different species, it is possible to use the natural structure of forests as a model. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Forest type, k Ripley, spatial structure, sustainable management | ||
| مراجع | ||
|
- Akhavan, R., Sagheb-Talebi, Kh., Hassani, M. and Parhizkar, P., 2010. Spatial patterns in untouched beech (Fagus orientalis Lipsky) stands over forest development stages in Kelardasht region of Iran. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 18(2): 322-336 (In Persian with English summary).
- Alibabaei Omran, E., Etemad, V., Sagheb Talebi, Kh. and Namiranian, M., 2023. Spatial pattern and structural characteristics of Fagus orientalis forests in the optimal developmental stage (Case study: Kheyroud forest, Nowshahr). Iranian Journal of Forest, 15(2): 155-165 (In Persian with English summary).
- Alijani, V., Feghhi, J. and Marvi Mohadjer, M.R., 2012a. Investigation on the beech and oak spatial structure in a mixed forest (Case study: Gorazbon district, Kheiroud forest). Journal of Wood and Forest Science and Technology, 19(3): 175-188 (In Persian with English summary).
- Alijani, V., Feghhi, J., Zobeiri, M. and Marvi Mohadjer, M.R., 2012b. Quantifying the spatial structure in Hyrcanian submountain forest (Case study: Gorazbon District of Kheirud Forest-Noushahr-Iran). Journal of Natural Environment, 65(1): 111-125 (In Persian with English summary).
- Amiri, M., Rahmani, R. and Sagheb-Talebi, Kh., 2015. Canopy gaps characteristics and structural dynamics in a natural unmanaged oriental beech (Fagus orientalis Lipsky) stand in the north of Iran. Caspian Journal of Environmental Sciences, 13(3): 259-274.
- Dezhban, A., Attarod, P., Zahedi Amiri, Gh., Pypker, T.G. and Nanko, K., 2019. Seasonal variability of throughfall spatial pattern under a natural Fagus orientalis stand using geostatistical method. Iranian Journal of Forest, 11(1): 13-28 (In persian with English summary).
- Eslami, A.R. and Sagheb Talebi, Kh., 2008. Investigation on the structure of pure and mixed beech forests in north of Iran. ( Neka-ZaLemrud region). Pajouhesh and Sazandegi, 77: 39-46 (In Persian with English summary).
- Fallah, M., Matkan, A.A. and Aghighi, H., 2024. Estimation of height and diameter at breast height of forest trees with multi-scale individual tree detection method and machine learning algorithms using airborne LiDAR data. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 32(2): 112-131 (In Persian with English summary).
- FallahChay, M. and Khoshmanzar, S., 2019. Determination of spatial distribution pattern analysis of Acer velutinum species in two elevation classes using distance sampling methods (Case study: Asalem Nav Forests, Series No. 2). Ecology of Iranian Forest, 7(13): 83-90 (In Persian with English summary).
- Farhadi, P., Soosani, J., Erfanifard, S.Y. and Akhtari, M.H., 2019. Analysis of different type’s structure in Nave Asalem-Gilan forests by using nearest neighbor indices. Journal of Plant Research (Iranian Journal of Biology), 32(1): 167-182 (In Persian with English summary).
- Forest Management Plan of Namkhaneh district, 1995a. Forestry Department, University of Tehran, Tehran, Iran, 270p (In Persian).
- Forest Management Plan of Patom district, 1995b. Forestry Department, University of Tehran, Tehran, Iran, 130p (In Persian).
- Gokturk, A. and Tiras, H., 2020. Stand structure and spatial distribution of trees at different developmental stages and stand layers in mixed stands in Artvin region, Turkey. Applied Ecology and Environmental Research, 18(5): 6163-6179.
- Habashi, H., Hosseini, S.M., Mohammadi, J. and Rahmani, R., 2007. Stand structure and spatial pattern of trees in mixed Hyrcanian beech forests of Iran. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 15(1): 55-64 (In Persian with English summary).
- Hai, N.H., Wiegand, K. and Getzin, S., 2014. Spatial distributions of tropical tree species in northern Vietnam under environmentally variable site conditions. Journal of Forestry Research, 25(2): 257-268.
- Javanmiri Pour, M., Marvie Mohadjer, M.R., Zobeiri, M., Etemad, V. and Jourgholami, M., 2018. Determining the structural diversity of mixed oriental beech (Fagus orientalis L.) stands in Gorazbon district, Kheyrud forest. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 26(2): 143-155 (In Persian with English summary).
- Kakavand, M., Marvi-Mohadjer, M.R., Sagheb-Talebi, Kh. and Sefidi, K., 2015. Structure and composition of oriental beech stands in the middle stage of ecological succession in the Hyrcanain region. Journal of Forest and Wood Products, 68(1): 31-45 (In Persian with English summary).
- Kooch, Y., Jalilvand, H., Bahmanyar, M.A. and Poormajidian, M.R. 2008. Analysis of spatial pattern for Carpinus betulus and Parrotia persica using statistical indices (case study: Khanikan forests of Chalous). Abstract of the First International Conference of Climate Change and Dendrochronology in Caspian Ecosystems. Sari, Iran, 17 May 2008: 7p (In Persian).
- Marvie Mohadjer, M.R., 2005. Silviculture. University of Tehran Press, Tehran, Iran, 387p (In Persian).
- Mataji, A., Babaie Kafaki, S., Safaee, H. and Kiadaliri, H., 2008. Spatial pattern of regeneration gaps in managed and unmanaged stands in natural Beech (Fagus orientalis) forests. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 16(1): 149-157 (In Persian with English summary).
- Moeur, M., 1993. Characterizing spatial patterns of trees using stem-mapped data. Forest Science, 39(4): 756-775.
- Moridi, M., Fallah, A., Pourmajidian, M.R. and Sefidi, K., 2023. Spatial pattern and intra-specific competition of beech trees in the development stage of volume accumulation in Hyrcanian forest (Case study: Kheyroud forest, Nowshahr). Iranian Journal of Forest, 15(2): 167-178 (In Persian with English summary). - Paluch, J.G., 2007. The spatial pattern of a natural European beech (Fagus sylvatica L.)–silver fir (Abies alba Mill.) forest: A patch-mosaic perspective. Forest Ecology and Management, 253(1-3): 161-170.
- Pommerening, A. and Meador, A.J.S., 2018. Tamm review: Tree interactions between myth and reality. Forest Ecology and Management, 424: 164-176.
- Ripley, B.D., 1977. Modelling spatial patterns. Journal of the Royal Statistical Society: Series B (Methodological), 39(2): 172-192.
- Sagheb-Talebi, Kh. and Schütz, J.P., 2002. The structure of natural oriental beech ( Fagus orientalis ) forests in the Caspian region of Iran and potential for the application of the group selection system. Forestry, 75(4): 465-472.
- Sagheb-Talebi, Kh., Parhizkar, P., Hassani, M., Pourhashemi, M., Mirkazemi, S.Z., Karimidoost, A., ... and Nourolahi, S.S., 2021. Structure of intact mixed broad-leaved stands in Hyrcanian Forests (case study: Loveh, Golestan province). Forest and Wood Products, 73(4): 439-453 (In Persian with English summary).
- Wang, X., Zhang, B., Zhang, K., Zhou, J. and Ahmad, B., 2015. The spatial pattern and interactions of woody plants on the temperate Savanna of Inner Mongolia, China: The effects of alternating seasonal grazing-mowing regimes. PLos One, 10(7): e0133277.
- Zenner, E.K. and Peck, J.E., 2009. Characterizing structural conditions in mature managed red pine: spatial dependency of metrics and adequacy of plot size. Forest Ecology and Management, 257(1): 311-320.
- Zhang, M., Wang, J. and Kang, X., 2022. Spatial distribution pattern of dominant tree species in different disturbance plots in the Changbai Mountain. Scientific Reports, 12(1): 14161.
- Zhang, Z., Hu, G., Zhu, J. and Ni, J., 2013. Aggregated spatial distributions of species in a subtropical karst forest, southwestern China. Journal of Plant Ecology, 6(2): 131-140. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 281 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 161 |
||