علیزاده دیزج, خشنود, فردوسی, رویا. (1402). مقایسه زراعی و اقتصادی کشت خالص و مخلوط ماشک و نخود علوفهای در شرایط دیم. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1(1), 17-32. doi: 10.30490/etr.2024.130480
خشنود علیزاده دیزج; رویا فردوسی. "مقایسه زراعی و اقتصادی کشت خالص و مخلوط ماشک و نخود علوفهای در شرایط دیم". سامانه مدیریت نشریات علمی, 1, 1, 1402, 17-32. doi: 10.30490/etr.2024.130480
علیزاده دیزج, خشنود, فردوسی, رویا. (1402). 'مقایسه زراعی و اقتصادی کشت خالص و مخلوط ماشک و نخود علوفهای در شرایط دیم', سامانه مدیریت نشریات علمی, 1(1), pp. 17-32. doi: 10.30490/etr.2024.130480
علیزاده دیزج, خشنود, فردوسی, رویا. مقایسه زراعی و اقتصادی کشت خالص و مخلوط ماشک و نخود علوفهای در شرایط دیم. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1402; 1(1): 17-32. doi: 10.30490/etr.2024.130480
مقایسه زراعی و اقتصادی کشت خالص و مخلوط ماشک و نخود علوفهای در شرایط دیم
1استاد مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه، ایران
2نویسندة مسئول و استادیار مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه، ایران
چکیده
یکی از محدودیتهای موجود در صنعت دامپروری کشور تأمین علوفه مورد نیاز دام است. هرچند، بهدلیـل هزینـة کم و مادة خشک زیاد غلات، از گیاهان خانواده غلات بهگونهای گسترده بهعنوان علوفه اسـتفاده میشود، اما کیفیت این محصولات پایین است. یکی از راهکارها کشت مخلوط غلات با گیاهان خانواده لگوم است، چراکه اگرچه عملکرد مادة خشک لگومها پایین است، ولی بهدلیل محتوای بالای پروتئین خام، از کیفیـت علوفـه بـالاتری نسـبت بـه غلات برخوردارند و از اینرو، کمبود پروتئین در جیرة غذایی دامها را جبران میکنند. در کشـت مخلـوط، با توجه به تفاوتهای مورفولوژیک و فیزیولوژیک گیاهـان غلات و لگوم، این گیاهان باعـث اسـتفاده بهینـه از منـابع محیطـی و در نتیجه، باعث افزایش کمّی تولید علوفه میشوند. در پژوهش حاضر، کشت مخلوط دو رقم ماشک گلشن و گلسفید در اقلیم سرد بههمراه یک رقم نخود علوفهای پایونیر با جو و تریتیکاله با نسبت 50:50 بهصورت درهم در مزارع زارعان شهرستان بناب در استان آذربایجان شرقی مورد مقایسه قرار گرفت. کشت بهصورت پاییزه در هفته اول آبان ماه 1399 بدون خاکورزی با بذرکار کشت مستقیم همراه با اعمال کودهای نیتروژن از منبع اوره و فسفر از منبع سوپرفسفات تریپل طبق نیاز کودی منطقه (با فرمول کودی (N30:P20) بهصورت جایگذاری انجام شد. هفت تیمار مختلف در این آزمایش شامل کشت خالص خلر بومی، کشت خالص ماشک گلشن و گلسفید، کشت خالص جو، کشت خالص تریتیکاله، کشت مخلوط جو با ماشک، کشت مخلوط تریتیکاله با ماشک و کشت مخلوط تریتیکاله با نخود علوفهای پایونیر با نسبت 50:50 بود. مطابق نتایج بهدستآمده،میانگین عملکرد در کل تیمارهای کشت مخلوط بیشتر از کشت خالص بود و بیشترین عملکرد علوفه تر از کشت مخلوط تریتیکاله با نخود علوفهای در مرحله رسیدگی کامل بهدست آمد؛ همچنین، بیشترین عملکرد مربوط به مخلوط ماشک با جو و کمترین تولید علوفه متعلق به مخلوط ماشک گلسفید و گلشن بود. نتایج برآورد اقتصادی با استفاده از روش بودجهبندی جزئی نشان داد که تیمار کشت مخلوط «جو + ماشک» بهعنوان اقتصادیترین تیمار است و بعد از آن، کشت مخلوط «تریتیکاله + نخود علوفهای پایونیر» اقتصادیتر است. با در نظر گرفتن ارزش غذایی علوفه، مطابق درصد پروتئین موجود در غلات و لگومهای مختلف، کشت مخلوط ماشک با جو میتواند باعث افزایش عملکرد علوفه و افزایش درآمد شود.
Technical and Economic Comparison of Pure and Mixed Cultivation of Vetch and Fodder Peas in Dryland Conditions
نویسندگان [English]
Khoshnood Alizadeh dizaj1؛ Roya Ferdowsi2
1Professor, Dryland Agricultural Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Maragheh, Iran
2Correspondin Author and Assistant Professor, Dryland Agricultural Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Maragheh, Iran
چکیده [English]
One of the limitations in Iran's animal husbandry industry is the supply of fodder needed by animals. Although the plants of the cereal family are widely used as fodder due to their low cost and high dry matter, they have low quality. One of the solutions is to cultivate a mixture of cereals with plants of the legume family, because although legumes have the same low dry matter performance, they have a higher quality of fodder than cereals due to their high crude protein content. Therefore, they compensate for the lack of protein in the livestock diet. In mixed cultivation, cereal and leguminous plants, due to their morphological and physiological differences, make optimal use of environmental resources and as a result, cause a small increase in fodder production. In this research, the intercropping of two cultivars of Golshan vetch and White flower vetch in cold climate along with a Pioneer forage pea cultivar with barley and triticale in a ratio of 50:50 was compared in the fields of Bonab (County) farmers. Cultivation was carried out in the fall in the first week of November 2019 without tillage with direct seeding along with the application of nitrogen fertilizers from the source of urea and phosphorus from the source of superphosphate, according to the fertilizer needs of the region (with the fertilizer formula of N30:P20 in place. Therefore, the seven different treatments in this experiment included pure culture of native khalar, pure culture of Golshan and white flower vetch, pure culture of barley, pure culture of triticale, mixed culture of barley with vetiver, mixed culture of triticale with vetiver and mixed culture of triticale with Pioneer fodder peas at a ratio of 50:50. According to the study results, the average yield in the total mixed cultivation treatments was higher than pure cultivation. The highest yield of forage was obtained from the mixture of triticale and fodder peas in the full ripening stage. Also, the highest yield was related to the mixture of vetch with barley and the lowest fodder production belonged to the mixture of Golshan and white flower vetch. The results of the economic estimation using the partial budgeting method showed that the mixed cultivation of barley + vetiver was the most economic treatment, followed by the mixed cultivation of triticale + pioneer fodder pea. Considering the nutritional value of fodder according to the percentage of protein in different grains and legumes, mixed cultivation of vetiver with barley can increase the yield of fodder and increase income.