- همه نشریات
- نشریات علمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویچ کشاورزی
- مجلات ترویجی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
- سایر نشریات سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
- نشریات علمی انجمن ها
- علوم آب و خاک
- علوم اقتصاد و ترویج کشاورزی
- علوم جنگل, مرتع و آبخیزداری
- علوم دامی و شیلات
- علوم زراعی و باغی
- علوم گیاهپزشکی
- علوم مهندسی و مکانیزاسیون کشاورزی
- نشریات با زبان انگلیسی
- نشریات با زبان فارسی
- نشریات دانشگاه آزاد اسلامی
- نشریات علمی
پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 83 |
| تعداد شماره‌ها | 2,646 |
| تعداد مقالات | 30,302 |
| تعداد مشاهده مقاله | 20,460,216 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,745,707 |
بررسی فاکتورهای شیمیایی، اندوخته کربن آلی خاک و شاخصهای تنوع زیستی گیاهی برای دو گونه‌ی تاغ و گز در استان قم | ||
| تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 آبان 1402 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijfrpr.2023.362667.1585 | ||
| نویسندگان | ||
| مریم اردیبهشت1؛ انوشیروان شیروانی* 2؛ محمد متینی زاده3؛ هومن روانبخش4؛ حسین توکلی نکو5 | ||
| 1دانشجوی دکتری علوم زیستی جنگل، گروه جنگل‌داری و اقتصاد جنگل ، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران | ||
| 2دانشیار، گروه جنگل‌داری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران | ||
| 3دانشیار مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| 4استادیار موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| 5استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قم | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: گونه‌های درختی می‌توانند به دلیل تحمل شرایط سخت محیطی، تغییراتی را در ویژگی‌های خاک و ذخیره کربن آلی ایجاد کنند. بنابراین با شناخت گونه‌هایی که قابلیت بیشتری برای ذخیره کربن دارند می‌توان اصلاح و احیاء جنگل‌های شهری را نیز از منظر شاخص ذخیره کربن آلی خاک (ترسیب کربن) دنبال نمود. درختچه‌های تاغ و گز ازجمله گونه‌های هالوفیت مهم ناحیه رویشی ایران-تورانی هستند. در این مناطق نقش این درختچه‌ها در ذخیره کربن و افزایش تنوع زیستی گیاهی دارای اهمیت است. تحقیق حاضر در نظر دارد، توان ذخیره کربن خاک و شاخصهای تنوع زیستی گیاهی را در رویشگاه‌های این دو گونه در استان قم بررسی کند. مواد و روش‌ها: رویشگاه طبیعی گز (Tamarix hispida )واقع در دشت مسیله استان قم و رویشگاه دست‌کاشت تاغ (Haloxylon amodendron) در سال 1362 ، واقع در منطقه حسین‌آباد میش‌مست در دشت قم با آب و هوایی خشک قرار دارد. نمونه برداری از خاک در سطح یک هکتار به شکل تصادفی با تعداد 30 نمونه خاک از جهت شرقی زیر تاج پوشش و خارج از تاج پوشش، به کمک سیلندر از عمق 0-15 سانتیمتر خاک در هر دو رویشگاه تاغ و گز به طور مجزا انجام شد. به منظورمحاسبه ذخیره کربن آلی خاک و به دست آوردن جرم مخصوص ظاهری و کربن آلی و برخی فاکتورهای فیزیکی و شیمیایی خاک، نمونه‌برداری انجام شد. برای مطالعه پوشش گیاهی در هر رویشگاه، از پلات 400 مترمربعی با روش پیاده سازی پلات به صورت چهار قطعه 10 در 10 متر به منظور پراکنش بهتر در سطح یک هکتار و برای مطالعه پوشش گیاهی کف از 20 میکروپلات یک مترمربعی (پنج میکروپلات در هر پلات اصلی)، استفاده شد. به منظور محاسبه شاخصهای تنوع زیستی گیاهی، مقادیر تنوع گونه‌ای در هر قطعه نمونه با استفاده از شاخص های سیمپسون، شانون- وینر و غنای گونه‌ای با استفاده از شاخص های مارگالف، منهنیک ویکنواختی با شاخص های پیلو و شلدون برای هر میکروپلات محاسبه شد. برای محاسبه همبستگی بین فاکتورهای ذخیره کربن کربن خاک با برخی فاکتورهای فیزیکی و شیمیایی از آزمون اسپیرمن استفاده شد. نتایج: میانگین همه‌ی فاکتورهای اندازه‌گیری شده در خاک برای گونه گز بالاتر بود. اثر گونه و موقعیت نمونه‌برداری و اثر متقابل گونه در موقعیت نمونه‌برداری بر مقدار فاکتورهای اسیدیته، درصد کربن آلی، پتاسیم و ترسیب کربن( ذخیره کربن آلی) خاک در سطح پنج درصد تفاوت معنی‌دار داشت. همچنین براساس نتایج بدست آمده از مقایسه میانگین تیمارها مشخص شد که بیشترین میزان ذخیره کربن خاک در تیمار زیر تاج درختچه گز با میزان 13/191 تن در هکتار می‌باشد. نتایج نشان داد میزان ذخیره کربن خـاک بین دو گونه تاغ و گز، دارای اختلاف معنی‌دار بوده و در خاک گز، بالاتر است. ویژگی‌های خاک نظیر مقدار ذخیره کربن، %OC،pH و K در زیرتاج پوشش گز بالاتر از منطقه شاهد (خارج از تاج پوشش) است. همبستگی بین ویژگی ذخیره کربن و سایر فاکتورها نشان داد که فاکتورهای OC،pH وEC می‌توانند به عنوان مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار جهت برآورد ذخیره کربن خاک استفاده شوند. شاخصهای تنوع زیستی گیاهی شامل تنوع گونه‌ای، غنای گونه‌ای و یکنواختی برای هر میکروپلات، فقط در تاغزار محاسبه شد، زیرا رویشگاه گز به دلیل تنش شدید خشکی، فاقد پوشش کف و زادآوری بود. شاخصهای منهینیک و مارگالف با میزان 39/1و 68/1 به ترتیب میانگین غنای گونه‌ای رویشگاه تاغ را به خود اختصاص داده‌اند. نتیجه گیری: با توجه به تأثیر مثبت درختچه گز بر عناصر مغذی و افزایش ماده آلی و ذخیره کربن خاک که در طولانی مدت موجب بهبود ساختمان خاک می‌شود، همینطور توانایی سازگاری و مقاومت مطلوب با شرایط آب و هوایی خشک و شکننده منطقه مسیله، حفظ و احیاء این گونه بومی باارزش بسیار حیاتی است و گونه‌ای مناسب برای جنگل‌کاری در مناطقی با چنین مشخصاتیست. همچنین با توجه به تاثیر مثبت گونه تاغ در افزایش شاخصهای تنوع زیستی رویشگاه که در طولانی مدت سبب حفاظت و بهبود ساختمان خاک می‌شوند، موضوع حفظ و احیاء این گیاهان با ارزش برای منطقه و استان قم ضروری است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تاغ؛ گز؛ تنوع زیستی؛ ترسیب کربن؛ مناطق خشک؛ رویشگاه ایران-تورانی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Evaluation of the chemical factors, carbon storage and biodiversity indicators in two species of Haloxylon amodendron and Tamarix hispida in Qom province | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Maryam Ordibehesht1؛ Anoshirvan Shirvany2؛ Mohammad Matinizadeh3؛ Hooman Ravanbakhsh4؛ Hosein Tavakolineko5 | ||
| 1Ph.D. Student of Biology Forest Sciences, Department of Forestry and Forest Economics Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran. | ||
| 2Associate Prof., Department of Forestry and Forest Economics Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran | ||
| 3Associate Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| 4Assistant Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| 5Assistant Prof,, Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Qom, Iran. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Haloxylon, Tamarix, Plant Biodiversity, Carbon sequestration, Arid regions, Irano-Turanian region | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 40 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب